Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Hoe kan ik de stemwijzer gebruiken bij de Tweede Kamerverkiezingen?.
© ANP

Hoe kan de StemWijzer je helpen bij de Tweede Ka­mer­ver­kie­zin­gen?

25 oktober 2023 · 14:50| Leestijd: 5 min

Update: 9 augustus 2024 · 16:00

In dit artikel aan het woord

Jeanette Zoon
Jeanette ZoonZwevende kiezer
"Ik ben best wel zwevend, eigenlijk al heel lang. Daarom vul ik de StemWijzer altijd in."
Resi Coumans
Resi CoumansKroegbaas in Roermond
"Ik vul hem altijd in voor de grap. Dan kijk ik waar ik op uit kom, maar dat is altijd een partij waar ik toch niet op ga stemmen."
Ad van Ekeren
Ad van EkerenGepensioneerd ondernemer
"De StemWijzer heb ik nog nooit gebruikt. Je wordt toch een bepaalde richting opgeduwd."
Anneke Holdijk
Anneke HoldijkZorgmedewerker
"Ik vul de StemWijzer altijd in en probeer voor mezelf te bedenken welke onderwerpen ik belangrijk vind."

In het kort

Weet jij al wat je gaat stemmen bij de Tweede Kamerverkiezingen? Nee? Geen paniek, want je hebt nog een paar weken de tijd om erover na te denken. Om je een handje te helpen bij het maken van je keuze, is de StemWijzer verschenen.

Wat denk jij?

Weet jij al wat je gaat stemmen?

Dit is de situatie

Wat is de StemWijzer?

Je merkt het misschien al op televisie, op social media en in de kranten. Het gaat de laatste tijd steeds meer over de Tweede Kamerverkiezingen. Op woensdag 22 november is het zover, dan mogen we weer naar de stembus. Je kunt dan kiezen uit maar liefst 26 verschillende partijen met in totaal 1.126 kandidaten. Om je een handje te helpen bij het maken van de juiste keuze, is er de StemWijzer. Deze bestaat uit dertig stellingen en vergelijkt jouw mening met die van de politieke partijen. De uitslag vertelt je welke partij het meest met jou eens is.

De StemWijzer bestaat al sinds 1989. Toen verscheen hij op papier en op diskette, je moest hem zelfs nog kopen in de boekhandel. Sinds 1998 is het een website. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 hebben ruim 7,8 miljoen mensen de StemWijzer gebruikt.

Welke partijen doen mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 2023?

Er doen 26 partijen mee aan de Tweede Kamerverkiezing van 22 november 2023. Dat zijn er 11 minder bij de vorige verkiezingen in 2021. Je kan kiezen uit deze partijen:

  1. VVD
  2. D66
  3. GroenLinks / Partij van de Arbeid
  4. PVV 
  5. CDA
  6. SP 
  7. Forum voor Democratie
  8. Partij voor de Dieren
  9. ChristenUnie
  10. Volt
  11. JA21
  12. SGP
  13. DENK
  14. 50PLUS
  15. BBB
  16. BIJ1
  17. Piratenpartij – De Groenen
  18. BVNL / Groep Van Haga
  19. Nieuw Sociaal Contract
  20. Splinter
  21. LP (Libertaire Partij)
  22. LEF – Voor de Nieuwe Generatie
  23. Samen voor Nederland
  24. Nederland met een PLAN
  25. PartijvdSport
  26. Politieke Partij voor Basisinkomen

Wat is het verschil tussen StemWijzer, Kieskompas en StemmenTracker?

De StemWijzer is niet het enige online hulpmiddel, je kunt bijvoorbeeld ook gebruik maken van het Kieskompas. Deze bestaat sinds 2006 en ook hier vul je dertig stellingen in. In dit geval krijg je na het invullen geen stemadvies te zien, maar je 'positie' in het politieke landschap. Het is ook mogelijk om een Kieskompas in te vullen met extra vragen over de provincie waar je woont.

En dan is er ook nog StemmenTracker. Dat is eigenlijk een soort omgekeerde StemWijzer. Hier kan je jouw mening geven over dertig verschillende wetsvoorstellen die de afgelopen jaren in de Tweede Kamer voorbij zijn gekomen. Je geeft aan of je voor of tegen bent en na afloop krijg je een overzicht van de partijen die het beste passen bij jouw stemgedrag. In plaats van te kijken naar de plannen van politieke partijen kijkt StemmenTracker dus naar hoe ze het deden in de afgelopen jaren.

Waar stemmen we nou precies voor? Artikel gaat verder onder de video.

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Wat is een zetelpeiling?

Wat mensen invullen bij de StemWijzer en het Kieskompas, staat los van de zetelpeilingen die je misschien al wel voorbij hebt zien komen. Een zetelpeiling is een onderzoek waarin wordt geprobeerd om te voorspellen hoeveel zetels elke politieke partij gaat krijgen. Het geeft een schatting van de populariteit van de partijen op dat moment.

Een van de bekendste peilingen is die van Ipsos en EenVandaag, zij doen online onderzoek naar wat stemgerechtigde Nederlanders van plan zijn om te gaan stemmen.

Daaruit blijkt dat op dit moment, een paar weken voor de verkiezingen, veel kiezers nog twijfelen. Slechts 35% heeft een sterke voorkeur voor maar één partij. Van de kiezers zegt 31% dat ze een voorkeur voor één partij hebben, maar dat andere partijen ook nog een kans op hun stem maken. De rest twijfelt nog tussen meerdere partijen, of heeft zelfs helemaal nog geen voorkeur.

Wat denk jij?

Vul jij de StemWijzer in?

Dit is de discussie

Handig hulpmiddel of politiek gekleurd?

De StemWijzer kan je dus helpen bij het maken van een keuze en het is ook een middel dat ervoor kan zorgen dat de opkomst bij de verkiezingen omhoog gaat. Want die is op sommige plekken in Nederland wel erg laag, zoals bij het stembureau in het buurthuis in de Rotterdamse wijk Bloemhof. Daar bleef de vorige keer 75% van de mensen thuis.

Om die lage score op te krikken, konden mensen op het stembureau in Bloemhof mensen de StemWijzer alvast invullen. Voor wijkbewoonster Jeanette Zoon een handig hulpmiddel om haar keuze te bepalen, zegt ze in Dit is de Middag (EO), al staat het niet vast dat ze daadwerkelijk gaat stemmen op de partij die uit de StemWijzer naar voren komt.

Jeanette Zoon
Jeanette Zoon Zwevende kiezer

"Ik ben best wel zwevend, eigenlijk al heel lang. Daarom vul ik de StemWijzer altijd in, maar ik kijk ook naar de personen van de partijen. Per verkiezing bepaal ik waar ik op ga stemmen. Het is wel erg roerig geweest in de politiek de afgelopen jaren."

Aan tafel bij Dit is de Middag was de StemWijzer onderwerp van gesprek bij de stamgasten. Daar zegt Resi Coumans, kroegbaas uit Roermond, dat ze de uitkomst van de StemWijzer meestal niet erg serieus neemt.

Resi Coumans
Resi Coumans Kroegbaas Roermond

"Ik vul hem altijd in voor de grap. Dan kijk ik waar ik op uit kom, maar dat is altijd een partij waar ik toch niet op ga stemmen. Mijn partij komt er meestal wel als tweede uit."

Ad van Ekeren, gepensioneerd ondernemer, heeft zijn twijfels bij de opzet van de StemWijzer. Hij weet al heel goed op welke partij hij gaat stemmen en hij gelooft dan ook niet dat de StemWijzer voor hem iets toevoegt.

Ad van Ekeren
Ad van Ekeren Gepensioneerd ondernemer

"De StemWijzer heb ik nog nooit gebruikt. Je wordt toch een bepaalde richting opgeduwd. Het zijn korte vraagjes. Er zit voor mij te veel een politiek richting achter, het is gekleurd."

Voor zorgmedewerker Anneke Holdijk is de StemWijzer juist wel een handig hulpmiddel. Ze stemt niet altijd op dezelfde partij, maar vindt betrouwbaarheid een belangrijke eigenschap van de partij waar ze op stemt.

Anneke Holdijk
Anneke Holdijk Zorgmedewerker

"Ik vul de StemWijzer altijd in en het Kieskompas ook. Daarbij probeer ik altijd voor mezelf te bedenken welke onderwerpen ik belangrijk vind. Ik heb niet een vaste partij waar ik op stem."

Dit is de Middag

Benieuwd naar het hele gesprek dat presentator Hans van der Steeg bij Dit is de Middag (EO) voerde met stamgasten Resi Coumans, Ad van Ekeren en Anneke Holdijk? Kijk hieronder de uitzending (vanaf 13.00). En wil je meer afleveringen van Dit is de Middag zien? Ga dan naar NPO Start. 

Praat mee

Op basis waarvan bepaal jij op welke partij je gaat stemmen?

Inloggen bij

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Dit maakten we ook
  • Hier & Nu

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen