Waarom wordt het moeilijker om geld te lenen voor een auto of televisie?
28 september 2023 · 09:35| Leestijd: 4 min
Update: 8 augustus 2024 · 15:54
In dit artikel aan het woord
"Ik vind dat de nieuwe regels niet te streng zijn. De rekeningen die vervolgens niet betaald kunnen worden zorgen voor hele nare situaties."
"De leenregels worden elk jaar strenger. Dit betekent ook dat elke keer een grotere groep geen lening kan afsluiten."
In het kort
Een wasmachine, tv of een auto kopen met geleend geld. Dat is sinds kort een stuk moeilijker. Instanties die geld uitlenen, zoals banken, maken de regels namelijk strenger, waardoor mensen een stuk minder kunnen lenen. Dit gaat over duizenden euro's. Wat verandert er en waarom is dat nodig?
Duizenden euro's minder kunnen lenen
Nu hebben mensen in Nederland ongeveer 10 miljard euro geleend van zogeheten kredietverstrekkers. Dat zijn instanties die geld uitlenen, zoals banken. Dat is behoorlijk wat... Maar wat verandert er nu precies, nu de leenregels strenger worden? En waarom was deze verandering nodig?
Mensen die iets willen kopen, kunnen vanaf 4 september flink minder lenen, blijkt uit berekeningen van de financiële vergelijkingssite Geld.nl.
Je kunt als consument niet eindeloos blijven lenen. Dit heeft allemaal te maken met een leennorm. Om te kunnen weten hoeveel je kunt lenen, kijken kredietverstrekkers naar hoeveel geld je overhoudt na aftrek van de vaste lasten en de kosten om jezelf te kunnen onderhouden. Op basis van hoeveel je maandelijks kunt betalen aan rente en aflossing, bepalen ze hoeveel je maximaal mag lenen.
De kredietverstrekkers werken met zogenoemde leennormen. Deze normbedragen, ook wel leennormen genoemd, zijn sinds 4 september met gemiddeld 11 procent verhoogd.
Als je bijvoorbeeld een wasmachine, tv of auto wil kopen, is dat nu dus een stuk moeilijker. Niet iedereen komt nog even snel aan een lening. Geld.nl berekende voor 16 verschillende soorten huishoudens hoeveel ze maximaal kunnen lenen onder de oude regels en onder de nieuwe regels. Vooral voor huishoudens met kinderen daalt het maximale leenbedrag flink.
Wat denk jij?
Leen jij wel eens geld voor de aanschaf van iets nieuws?
Aantal reacties: 0
Kan ik nog geld lenen?
Is het terecht dat mensen met een gemiddeld inkomen nu moeilijker geld kunnen lenen? Het lijkt erop dat het lenen van geld op deze manier iets wordt voor de elite, een hele kleine groep mensen.
Martin Aalders, voorzitter van de Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland, weet veel over het verstrekken van leningen en is mede verantwoordelijk voor het aanpassen van de regels. Volgens hem betekenen de nieuwe regels dat mensen zomaar 10.000 euro minder kunnen lenen.
"Wij kijken echt naar hoeveel geld een gezin verdient en de lasten die een gezin heeft. Op basis daarvan wordt bepaald of iemand wel of niet een lening kan krijgen. Ook zien we dat de laatste twee jaar, door inflatie, de kosten en jezelf onderhouden heel erg toegenomen zijn. Dit wordt allemaal doorgevoerd in de leennormen. (...) Hiernaast hebben we er natuurlijk met z'n allen ook niks aan als mensen leningen niet kunnen terugbetalen."
Carolien Vos is budgetcoach en helpt veel mensen met het beheren van hun geldzaken. Zij vertelt dat ze veel mensen tegenkomt die met de lening in hun maag zitten. Ze vindt het goed dat mensen minder geld kunnen lenen.
"Ik sta voor financieel gezonde mensen. Het is dus heel belangrijk om daar een stukje bescherming in te bieden. Net zoals dat je niet zomaar een hypotheek kunt afsluiten. Dat is ook gebaseerd op een bepaald inkomen en je maandelijkse lasten. Dus dit is zeker wenselijk, nu ook de inflatie omhooggaat."
Martin Aalders vertelt dat het een beetje een spanningsveld is. Aan de ene kant beschermen deze nieuwe leennormen mensen die een lening aan gaan. Ze zorgen ervoor dat mensen niet een schuld aangaan, die ze eigenlijk niet kunnen terugbetalen. Aan de andere kant heeft het soms voor sommige groepen een ongewenst effect. Ze kunnen niet die nieuwe auto of tv kopen en ze voelen zich 'betutteld'.
"Er zijn hierdoor allerlei groepen die geen lening meer kunnen krijgen, terwijl ze dat wel willen. Het wordt lastiger om bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak te leggen of een auto te kopen. Lenen voor een groep wordt daarmee niet meer bereikbaar. (...) Als je kijkt naar inkomens tot modaal, is het heel moeilijk om een lening af te sluiten."
Carolien Vos zou niet willen zeggen of het wel of geen goede zaak is. Ook ziet ze het niet zozeer als overbetutteling.
"De regels strenger maken, betekent niet dat je doorschiet. Ik vind dat er nu gewoon best wel wat risico's zijn als het niet terugbetaald kan worden. (...) Je krijgt anders rekeningen op rekeningen die je moet betalen. Je loopt echt achter de feiten aan. Dus dat heeft consequenties voor je hele huishoudelijke portemonnee, met alle gevolgen van dien. De rekeningen die vervolgens niet betaald kunnen worden, zorgen voor hele nare situaties."
Martin Aalders, die zelf de leennormen heeft vastgesteld, concludeert dat de bescherming van geldleners door de nieuwe regels wel een bepaald niveau heeft bereikt. Het hoeft voor hem niet nóg strenger te worden.
"De bescherming van mensen is nodig. Het is terecht dat mensen die onder een bepaald inkomen verdienen, niet nog meer geld kunnen lenen voor een auto. Simpelweg omdat ze dat niet zouden kunnen terugbetalen. Wat we wel zien, is dat die regels elk jaar strenger worden en er elke keer dus weer een grotere groep niet in aanmerking komt voor een lening. Laten we ervoor zorgen dat het niet keer op keer blijft doorschuiven."
Luister onze podcasts
Benieuwd naar de hele discussie? Luister hier naar Geld of je Leven (EO) waarin presentator Hans van der Steeg in gesprek gaat met Martin Aalders van de Vereniging van Financieringsondernemingen en budgetcoach Carolien Vos.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Praat mee
Wat zou jij er van vinden als je straks moeilijk geld kunt lenen voor een auto?
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is Geld of je leven