Gaten in de zolen lopen
Schoenmakers stoppen: is er straks nog wel iemand die onze schoenen kan repareren?
22 december 2023 · 14:21
Update: 22 december 2023 · 16:09
In gesprek met
Luuk van de Waal
Schoenmaker
"Ik heb gewoon een bordje hangen: vandaag nemen we geen schoenen aan."
Elrie Bakker-Derks
Stichting Ambacht Nederland
"Er wordt te weinig opgeleid om al die open plekken die er komen op te vullen."
In het kort
Uh oh, de zool van je goede schoen hangt er half af. Hup, naar de schoenmaker. Maar wacht, degene in het winkelcentrum is net gestopt. En degene in de stad neemt geen schoenen meer aan! Veel schoenmakers stoppen ermee, en er komen weinig nieuwe bij. Zaken die nog open zijn, krijgen het daardoor veel te druk. Is er over een tijdje nog wel iemand die onze schoenen weer kan repareren?
Wat denk jij?
Ga jij nog naar de schoenmaker?
Dit is de situatie
Minder schoenwinkels
In Nederland zijn er steeds minder schoenmakers, zo meldt de Kamer van Koophandel aan de NOS. In 2022 waren er 772 verspreid over heel het land. Dat is 11% minder dan in 2013.
De voornaamste reden is dat door vergrijzing steeds meer schoenmakers stoppen, terwijl er steeds minder bij komen. Ook dragen veel mensen tegenwoordig sneakers, waardoor ze minder snel langs de schoenmaker gaan.
De overgebleven schoenmakers hebben het dus erg druk. Ze krijgen de klanten van hun gestopte collega’s erbij. Zeker rond kerst is het drukker, omdat iedereen nog even zijn schoenen wil laten maken.
Dit is het gesprek
Wie maakt straks onze schoenen?
Schoenmakers zijn er dus steeds minder, en de overgebleven schoenmakers hebben het juist heel druk. Is er over een tijdje nog wel iemand die onze schoenen weer kan repareren?
Luuk van de Waal is 25 jaar oud en werkt al tien jaar in de schoenmakerij, hij repareert vooral sneakers. Zijn weekendbaantje veranderde in zijn hobby en hij heeft daar zijn beroep van gemaakt.
Hij merkt ook dat er steeds minder schoenmakers zijn. Hij moet nu een gebied van dertig kilometer in omtrek voorzien van schoenreparaties.
"Ik heb gewoon een bordje hangen met: we zijn momenteel heel erg druk, dus vandaag nemen we geen schoenen aan."
Een van de redenen dat het zo druk is, is omdat er niet genoeg nieuwe schoenmakers bijkomen. Mensen die een ambacht beheersen gaan met pensioen en er is te weinig aanwas van onderaf.
"Ik denk dat heel veel jonge mensen best wel een oubollig idee hebben bij het vak van schoenmaken. Maar dat is niet het werk dat we tegenwoordig nog doen."
Toch is Van de Waal trots op zijn vak en is hij blij met het werk dat hij doet, ook al is het druk.
"Ik ben er absoluut trots op. Ja. Ik werk iedere dag met superveel plezier. De enige reden waarom ik dat volhoud is omdat ik gewoon ontzettend veel plezier heb in wat ik doe. En ik ben blij dat ik de klant ook weer blij kan maken."
Aanwas van onderaf
Er worden dus niet genoeg nieuwe schoenmakers opgeleid. Daar wil Elrie Bakker-Derks heel graag voor zorgen. Zij richtte een aantal jaar geleden de Ambachtsacademie op, die alleen nog niet is begonnen met opleiden. Hier kunnen mensen die een ambacht willen leren dan een diploma halen. Niet alleen schoenmaken, maar heel veel verschillende beroepen waarbij een specifiek product wordt gemaakt. Denk aan pianotechniek, meubelmaken, tassen maken en dus ook schoenmaken. En dat is wel nodig, vindt zij.
"Daar moet je goed voor opgeleid zijn en dat moet je echt in je vingers hebben om dat te kunnen doen. We zien gewoon dat er te weinig wordt opgeleid om al die open plekken die er komen op te vullen."
Het tekort aan ambachtslieden komt niet doordat niemand het wil doen, zegt Bakker-Derks. Er zijn juist wachtrijen met mensen die heel graag een ambacht willen leren.
"Animo is er meer dan genoeg. Het probleem was de financiering. De overheid vindt het niet nodig om deze opleidingen te financieren."
Inmiddels is het toch gelukt om de opleidingen als sector zelf te financieren en zal vanaf januari de ambachtsacademie toch de deuren openen. Daar is Bakker-Derks blij mee, want daar help je iedereen mee.
"Mensen die een echt ambacht beoefenen, zijn enorm trots op wat ze doen en wat ze kunnen. En ze zijn ook hartstikke belangrijk voor onze maatschappij. Zeker."
Hopelijk worden er genoeg nieuwe schoenmakers opgeleid en hoef je in de toekomst dus niet steeds nieuwe schoenen te kopen als de zool of hak een beetje loszit.
Dit is het debat
Wil je graag het hele gesprek beluisteren? Dat kan hier!
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen