Klap van de bakker
Brood goedkoper in de supermarkt: is er nog hoop voor bakkers?
11 december 2023 · 09:37
Update: 11 december 2023 · 15:29
In gesprek met
Marcel van Silfhout
Graanteler
“Is je gezondheid dan niet van belang om mee te rekenen in de prijs van brood?”
Tom van Otterloo
Bakker
“Ik was behoorlijk moe van het ondernemen. Niet het bakken. Het bakken is leuk.”
Arienne
WhatsApp-panel
"Ik ben al blij/dankbaar dat we te eten hebben!"
In het kort
Een sneetje brood op een bord, een plakje kaas erop en je lunch is klaar. Een boterhammetje hoort er voor veel Nederlanders bij. Het echte ambachtelijke brood van de bakker is vaak het allerlekkerste, maar dat is ook gelijk het allerduurste! Daarom kiezen veel mensen toch voor een goedkoper brood uit de supermarkt, en dat is niet goed voor bakkers.
Wat denk jij?
Haal jij het brood nog bij de bakker?
Dit is de situatie
Brood op de plank
Het aandeel van de ambachtelijke bakkerijen in Nederland is gedaald naar 14%, terwijl dat in België, Frankrijk en Duitsland rond de 50% is. Een van de redenen hiervoor is dat mensen voor brood steeds vaker naar de supermarkt gaan. Daar is het aanzienlijk goedkoper dan bij de bakker. Bakkers hebben daardoor minder klanten en staan voor uitdagingen.
In 2023 leeft ongeveer 5% van de bevolking in armoede, wat neerkomt op ongeveer 830.000 mensen. Volgens het AD heeft iets meer dan de helft van de mensen met lagere inkomens (54%) en ongeveer een kwart van de mensen met middeninkomens (26%) aangegeven dat ze moeite hebben met het betalen van boodschappen. Dit wijst erop dat een groot deel van Nederland zuinig moet zijn met geld en minder snel zal kiezen voor dure producten vanwege financiële moeilijkheden.
Dit is de discussie
Ambachtelijk brood te duur
Niet iedereen kan zich dus een ambachtelijk brood van de bakker veroorloven. Ze kopen brood dan bij de supermarkt, waardoor bakkers het moeilijk krijgen. Dreigen bakkers en hun ambachtelijke broden uit te sterven doordat consumenten hun brood in de supermarkt gaan halen? En is het terecht dat consumenten dit doen?
Alles is duurder in deze tijd, dus kiezen mensen voor de goedkopere optie. Maar dat supermarktbrood goedkoper is, is volgens bakker Tom van Otterloo niet helemaal waar.
“Gedeeltelijk is dat een feit, maar gedeeltelijk is dat een kortetermijnidee. Goed voedsel is eigenlijk preventie voor later, dus dan heb je later minder kosten. Dus die prijsvergelijking met een supermarktbakker is niet helemaal terecht.”
Toch is het zo dat veel mensen de mogelijkheid niet hebben om naar de bakker te gaan, hoe graag ze dat ook zouden willen. Wie moet dat dan oplossen? De overheid, vindt graanteler Marcel van Silfhout. Hij werkt samen met Van Otterloo.
“Dit hebben we mis met ons landbouwsysteem. Het zou niet zo moeten zijn dat die producten van ons land zo duur moeten zijn. Dat betekent dat de overheid weer moet gaan nadenken hoe ze die boeren weer aan de praat krijgen, op een goede manier.”
Maar toch vindt ook hij dat brood van de bakker altijd de betere keus is. Brood van de bakker is volgens hem namelijk veel gezonder. In de supermarkt is het namelijk veel meer bewerkt, en zitten er veel minder mineralen en nutriënten in. Ambachtelijk brood is veel voedzamer. Daarnaast, zegt Van Silfhout, geven mensen aan dat sinds ze van gist- naar desembrood zijn overgestapt, ze van hun maagproblemen af zijn.
“Is je gezondheid dan niet van belang om mee te rekenen in de prijs?”
Bakkers in de problemen
Dat mensen toch naar de supermarkt gaan voor hun brood zorgt ervoor dat bakkers klanten verliezen. Ze kunnen het daardoor zwaar krijgen.
Bakker Tom van Otterloo heeft hier ook mee te maken. Hij stond zelfs even op het punt om te stoppen. Deels omdat zijn pensioen eraan zit te komen, en deels omdat de bakkerij Van Otterloo ook merkte dat er steeds minder mensen zijn specialiteit, brood, kwamen kopen.
“Ik was behoorlijk moe van het ondernemen. Niet het bakken. Het bakken is leuk.”
Maar toen kwam Marcel van Silfhout op zijn pad, een graanteler.
“Met Marcel heb ik een gedeelte van mijn ‘zorgen’ weggehaald. Ik ben nu veel meer bezig met mijn eigenlijke vak, dat is het creëren van het maken van brood, op een natuurlijke manier. Ik vind het ook heel belangrijk dat we niet alleen bezig zijn met bakken van brood van goed graan, maar dat graan ook op een bepaalde manier wordt verbouwd.”
Daarom zijn Van Otterloo en Van Silfhout samen gaan werken. Van Silfhout zorgt voor het graan, en Van Otterloo maakt er brood van. Zo is Otterloo als het ware Van Silfhout’s ‘uithangbord’ en hoeft Van Otterloo zich minder zorgen te maken over de financiële kant van het verhaal.
Daarnaast vindt Van Silfhout het belangrijk dat ambachtelijk brood weer groot wordt in Nederland. De oplossing die hij en Van Otterloo daarvoor hebben is een bakkerista: een bakker waar je ook een bakje koffie kan drinken.
“Brood geeft troost. Het brood is een geweldig product. En dat geweldige, die passie, die smaak, die gezondheid, dat gaan we bij de bakkerista weer terugbrengen.”
Dit is de community
Waar halen jullie het brood?
We vroegen via WhatsApp naar jullie meningen!
"Wat zou het mooi zijn als iedereen zich de luxe van lekker bakkersbrood kon veroorloven. Als je 2 of meer kinderen hebt, dan loopt dat al snel in de papieren. En dat naast groente en fruit wat ook al zo duur is tegenwoordig. Verdrietig voor de bakkers, maar de grote valsspelers zijn toch echt wel de grootgrutters. En daarom moeten vooral mensen met minder inkomen, waar er trouwens steeds meer van komen helaas, de keuze maken voor vaak minder smaakvol maar wel goedkoper brood."
"Helaas: brood van de supermarkt, alhoewel het échte brood veel lekkerder is. Geen budget voor dat lekkere brood. Ik ben al blij/dankbaar dat we te eten hebben!"
"Naast versgebakken brood, broodjes en croissantjes van de Lidl koop ik altijd brood bij Bakkerij Voskamp. Wel voornamelijk op de drie halen twee betalen dagen. Echt ambachtelijk brood met prijzen vanaf ongeveer 6 euro per brood gun ik ons ook een enkele keer. In plaats van brood eet ik regelmatig havermoutpap. Gezond, voedzaam en goedkoop."
"Gewoon brood van de supermarkt. Prima als bodem voor mijn beleg of gebakken eitje. En wil ik echt genieten van lekker brood? Dan bak ik het zelf wel. Leuker, net zo lekker en een heerlijke verse broodbakgeur in mijn huis. Dat is pas genieten van een bammetje!"
"Ik zou heel graag het brood van de echte bakker willen halen, maar ze zijn er niet meer (vaak). Ik betaal liever voor 'kwaliteit' dan dat ik het fabrieksbrood koop."
"Wij halen met regelmaat brood bij de bakker. Dit is lekkerder en voedzamer. Al moet ik wel bekennen dat het qua brood en deegwaren treurig gesteld is in Nederland, ten opzichte van bijvoorbeeld Duitsland. Duitsland heeft daadwerkelijk een 'Broodcultuur', die verder gaat dan wit, bruin en volkoren. Gezien ik aan de Duitse grens, alsook in Duitsland ben opgegroeid, is een bakkersbezoek in Nederland toch wat teleurstellend, aangezien ik weet dat het beter kan."
"Supermarkt brood, ik ga geen €3,-per brood uitgeven als €1,30 ook kan. Daarbij, als je dan weer eens bakkers brood eet is dat echt lekker en anders went het."
"Ik haal het in de supermarkt omdat dit meest handig is en vries er dan een paar in en haal er sneetjes uit voor het eten. Ik heb ervaren dat brood van de supermarkt van betere kwaliteit blijft in de vriezer dan brood van de bakker, maar dat kan ook aan het soort liggen. Practisch gaat hier voor smaak. Moet er niet aan denken om special naar een bakker te moeten op zaterdagmorgen voor 10 uur (want anders is al veel uitverkocht) en daar in de rij gaan staan. Dat is het allemaal niet waard en het moet toch de vriezer in."
Wil je het hele gesprek met Tom van Otterloo en Marcel van Silfhout beluisteren? Dat kan hier!
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen