Is het wel eerlijk om artificial intelligence (AI) te gebruiken?
29 september 2023 · 15:31| Leestijd: 6 min
Update: 8 augustus 2024 · 15:54
In dit artikel aan het woord
"Het is werk dat veel tijd kost en weinig oplevert. Het is heel vreemd dat bedrijven daar zo weinig om geven. Mensen worden achter onze rug om erg rijk."
"Als computers dingen even goed of beter kunnen dan mensen, dan is het een fact of life waarmee we moeten leren dealen"
"Als er iets op de markt komt dat geïnspireerd is door AI, dan moet dat erop staan."
In het kort
‘Vraag het anders even aan ChatGPT!’ Waarschijnlijk heb je dit weleens gehoord de afgelopen tijd. Maar wist je dat er ongevraagd allemaal werk van schrijvers en kunstenaars gebruikt wordt door zulke AI? Het kan dus zomaar zijn dat je per ongeluk iemand anders werk hebt gekopieerd.
Wat denk jij?
Gebruik jij weleens AI op je werk?
Aantal reacties: 0
Dit is de situatie
Goede bron of niet?
Sinds de introductie van handige AI-tools zoals ChatGPT in 2022, lijkt AI ineens overal op te duiken. Grote kans dat je er zelfs op je werk mee te maken hebt gehad: werkgevers willen graag het werk verbeteren met behulp van deze kunstmatige intelligentie.
Uit onderzoek van BNR blijkt dat online warenhuis Bol.com honderden boeken verkoopt die zijn geschreven met behulp van AI. Maar hoe krijgt AI deze kennis om boeken te schrijven? Nou, die is weer gebaseerd op honderden andere boeken. Waaronder die van Nederlandse schrijvers. Is het dan eigenlijk wel eerlijk om AI-tools te gebruiken? Want eigenlijk gebruik je daarmee ongevraagd iemand anders werk.
Wat is AI?
Artificiële Intelligentie (AI) is een verzamelnaam geworden voor een computer die taken kan uitvoeren waarvoor normaal gesproken menselijke vaardigheden nodig zijn. Denk daarbij aan bijvoorbeeld creativiteit of voorspellingen. Er zijn nu tools die deze kunstmatige intelligentie gebruiken om bijvoorbeeld te schaken, chatten of programmeren.
De grootste AI-tool nu is ChatGPT. Dit is een slimme chatbot, die bijna elke vraag die je stelt kan beantwoorden. Denk bijvoorbeeld aan de vraag "Hoe is de Tweede Wereldoorlog ontstaan?" of de opdracht "Schrijf een essay van 200 woorden over de kat".
Dit is de discussie
Verontrustend of goed gereedschap?
Er zitten dus meerdere kanten aan het verhaal. Aan de ene kant zijn AI-tools handig, maar aan de andere kant roept het vragen op over eerlijkheid. Nina Weijers is een van de schrijvers wiens werk ongevraagd is gebruikt door AI. Ze vindt het moeilijk te bevatten dat deze technologie nu mogelijk is:
"Het is werk dat veel tijd kost en weinig oplevert. Het is heel vreemd dat bedrijven daar zo weinig om geven. Mensen worden achter onze rug om erg rijk."
Miro Lucassen van de Auteursbond herkent de tweestrijd. Volgens Lucassen zijn er schrijvers die AI zien als leuk gereedschap, maar maken ze zich ook zorgen over mogelijke nadelen:
“Wat wij nu nog missen is een goed voorschrift over de transparantie van het gebruik van AI. Als er iets op de markt komt dat geïnspireerd is door AI, dan moet dat erop staan.”
Dirk Visser is hoogleraar intellectueel eigendomsrecht. Visser vergelijkt deze trend met problemen van tientallen jaren terug met illegale muziek. Toen heerste er ook een zogenaamde ‘technologieangst’, die uiteindelijk is vervaagd:
“Dertig jaar geleden heerste er een angst dat mensen hun werk zouden kwijtraken door illegale muziek. Inmiddels zijn we er gewend aan: illegaal aanbod is een ding, maar mensen kiezen voor de betaalde variant via bijvoorbeeld Spotify.”
Volgens Visser is het lastig te voorspellen of menselijke kunstenaars door AI werkloos of overbodig worden, maar hij vindt het dom om AI-modellen te verbieden:
“Als een computer iets beter kan dan een mens is het efficiënt om dat door de computer te laten doen. Auteursrecht is bedoeld om te belonen, erkennen en stimuleren. Als computers dingen even goed of beter kunnen dan mensen, dan is het een fact of life waarmee we moeten leren dealen"
Schrijvers wiens boeken gebruikt zijn om de AI mee te trainen:
DIt is de lijst van Nederlandse en Vlaamse schrijvers wiens boeken gebruikt zijn om de AI van oa Bloomberg en Meta mee te trainen:
Lize Spit
· Het smelt
Niña Weijers
· The Consequences
Geert Mak
· Amsterdam: A brief life of the city
· In Europe: Travels Through the Twentieth Century
· The Bridge
Harry Mulisch
· El juich el eichmann
· The Assault
Herman Koch
· De Greppel
· Dear Mr. M: A Novel
· The Ditch: A Novel
Gerard Reve
· The Evenings
Jan Terlouw
· Invierno en tiempo de guerra (Juvenil) (Spanish Edition)
Hendrik Groen
· On The Bright Side
· The Secret Diary Of Hendrik Groen, 831⁄4 Years Old
Jan Wolkers
· Turkish Delight
Janwillem van de Wetering
· Outsider in Amsterdam (Amsterdam Cops Book 1)
· The Corpse on the Dike
· The Streetbird (Amsterdam Cops)
· Tumbleweed (Amsterdam Cops)
Martijn van Calmthout
· Sam Goudsmit and the Hunt for Hitler's Atom Bomb
John van den Heuvel
· Kogels voor de kroongetuige
· Tijdperk Willem Holleeder (Dutch Edition)
Simone van der Vlugt
· Azul de medianoche (NEFELIBATA) (Spanish Edition)
· Midnight Blue: A Novel
David van Reybrouck
· Against Elections
· Congo: The Epic History of a People
· Contra las elecciones: Cómo salvar la democracia (Spanish Edition)
· Gegen Wahlen: Warum Abstimmen nicht demokratisch ist
Peter Buwalda
· Bonita Avenue: A Novel
Tim Krabbé
· The Rider
Arthur Japin
· Director's Cut
Erwin Mortier
· While the Gods Were Sleeping
Kader Abdolah
· My Father's Notebook
· The King: A Novel
Kees Boterbloem
· A History of Russia and Its Empire: From Mikhail Romanov to Vladimir Putin
Renate Dorrestein
· Herz Aus Stein
· Mein Sohn Hat Ein Sexleben Und Ich Lese Meiner Mutter Rotkäppchen Vor
· The Darkness That Divides Us
Jeroen Duindam
· Dynasty: A Very Short Introduction (Very Short Introductions)
Dimitri Verhulst
· The Misfortunates: A Novel
Cees Nooteboom
· All Souls' Day
· El Caballero Ha Muerto
· En Sång Om Sken Och Vara
· Roads To Berlin
Ilja Leonard Pfeijffer
· La Superba
Gerard Reve
· The Evenings
Annie M.G. Schmidt
· The Cat Who Came In Off The Roof
Griet op de Beeck
· Gij Nu
· Let Op Mijn Woorden
Martin Bossenbroek
· De Boerenoorlog
· The Boer War
Esther Gerritsen
· Craving
Erwin Mortier
· While the Gods Were Sleeping
Willem Frederik Hermans
· Beyond Sleep
· The Darkroom of Damocles: A Novel
Tonke Dragt
· The Letter for the King
· The Song of Seven
Rutger Bregman
· Utopia För Realister : Argumenten För Basinkomst, öppna G
· Utopia for Realists: How We Can Build the Ideal World
Jeroen Smit
· The Perfect Prey: The Fall of Abn Amro, Or What Went Wrong in the Banking Industry
Peter Verhelst
· The Man I Became
Kees van der Heijden
· Scenarios: The Art of Strategic Conversation
Saskia Wieringa, Horacio Sívori
· The Sexual History of the Global South
Gerbrand Bakker
· The Detour
Joris Luyendijk
· Swimming With Sharks
· Among The Bankers
Guido Eekhaut
· Absinthe: A Thriller
· Purgatory: A Thriller
Dit is de toekomst
Zo gaat AI invloed hebben op jouw leven
Om de proef op de som te nemen, hebben we de meest populaire AI-tool van dit moment gevraagd hoe AI invloed gaat hebben op jouw leven. Volgens ChatGPT is 'een van de meest opvallende veranderingen te zien in ons dagelijks leven':
'AI gaat ons leven verbeteren'
"AI zal een aanzienlijke invloed hebben op het leven van mensen in de komende jaren. Eén van de meest opvallende veranderingen is te zien in ons dagelijks leven, waar AI-technologieën zoals spraakassistenten en slimme apparaten steeds prominenter worden. Deze technologieën zullen het gemak en de efficiëntie in huis verhogen, bijvoorbeeld door het regelen van thermostaten, verlichting en het beheren van boodschappenlijstjes. Tegelijkertijd roept dit vragen op over privacy en beveiliging, omdat AI-apparaten constant data verzamelen en verwerken.
Daarnaast zal AI een grote impact hebben op de arbeidsmarkt, waarbanen in diverse sectoren zullen veranderen of zelfs verdwijnen door automatisering en robotisering. Het is belangrijk dat mensen zich voorbereiden op deze veranderingen door het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden en het aanpassen aan een steeds digitalere wereld. Kortom, terwijl AI ons leven op vele manieren zal verbeteren, brengt het ook uitdagingen met zich mee die we als samenleving moeten adresseren."
Praat mee
Wil je meer horen? Luister dan naar het gesprek in Dit is de Dag (EO):
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen
