Apothekers uit­ge­schol­den en bedreigd: 'Binnen no-time rijdt hij met de auto de apotheek binnen'

Dit is de situatie

Steeds minder medicijnen beschikbaar

Bij 20% van de apothekers komt agressie dagelijks voor. Dat vertelt Aris Prins van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) bij Spraakmakers (KRO-NCRV). Bij 40% is dat wekelijks.

Dit is ook de belangrijkste reden voor apothekersassistenten om te stoppen, blijkt uit een peiling die de apothekersorganisatie op verzoek van de NOS heeft gehouden onder bijna 850 van de 2000 apothekers. 

Oorzaak van deze toename van geweld is hoofdzakelijk het medicijntekort. In juli waarschuwde KNMP al dat het aantal tekorten aan geneesmiddelen nog dit jaar naar een recordhoogte zal stijgen. Vorig jaar werd al het “schrikbarende” aantal van 1514 tekorten genoteerd door de organisatie, en in 2023 staat de teller al op 1179 tekorten. Minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) zei hier eerder ook al voor te vrezen. 

Er is sprake van een tekort aan een geneesmiddel als het langer dan twee weken in het hele land niet te krijgen is. Het kan gebeuren dat aan één geneesmiddel meerdere keren in een jaar een gebrek is. Als het tekort wordt aangevuld maar het middel een paar maanden later opnieuw niet beschikbaar is, telt dat als twee tekorten.

Bovendien moeten apothekers steeds vaker zeggen dat een medicijn niet vergoed wordt door de zorgverzekeraar van de klant. Dit kan liggen aan de vaak niet goed leesbare polisvoorwaarden van verzekeringen. Daardoor snappen mensen niet goed wat er nu wel en niet vergoed wordt.

Het medicijntekort is een wereldwijd probleem, maar steeds vaker ontbreken medicijnen alleen in Nederland. Zo is er hier een tekort ontstaan van het reumamedicijn allopurinol. Dat wordt door ruim 150.000 patiënten gebruikt. Dit tekort komt onder meer door het preferentiebeleid. 

De Arbeidsinspectie heeft bekendgemaakt vanaf september 2023 aangekondigde inspecties uit te gaan voeren bij een steekproef van een aantal apotheken. Daarbij wordt gecontroleerd in hoeverre apotheken maatregelen nemen om ongewenst gedrag, zoals agressie en geweld te voorkomen, en hoe ze de gevolgen daarvan zoveel mogelijk kunnen beperken.

Dit is hun verhaal

'Drie assistentes zijn ziek thuis komen te zitten'

Katja van Oirschot (rechts op de foto) is apothekersassistente in Weesp en heeft zelf ook ervaring met het geweld in haar apotheek. Zo moest zij een klant vertellen dat hij een bepaald merk van een geneesmiddel niet kon krijgen. Dit omdat het niet vergoed werd door zijn verzekering. "Ik heb daarover een gesprek met hem gehad. Dat ging eigenlijk prima, en hij vertrok. Ik dacht dat hij tevreden was", vertelt Katja in Dit is de Middag (EO). "Een halfuur later komt hij terug, schreeuwend dat hij me nog een keer wil spreken. Hij loopt om de balie heen en stompt me met zijn vuist in mijn gezicht. Het was echt een volle klap. Ik klapte er een beetje van achterover."

De man werd opgepakt en veroordeeld, maar de schrik zat er bij Katja nog een tijd flink in. "Het is heel beangstigend. De eerste tijd na het voorval merkte ik dat ik conflicten en discussies met mensen heel erg wilde vermijden", vertelt ze. "Je merkt dat je lichamelijk iets sneller zenuwachtig wordt, of meer adrenaline krijgt dan dat je gewend bent." 

'Hij stapte uit de auto, liep naar de assistente en bedreigde haar'

Bij de apotheek van Siavash Pezeshki in Culemborg liep het helemaal uit de hand. "Het was heel extreem", vertelt hij. Ongeveer een jaar geleden, op 6 oktober 2022, kwam er een man de apotheek binnen die meteen geholpen wilde worden. "Hij begon gelijk agressief gedrag te vertonen. Mijn collega schrok en vroeg of hij even wilde wachten, maar dat wilde hij niet", schetst Siavash de situatie.

"Hij ging verbaal dreigen en liep vervolgens de apotheek uit. Binnen no-time rijdt hij zo met de auto de apotheek binnen. Zijn auto bleef hangen bij de pui, maar hij bleef vooruit en achteruit rijden." De assistentes waren zo geschokt door het incident dat drie van hen thuis kwamen te zitten. "Twee zijn naar een psycholoog gegaan. Ik heb slachtofferhulp ingeschakeld. De angst zit er flink in."

Petitie

Désireé Wijgman -Niesink, apotheekmanager in Arnhem, heeft gelukkig nog nooit fysiek geweld meegemaakt tijdens haar werk, maar wel veel verbaal geweld. "Je moet de regelgeving vaak uitleggen aan de balie in plaats van je vak uitoefenen", zegt ze. Met haar apotheek Elderveld in Arnhem heeft ze handtekeningen opgehaald om volgende week aan te bieden aan zorgminister Ernst Kuipers. Dit om de ernst van de situatie rond het medicijntekort aan te duiden. "Omdat wij het patiëntenleed zagen, omdat er steeds meer loketten zijn waar ze naartoe moeten gaan", legt ze uit. "Volgende week, op 14 september, bieden we de actieformulieren aan. We hebben inmiddels 50.000 handtekeningen." 

Je kunt deze uitzending van Dit is de Middag (EO) nu terugkijken op NPO Start!