Is het wel eerlijk om artificial intelligence (AI) te gebruiken?
29 september 2023 · 15:31| Leestijd:6 min
Update: 8 augustus 2024 · 15:54
In dit artikel aan het woord
"Het is werk dat veel tijd kost en weinig oplevert. Het is heel vreemd dat bedrijven daar zo weinig om geven. Mensen worden achter onze rug om erg rijk."
"Als computers dingen even goed of beter kunnen dan mensen, dan is het een fact of life waarmee we moeten leren dealen"
"Als er iets op de markt komt dat geïnspireerd is door AI, dan moet dat erop staan."
In het kort
‘Vraag het anders even aan ChatGPT!’ Waarschijnlijk heb je dit weleens gehoord de afgelopen tijd. Maar wist je dat er ongevraagd allemaal werk van schrijvers en kunstenaars gebruikt wordt door zulke AI? Het kan dus zomaar zijn dat je per ongeluk iemand anders werk hebt gekopieerd.
Wat denk jij?
Gebruik jij weleens AI op je werk?
Goede bron of niet?
Sinds de introductie van handige AI-tools zoals ChatGPT in 2022, lijkt AI ineens overal op te duiken. Grote kans dat je er zelfs op je werk mee te maken hebt gehad: werkgevers willen graag het werk verbeteren met behulp van deze kunstmatige intelligentie.
Uit onderzoek van BNR blijkt dat online warenhuis Bol.com honderden boeken verkoopt die zijn geschreven met behulp van AI. Maar hoe krijgt AI deze kennis om boeken te schrijven? Nou, die is weer gebaseerd op honderden andere boeken. Waaronder die van Nederlandse schrijvers. Is het dan eigenlijk wel eerlijk om AI-tools te gebruiken? Want eigenlijk gebruik je daarmee ongevraagd iemand anders werk.
Verontrustend of goed gereedschap?
Er zitten dus meerdere kanten aan het verhaal. Aan de ene kant zijn AI-tools handig, maar aan de andere kant roept het vragen op over eerlijkheid. Nina Weijers is een van de schrijvers wiens werk ongevraagd is gebruikt door AI. Ze vindt het moeilijk te bevatten dat deze technologie nu mogelijk is:
Nina Weijers
Schrijver"Het is werk dat veel tijd kost en weinig oplevert. Het is heel vreemd dat bedrijven daar zo weinig om geven. Mensen worden achter onze rug om erg rijk."
Miro Lucassen van de Auteursbond herkent de tweestrijd. Volgens Lucassen zijn er schrijvers die AI zien als leuk gereedschap, maar maken ze zich ook zorgen over mogelijke nadelen:
Miro Lucassen
Auteursbond“Wat wij nu nog missen is een goed voorschrift over de transparantie van het gebruik van AI. Als er iets op de markt komt dat geïnspireerd is door AI, dan moet dat erop staan.”
Dirk Visser is hoogleraar intellectueel eigendomsrecht. Visser vergelijkt deze trend met problemen van tientallen jaren terug met illegale muziek. Toen heerste er ook een zogenaamde ‘technologieangst’, die uiteindelijk is vervaagd:
Dirk Visser
Hoogleraar intellectuele eigendomsrecht“Dertig jaar geleden heerste er een angst dat mensen hun werk zouden kwijtraken door illegale muziek. Inmiddels zijn we er gewend aan: illegaal aanbod is een ding, maar mensen kiezen voor de betaalde variant via bijvoorbeeld Spotify.”
Volgens Visser is het lastig te voorspellen of menselijke kunstenaars door AI werkloos of overbodig worden, maar hij vindt het dom om AI-modellen te verbieden:
“Als een computer iets beter kan dan een mens is het efficiënt om dat door de computer te laten doen. Auteursrecht is bedoeld om te belonen, erkennen en stimuleren. Als computers dingen even goed of beter kunnen dan mensen, dan is het een fact of life waarmee we moeten leren dealen"
Zo gaat AI invloed hebben op jouw leven
Om de proef op de som te nemen, hebben we de meest populaire AI-tool van dit moment gevraagd hoe AI invloed gaat hebben op jouw leven. Volgens ChatGPT is 'een van de meest opvallende veranderingen te zien in ons dagelijks leven':
Wil je meer horen? Luister dan naar het gesprek in Dit is de Dag (EO):
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen
