Wordt seks zonder duidelijke instemming straks strafbaar?

Dit is de situatie

Zedenwet verouderd

In Nederland hebben we een zedenwet die mannen, vrouwen en kinderen moet beschermen tegen ongewenste intimiteit. Denk bijvoorbeeld aan verkrachting, seksueel misbruik en seksuele intimidatie. Maar de wet zoals die nu is, is niet meer van deze tijd.

De afgelopen jaren is er namelijk veel veranderd in hoe we in Nederland tegen seksualiteit aankijken. Veel mensen zijn zich bewuster geworden van seksueel grensoverschrijdend gedrag en wat dit betekent voor slachtoffers. Ook zijn er nieuwe soorten misdrijven gekomen, door technologische ontwikkelingen. Denk aan vervelende situaties die kunnen ontstaan op social media.

Daarom is het tijd voor een nieuwe zedenwet. Daarmee moet het eenvoudiger worden om iemand te straffen voor verkrachting. Nu is het nog zo dat bewezen moet worden dat iemand de ander gedwongen heeft tot seks of seksuele handelingen. In de nieuwe wet is iemand waarschijnlijk ook strafbaar als hij of zij wist dat de ander geen seks wilde.

Dit is de discussie

Maar hoe dan?

De grote vraag die nu nog beantwoord moet worden: wat gaat die nieuwe wet dan precies betekenen als het gaat om die duidelijke 'ja' voor een vrijpartij? Een optie die besproken wordt is 'wederzijdse instemming'. Dat betekent dat seks alleen is toegestaan als beide mensen ermee ingestemd hebben. In sommige andere landen hebben ze al zo'n systeem.

Sociaalwetenschapper Linda Duits begrijpt dat er een nieuwe wet nodig is. Toch denkt ze dat deze de problemen niet gaat oplossen. Volgens Duits is het beter om te praten over het onderwerp dan alles juridisch dicht te timmeren.

000

scherm sluiten

000

Linda Duits

Sociaalwetenschapper

"De nieuwe wet is bedoeld om slachtoffers te helpen en daders te kunnen veroordelen. Maar de problemen zullen juist blijven. Je kunt wel aangifte doen, maar er zijn veel te weinig mensen om al die zaken te behandelen. Daarnaast is ons strafrecht hier niet voor geschikt, want dat draait om een eerlijk proces voor verdachten. En bewijslast blijft in deze gevallen enorm lastig. Al met al wordt seks hierdoor een mijnenveld. Een jong persoon zal er misschien niet meer aan willen beginnen en dat vind ik jammer."

000

Martine Goeman van Amnesty International is wel enthousiast over de nieuwe wet. Haar organisatie heeft hier jaren naartoe gewerkt en volgens Goeman is het hoog tijd dat de wet wordt aangepast, omdat deze in strijd zou zijn met de mensenrechten.

000

scherm sluiten

000

Martine Goeman

Amnesty International

"Nu twijfelen slachtoffers achteraf of het wel verkrachting was, omdat ze geen 'nee' hebben gezegd. Ze schamen zich voor wat er gebeurd is. Straks moet het duidelijk zijn dat de ander ook seks wil en dat gaat heel veel schelen. In andere landen werkt het al goed, dus waarom hier niet? En seksualiteit blijft nog steeds iets leuks hoor, daar ben ik niet bang voor."

000

Dit is het debat

Luister hier naar het gesprek in Dit is de Dag (EO) op NPO Radio 1

Klik hier om af te spelen.