'Iedereen heeft wel een slachtoffer van huiselijk geweld in zijn netwerk', zegt directeur van opvanghuis

Het Oranje Huis in Utrecht is een van de opvanghuizen van Moviera. In het huis zijn 42 appartementen waar vrouwen en kinderen wonen die zijn gevlucht voor huiselijk geweld. "Ze zijn thuis niet meer veilig", zegt Scholte. Volgens haar is huiselijk geweld een ontzettend groot probleem. Zeven procent van de Nederlanders heeft ermee te maken: "Dat is bijna een miljoen mensen. In de opvang zien we alleen de meest ingewikkelde, zorgelijke en extreme geweldssituaties."

Geweld komt in alle lagen van de samenleving voor: "Je ziet het in alle bevolkingsgroepen, bij jonge en oude mensen." Iedereen heeft in zijn netwerk wel mensen bij wie huiselijk geweld aan de orde is, stelt Scholte: "Soms weet je het, soms vermoed je het."

In sommige groepen in de samenleving vragen mensen volgens Scholte minder snel om hulp, bijvoorbeeld in religieuze gemeenschappen. Het werkgebied van Moviera is onder andere een deel van de Biblebelt. "We zien daar een aantal kerkelijke gemeenschappen die wat geslotener zijn en daar krijgen wij minder meldingen en hulpvragen van." Scholte hoort dat mensen daar veel zelf oplossen: "Dat is aan de ene kant mooi, maar ik denk dat er soms te lang wordt doorgemodderd. Dat mensen de problemen onderschatten en te lang wachten met professionele hulp zoeken." Dat vindt Scholte jammer, want met professionele hulp kunnen mensen beter geholpen worden.

Waar komt huiselijk geweld vandaan?

Geweld in relaties en gezinnen kan verschillende oorzaken hebben. Het kan bijvoorbeeld komen door verslaving, psychische problemen of stress om financiën. "Je kan je voorstellen dat als er constant spanningen zijn om geld, dat je dan ook eerder gedoe en ruzie krijgt." Jaloezie is een andere reden: "Een van de partners - heel vaak de man - krijgt dan een heel controlerende houding ten opzichte van zijn partner. Hij wil dat zijn partner haar eigen familie niet meer ziet, controleert de financiën en wanneer ze naar buiten gaat."

Mensen denken te makkelijk over huiselijk geweld, vindt Scholte. Ze zeggen bijvoorbeeld: 'Als je zo wordt mishandeld, waarom ga je dan niet weg bij je partner? "Dat is ontzettend kort door de bocht, zo'n advies moet je niet zomaar geven." Slachtoffers van huiselijk geweld ervaren namelijk vaak een grote drempel om hun huis en buurt te verlaten. En het risico is dat het geweld juist verder escaleert als iemand vertrekt en een punt zet achter de relatie. "Zo'n partner denkt dan: als ik jou niet kan hebben, dan moet je maar dood. Dat noemen we femicide."

Huiselijk geweld heeft niet alleen gevolgen op de korte, maar ook op de lange termijn. Het grootste gevolg is dat huiselijk geweld intergenerationele effecten heeft. "Heel veel van de mensen die we hier opvangen hebben in hun jeugd ook te maken gehad met huiselijk geweld. Als je geen voorbeeld hebt van gezonde relaties, dan kom je zelf makkelijker in niet-gezonde relaties terecht."

'Ga het gesprek aan'

Voor vrouwen die nu in een onveilige situatie zitten, heeft Scholte een advies: "Denk niet te lang: we lossen het zelf wel op of ik schaam me ervoor. Ga erover in gesprek met familieleden, zoek hulp via lokale wijkteams of Veilig Thuis. Als er meer aan de hand is: bel met ons." Het probleem van huiselijk geweld is zo groot - een kleine miljoen mensen hebben ermee te maken - dat het goed is "dat je er gewoon mee aan de slag gaat", aldus Scholte.

Als je vermoedt dat iemand in jouw omgeving slachtoffer is van huiselijk geweld, dan moet je daar wat mee doen, zegt Scholte. "Denk niet: het is mijn pakkie-an niet." Scholte hoort van mensen die die in de opvang komen: Mensen om ons heen wisten het wel, maar durfden er niet met ons over in gesprek te gaan. "Ga het gesprek aan, zeg dat je je zorgen maakt en vraag wat je voor ze kan betekenen." Ook als omstander kan je met Veilig Thuis bellen: "Zij denken met je mee."

Heb je vermoedens van huiselijk geweld of zelf hulp nodig? Bel gratis met Veilig Thuis (0800 2000) of neem contact op met de opvang in jouw regio. Bel bij nood altijd 112.

Geweld tegen vrouwen in relaties groot probleem: 'Vriend sloeg, wurgde en verkrachtte haar'

Veel vrouwen hebben te maken met psychisch of fysiek geweld van hun partner. En in sommige gevallen leidt dit geweld uiteindelijk zelfs tot moord. In Dit is de Kwestie (EO) zoekt presentator Joram Kaat antwoord op zijn vragen. Waarom blijven veel vrouwen toch bij hun gewelddadige partner? En hoe kun je van iemand houden en die persoon tegelijkertijd mishandelen?

• Geweld tegen vrouwen in relaties groot probleem: 'Vriend sloeg, wurgde en verkrachtte haar'

  Geweld tegen vrouwen in relaties groot probleem: 'Vriend sloeg, wurgde en verkrachtte haar'

Kijk Dit is de Kwestie terug

Presentator Joram Kaat heeft huiselijk geweld van dichtbij meegemaakt: zijn moeder zat jarenlang vast in een onderdrukkende relatie. In Dit is de Kwestie (EO) onderzoekt hij wat hij zich al zijn hele leven afvraagt: waarom bleef zij zo lang bij zijn vader? En wat gebeurt er eigenlijk in het hoofd van daders? Bekijk de uitzending hieronder. 

Wil jij de aflevering liever streamen? Klik hier om de aflevering te bekijken via NPO Start.

• Geweld tegen vrouwen in relaties groot probleem: 'Vriend sloeg, wurgde en verkrachtte haar'

  Geweld tegen vrouwen in relaties groot probleem: 'Vriend sloeg, wurgde en verkrachtte haar'

• Wat als je moeder slachtoffer is van huiselijk geweld? Luister podcast Who's your daddy? van presentator Joram Kaat

  Wat als je moeder slachtoffer is van huiselijk geweld? Luister podcast Who's your daddy? van presentator Joram Kaat