De dossiers van ‘foute Nederlanders’ zijn straks niet openbaar op Google te vinden
22 augustus 2024 · 11:53| Leestijd: 3 min
Update: 10 december 2024 · 10:36
In het kort
In 2025 wordt het grootste oorlogsarchief archief met dossiers van ‘foute Nederlanders’ openbaar gemaakt. Dit zijn documenten over Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden verdacht van collaboratie, zoals NSB'ers en mensen die met de Duitsers samenwerkten. Veel nabestaanden zijn bang voor de gevolgen. Wat als hun familiegeheimen zomaar op straat komen te liggen?
Het Nationaal Archief begrijpt de zorgen en heeft maatregelen genomen om het zo veilig mogelijk te laten verlopen. Zo willen ze voorkomen dat de informatie op een verkeerde manier wordt gebruikt. Daarom wordt slechts een kwart van de dossiers meteen online gezet, en pas na een half jaar volgt een evaluatie.
Datum van openen oorlogsarchief is aangepast
UPDATE! Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) wordt voorlopig toch niet online toegankelijk. Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) stelt de geplande digitale openstelling van het beladen oorlogsarchief op 2 januari uit na een waarschuwingsbrief van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over privacyrisico's.
Het oorlogsarchief wordt op 1 januari overigens wel openbaar toegankelijk. Iedereen die dat wil, kan dan fysieke dossiers opvragen. Alleen de digitale component wordt uitgesteld. De KVAN roept onder meer de politiek op om het online plaatsen van het oorlogsarchief toch mogelijk te maken, bijvoorbeeld door met de AP af te spreken dat de toezichtouder gedoogt in plaats van handhaaft.
Dossiers Nationaal Archief niet via Google te vinden
De dossiers die online komen, zijn voorlopig niet via Google te vinden en kunnen niet gedownload worden. Nabestaanden van de betrokkenen kunnen vragen om hun familiearchieven offline te halen als ze zich zorgen maken over hun privacy. Het Nationaal Archief belooft ook om context te bieden, zodat gebruikers begrijpen dat niet alle informatie in de dossiers waar hoeft te zijn. Historici waarschuwen dat sommige beschuldigingen in het archief vals kunnen zijn.
Werkgroep Herkenning
De vereniging van nabestaanden van collaborateurs, Werkgroep Herkenning, is deels tevreden met deze maatregelen, vooral met de pauze in het digitaliseren. Zij vinden het belangrijk dat nabestaanden eerst zelf de tijd krijgen om de dossiers van hun familie te bekijken voordat alles openbaar wordt gemaakt.
Is er genoeg gedaan om de openbaarmaking van het oorlogsarchief veilig te laten verlopen?
De openbaarmaking dient volgens het Nationaal Archief een groot maatschappelijk belang: het recht van burgers op informatie. En het zal leiden tot een veel completer en realistischer beeld van de oorlog.
Tegelijkertijd roept de openbaarmaking allerlei dilemma’s op: wat betekent dit bijvoorbeeld voor nakomelingen van foute Nederlanders? Velen van hen zijn bang dat er vanaf 1 januari diep weggestopte familiegeheimen weer worden opgerakeld. Is er genoeg gedaan om de openbaarmaking van het oorlogsarchief veilig te laten verlopen? En heeft iedereen eigenlijk het recht om te weten of jouw opa om oma fout was in de Tweede Wereldoorlog?
Wat denk jij?
Stel: jouw familie koos tijdens de oorlog de kant van de Duitsers, zou jij dit dan willen weten?
Aantal reacties: 0
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de kwestie