Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Zzp'ers krijgen strengere controles: 'Ik maak me zorgen om een tweede toe­sla­gen­af­fai­re'

7 september 2024 · 15:00| Leestijd: 4 min

Update: 8 september 2024 · 00:55

In dit artikel aan het woord

Mariëtte Patijn
Mariëtte PatijnTweede Kamerlid GroenLinks-PvdA
"De kern is dat er al negen jaar een wet is, maar dat er tot nu niet werd gehandhaafd."
Zzp'er en arbeidsmarktdeskundige
Zzp'er en arbeidsmarktdeskundigeRoos Wouters
"Ik maak me heel erg zorgen om een tweede toeslagenaffaire."

In het kort

Er heerst onrust bij zzp’ers, want de Belastingdienst gaat vanaf 2025 strenger controleren of ze wel echt zelfstandig hun werk doen. Wat is er aan de hand?

Samenvatting van DIT artikel

Als zzp’er bepaal je zelf wanneer en hoe je werkt, zonder dat er een baas boven je staat. Is dat niet het geval, dan kan jouw opdrachtgever vanaf 1 januari 2025 een boete krijgen omdat je eigenlijk geen echte zzp’er bent. Zzp'ers werken nu vaak in schijnconstructies, zodat bedrijven verplichte werknemerskosten zoals belasting en verzekeringen kunnen omzeilen. De Belastingdienst wil hier strenger op gaan controleren om zzp’ers te beschermen, maar veel ondernemers zijn hier niet blij mee.

In Dit is de Dag (EO) GroenLinks-Pvda-Kamerlid Mariëlle Patijn en zzp'er Roos Wouters de gevolgen van de nieuwe controles. Patijn is enthousiast over de verandering. Wouters vreest dat opdrachtgevers het inhuren van zzp'ers zullen gaan vermijden, omdat de wet niet duidelijk genoeg is.

Wat denk jij?

Lijkt het jou prettig om zzp'er te zijn?

Dit is de situatie

Zzp'ers krijgen controles op schijnzelfstandigheid

Als zelfstandig ondernemer zonder personeel (zzp'er) bepaal jezelf je werktijden, je mag zelf weten hoe je werkt en er is geen sprake van een gezagsverhouding. Althans, dat zou volgens de wet het geval moeten zijn. Ben jij zzp'er en voldoe je niet aan deze voorwaarden? Dan kan jouw opdrachtgever vanaf 1 januari 2025 een flinke boete krijgen van de Belastingdienst omdat jij 'schijnzelfstandig' bent.

Wat wordt bedoeld met schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid betekent kort gezegd dat iemand zich presenteert als zelfstandige terwijl er volgens het arbeidsrecht sprake is van een dienstverband. Je werkt dus officieel als zelfstandige, maar je hebt bijvoorbeeld wél een baas die toezicht op jouw werk houdt.

Schijnzelfstandigheid is al jaren verboden volgens de wet, maar veel bedrijven huren toch zzp'ers in onder schijnconstructies. Zij kunnen zulke schijnzelfstandige zzp'ers namelijk inzetten als volwaardige arbeidskrachten, maar ze hoeven niet de wettelijk verplichte kosten voor een dienstverband te betalen. Denk aan loonbelasting en premies voor verzekeringen.

De nieuwe controles van de Belastingdienst zijn bedoeld om de 1,2 miljoen zzp'ers in Nederland te beschermen tegen zulke contracten. Ze willen niet dat zzp'ers hetzelfde werk doen als werknemers in dienstverband, maar niet de sociale zekerheden genieten die een werknemer in dienstverband wél krijgt.

Mooi idee, zou je zeggen. Toch zitten veel ondernemers helemaal niet te wachten op die extra controles. Hebben ze gelijk? Is dit een slecht plan?

Wat denk jij?

Vind jij het goed dat er straks meer wordt gecontroleerd op schijnveiligheid?

Dit is de discussie

Zijn extra controles voor zzp'ers gewenst?

In Dit is de Dag (EO) vertelt Roos Wouters, zzp'er en arbeidsmarktdeskundige, waarom ze bezorgd is over de extra controles. Het is in de regelgeving volgens haar nog lang niet duidelijk genoeg opgeschreven wanneer een zzp'er 'schijnzelfstandig' is. Dat brengt een groot risico met zich mee:

Roos Wouters Zzp'er en arbeidsmarktdeskundige

"Ik maak me heel erg zorgen om een tweede toeslagenaffaire. Als criteria voor zzp'ers en boetes niet duidelijk genoeg zijn, gaan er een hele hoop vage toestanden ontstaan. Waardoor dus de meeste werkgevers zullen zeggen: nou, ik wil helemaal niet meer met zzp'ers werken, want ik snap niet meer wanneer iemand nou wettelijk een werknemer of een zzp'er is."

Mariëlle Patijn, Tweede Kamerlid namens GroenLinks-PvdA, is juist voorstander van de nieuwe controles. Zzp'ers zijn nu regelmatig 'schijnzelfstandig', en dat leidt tot vervelende situaties op de werkvloer:

Mariëlle Patijn
Mariëlle Patijn Tweede Kamerlid namens GroenLinks-PvdA

"De kern is dat er al negen jaar een wet is, maar dat er tot nu niet werd gehandhaafd. En er is een groeiende groep zzp'ers waar wij echt wel grote zorgen over hebben - vooral in dienstverlenende sectoren. Een aantal jaren geleden waren slechts een paar ervaren verpleegkundigen zelfstandig, maar nu zie je ook dat jonge mensen die nog heel weinig ervaring hebben zzp'er worden. Met als gevolg dat er soms bijvoorbeeld verkeerde medicijnen verstrekt worden. En onderwijzers in dienstverband voelen bijvoorbeeld dat ze er alleen voor staan. Zij zeggen: Ik moet met mijn eentje de oudergesprekken voeren, de vergaderingen van het team doen. En de zzp'er komt binnenvliegen om half negen en vertrekt om vijf uur, in een lease-auto en met een hoog uurtarief."

Wouters begrijpt het sentiment van Patijn, maar verwacht dat de extra handhaving niet het gewenste effect zal hebben.

Roos Wouters Zzp'er en arbeidsmarktdeskundige

"Ik kan me heel goed voorstellen dat het tot irritatie leidt... Alleen, de meeste mensen die ik heb gesproken - en dit blijkt ook uit onderzoek - zeggen dat ze uit hun sector zullen stappen als deze wet gehandhaafd gaat worden. Zij denken dat het ze onder de nieuwe omstandigheden niet meer zal lukken om hun vak goed uit te oefenen. Ze vinden in de zorg bijvoorbeeld dat er in dienstverband te veel bureaucratie is; je moet veel vergaderingen bijwonen die vaak niet eens over jouw werk gaan. Ja, deze mensen kiezen liever voor zelfbehoud.

Patijn benadrukt dat zzp'ers niet direct over hoeven te stappen op een vast dienstverband. Er zijn genoeg alternatieven; ga bijvoorbeeld deels in vaste dienst, en word voor de rest een échte zzp'er.

Mariëlle Patijn
Mariëlle Patijn Tweede Kamerlid namens GroenLinks-PvdA

"Er zijn nog altijd andere oplossingen. Als een boekhouder zegt: ik wil vooral gewoon werken als zzp'er... dan kan die bijvoorbeeld één dag in de week een arbeidsovereenkomst werken en op andere dagen opdrachten aannemen als zzp'er. Er kan een pool gestart worden, je kunt zelfs een eigen maatschap starten en je laten verhuren vanuit de maatschappij. De kern is wel dat de werkgever in al deze situaties verplicht wordt om loonheffingen te betalen aan de belasting."

Praat mee

Vind jij het goed dat er extra controles komen voor schijnzelfstandigheid?

Inloggen bij

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met Mariëlle Patijn, Tweede Kamerlid namens GroenLinks-PvdA, en met Roos Wouters, zzp'er en arbeidsmarktdeskundige. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen