Inloggen bij dit

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

In harmonie leven met ratten: is dat onze toekomst?

19 juni 2023 · 13:37| Leestijd: 4 min

Update: 8 augustus 2024 · 16:08

In dit artikel aan het woord

Patrick Kramer
Patrick KramerOngediertebestrijder
"We moeten de rat echt blijven bestrijden."
Johnas van Lammeren
Johnas van LammerenWethouder Amersfoort
"Het vermoorden van een levend wezen, dat helpt niet."
Rob Geus
Rob GeusKok en tv-presentator
"Het is zo’n vies dier, dat moet je niet accepteren"

In het kort

Parijs kan de strijd tegen de ratten maar niet winnen. Al honderden jaren proberen ze het dier te verbannen uit de stad, maar het lukt niet. Daarom wil de burgemeester stoppen met het bestrijden ervan. Is het voor Nederlandse steden ook tijd om de rat te omarmen?

Wat denk jij?

Wat moeten we doen met de rat?

Dit is de situatie

Al jaren onze vijand

De rat is al sinds de Middeleeuwen te vinden in Europa. Steden groeiden als kool en mensen gingen hun eten in de stad bewaren. De ratten wisten daar wel raad mee en al snel wemelde het in onze steden van de zwarte ratten. Vanaf het moment dat de huizen van steen en beton werden gebouwd, verdween de zwarte rat grotendeels uit de stad. Maar de bruine rat bleef plakken...

Deze ziektes brengt een rat mee

Dat we de rat al eeuwenlang bestrijden heeft alles te maken met het slechte imago van dit knaagdier. Het was namelijk de zwarte rat die in de veertiende eeuw de pest naar Europa bracht. een ziekte die tot ongeveer het jaar 1900 een bedreiging bleef voor de wereldbevolking. Toen de zwarte rat verdween uit de stad, verdween ook de pest.

Toch kan ook de bruine rat, waarmee onze steden nu te maken hebben, je goed ziek maken. Zo kunnen ze de ziekte van Weil overbrengen. Ratten kunnen die bacterie bij zich dragen en via hun urine komt deze terecht in bijvoorbeeld sloten en plassen. De ziekte zorgt ervoor dat je griepachtige klachten krijgt, koorts en in ernstige gevallen nierproblemen.

Een andere ziekte die ratten kunnen overdragen is de kattenkrabziekte, met als officiële naam Bartonella. Via vlooien kunnen ze deze bacterie overdragen naar andere ratten, maar ook naar mensen. Naast koorts kan deze ziekte zorgen voor een ontstoken hartvlies of oogzenuw.

Het RIVM waarschuwt dat ratten ook deze ziektes kunnen overbrengen op mensen:
- Koepokken
- Seoulvirus
- Leptospirose
- Rattenbeetkoorts
- Rickettsia
- Trichinellose

  • Koepokken
  • Seoulvirus
  • Leptospirose
  • Rattenbeetkoorts
  • Rickettsia
  • Trichinellose

De strijd tegen de rat is er vanaf dat moment altijd geweest, maar inmiddels zijn we honderden jaren verder en is het nog steeds niet gelukt om het dier te verdrijven. Sterker nog, in veel grote steden is het rattenprobleem groter dan ooit. En de afvalbergen worden ondertussen groter en groter.

Zo komen ratten niet bij jou in huis

Voorkomen is beter dan genezen. En zeker als het gaat om ratten. Een paar tips om dit ongedierte buiten te houden:

- Zorg voor goede hygiëne;
- Bewaar voedsel in hoge kasten;
- Ruim afval en rottend materiaal op tijd op;
- Hang vuilnis hoog op;
- Zet parasols of tuinstoelen op hoogte.

Bron: Het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD).

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Dit is de kwestie

Hoe gaan we om met de rat?

Ratten zijn in veel grote steden dus een enorm probleem. Na honderden jaren bestrijden is het de vraag of het ooit nog gaat lukken om het dier de stad uit te jagen.

In Parijs loopt de rattenplaag totaal uit de hand: volgens schattingen leven er nu zes miljoen in de stad. Inwoners van de Franse hoofdstad werden zelfs verplicht rattengif te strooien en vallen te plaatsen. Wie dat niet deed kon een boete krijgen van 450 euro.

Plan B
Maar nu denken de Parijzenaren eraan om hun tactiek aan te passen. Een speciale commissie gaat onderzoeken of ratten en mensen elkaar niet gewoon kunnen accepteren en vredig kunnen samenleven. Moeten we dit ook proberen in Nederlandse steden?

Niet als het aan ongediertebestrijder Patrick Kramer ligt. Volgens hem moeten we de rat echt blijven bestrijden. Mensen zien te weinig het probleem in van de dieren. Dat zegt hij in Dit is de Dag (EO).

Patrick Kramer
Patrick KramerOngediertebestrijder

"Het aantal aanvragen bij ons is fors gestegen en dat is niet goed. Gemeenten moeten hun inwoners beter uitleggen wat ze kunnen doen tegen ratten, nu weten ze het niet. Ook is de maatschappelijke druk om in actie te komen niet hoog genoeg. Mensen hebben zelf geen geld voor de bestrijding of ze hebben het er niet over."

Goede voorlichting aan bewoners dus. Een aanpak die Johnas van Lammeren wel aanspreekt, hij is wethouder namens de Partij voor de Dieren in Amersfoort. Daar kiezen ze er al voor om ratten niet meer te bestrijden, maar juist in te zetten op het schoonhouden van de stad.

Johnas van Lammeren
Johnas van LammerenWethouder Amersfoort

"Het ‘Parijse model’ doen we hier al. Kán ook niet anders. Het vergassen van een dier is het vermoorden van een levend wezen. En het helpt niet: ganzen worden per honderdduizenden vermoord en de overlast is er nog steeds. Mensen moeten hun huis én straten en parken schoonhouden."

Als het aan Rob Geus ligt gaat het plan van Parijs direct de prullenbak in. De kok en tv-presentator waarschuwt voor de gevaren van een rattenbeet. 

Rob Geus
Rob GeusKok en tv-presentator

"Weet je wel hoeveel ziektes ratten met zich meebrengen? Eigenlijk zeggen ze in Parijs: we accepteren het. Maar als je gebeten wordt door zo’n beest heb je een serieus probleem. Het is zo’n vies dier, dat moet je niet accepteren. Het brengt de omgeving in gevaar."

In deze Nederlandse steden zitten de meeste ratten

Zitten er in jouw wijk ratten? Je kunt het allemaal checken via de Rattenmonitor van het RIVM. Op dat kaartje kan je zien waar professionele plaagdierbeheersers meldingen hebben gedaan van rattenoverlast.

Natuurlijk vallen de grote steden op. In Amsterdam is het aantal meldingen over rattenoverlast tussen 2019 en 2021 meer dan verdubbeld, meldt NH Nieuws. Ging het in 2019 om 3.409 meldingen, in 2021 waren het er 7.329.

Praat mee

Heb jij wel eens een rat in huis gehad? Wat deed je toen?

Inloggen bij eo

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Dit is de kwestie
Dit is de kwestie

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de kwestie

    Deel dit artikel:

    Meest gelezen

    Lees ook