Basisscholen in Amsterdam en Den Haag stoppen met externe leerkrachten inhuren
12 mei 2025 · 16:33| Leestijd:4 min
Update: 14 mei 2025 · 16:20
In het kort
Basisscholen in Amsterdam en Den Haag willen stoppen met het inhuren van leerkrachten van buiten, zoals uitzendkrachten en zzp'ers. De scholen hebben afgesproken dat ze alleen nog gebruik willen maken van meesters en juffen in vaste dienst. Dat is beter voor de kwaliteit van de lessen, zeggen de scholen, die zich hebben verenigd in het Breed Bestuurlijk Overleg (BBO).
Wat denk jij?
Heeft jouw kind/kleinkind een vaste juf of meester?
De scholen hebben samen voor meer dan 4.600 voltijdsbanen aan leerkrachten en ondersteunend personeel. Daarvan is ongeveer 5 tot 10 procent extern ingehuurd, wat neerkomt op zo'n 200 tot 500 banen. In wijken waar het lerarentekort groter is, ligt het percentage hoger. Die externe leerkrachten hebben minder binding met de andere leraren en nemen naar verhouding ook minder verantwoordelijkheden op zich, aldus het BBO.
Arie van Loon
BBO-bestuurder"Elke euro die we besparen op externe inhuur, kunnen we steken in de ontwikkeling van ons eigen personeel."
De inzet kost de scholen miljoenen euro's per jaar. "Elke euro die we besparen op externe inhuur, kunnen we steken in de ontwikkeling van ons eigen personeel. Met vaste teams ontstaat meer verbondenheid, kunnen we verantwoordelijkheden eerlijk verdelen en hebben kinderen vaker een vertrouwd gezicht voor de klas", verklaart BBO-bestuurder Arie van Loon.
Praat mee
Alleen maar vaste leraren: een goed idee? En wat zijn jouw ervaringen met invalkrachten?
Amsterdam en Den Haag
Het besluit geldt voor alle openbare, bijzondere en speciale basisscholen in Amsterdam, Weesp, Diemen en Duivendrecht. Zij waren volgens het BBO unaniem. De inzet van de externe krachten stopt niet meteen, maar wordt afgebouwd, zodat scholen de tijd hebben om te veranderen. Flexibele krachten kunnen in vaste dienst komen. Wel willen de scholen "een flexibele schil voor tijdelijke of onvoorziene situaties" behouden, bijvoorbeeld door de leraren aangepaste contracten te geven.
De maatregel staat volgens het BBO los van de aanpak van schijnzelfstandigheid door de overheid. Scholen praten al sinds 2023 over het toewerken naar vaste teams, zegt het overlegorgaan.
Ook basisscholen in Den Haag willen minder vaak externe leraren inhuren. "Het uitgangspunt: geen externe leraren, tenzij er geen andere optie is. Schoolbesturen zetten zich in om personeel vast aan de school te binden en niet afhankelijk te zijn van externen", aldus een woordvoerder van onderwijswethouder Hilbert Bredemeijer.
Dit is de discussieMeer vaste leerkrachten: is dat haalbaar?
De wens om meer vaste leerkrachten ligt volgens Hans Ploeg, bestuurslid bij de Amsterdamse scholenkoepel BBO, niet bij de mensen zelf, maar er is een soort industrie ontstaan rondom uitzendkrachten. Als pabo-studenten nog aan het studeren zijn, worden ze al 'weggekaapt' door bureaus. Zij krijgen van hen een aanbod om via hun bureau flexwerker te worden:
Hans Ploeg
Bestuurslid bij de Amsterdamse scholenkoepel BBO"Wat een probleem is geworden, is dat uitzendkrachten ingezet worden op vacatures voor vaste medewerkers. Dat kost op den duur heel veel geld. Die uitzendkrachten worden op een heel vroeg stadium al geworven, terwijl ze nog op de pabo zitten. Dan worden ze gebeld door uitzendbureaus om daar in dienst te komen, in plaats van bij een school."
Jurjen Koops, directeur van de Algemene Bond Uitzendondernemingen snapt deels wat meneer Ploeg zegt, als het gaat om de kwaliteit van het werk en werkgeverschap. Waar het volgens hem wringt is dat deze oproep, om meer met vaste leerkrachten te werken, al veel vaker gedaan. Zonder effect:
Jurjen Koops
Directeur van de Algemene Bond Uitzendondernemingen"Blijkbaar is er toch nog steeds behoefte aan uitzendkrachten. Dat laat zich ook verklaren door het feit dat het ziekteverzuim in het basisonderwijs relatief hoog is. Er zijn flinke tekorten op de arbeidsmarkt. Er is verloop van startende docenten. Er blijft daardoor nog steeds behoefte aan flexibiliteit en continuïteit. Ik denk dat intermediairs vooral een oplossing kunnen zijn."
Hij vindt dat schoolbesturen naar zichzelf moeten kijken en een betere werkgever moeten zijn:
"We leven in een krappe arbeidsmarkt. Daar zullen we met elkaar aan moeten wennen. En volgens mij bepalen mensen zelf in hoge mate hoe ze willen werken. Op het moment dat werken in het onderwijs aantrekkelijker en spannender wordt, meer op maat wordt, dat ze makkelijker werk en privé kunnen combineren, meer professionele ruimte krijgen, dan gaat die stroom naar dat vaste contract vanzelf wel ontstaan."
Mei Li Vos, PvdA-senator maar tegenwoordig ook juf van groep 3, richtte ooit zelf een vakbond op voor flexwerkers. Toch vindt ze dat het bij het basisonderwijs belangrijk is dat er meer vaste leerkrachten in dienst zijn. Voor de band met de kinderen, maar ook voor het geld.
Mei Li Vos
PvdA-senator en juf van groep 3"Uitzendkrachten zijn een paar keer duurder dan vaste leerkrachten. Als je dat geld gebruikt om ervoor te zorgen dat je school wat ruimer in z’n jasje zit, dat er op jouw school iets meer mensen rondlopen dan dat je klassen hebt. Zodat als iemand ziek is, of om een andere reden geen les kan geven, dat er een vaste invaldocent is die de school en de kinderen al kent."
Hans Ploeg benadrukt dat het echt niet aan de kwaliteit van de flexwerkers ligt:
"De kwaliteit van de docenten die flexibel werken is niet minder, we willen ook niet van ze af. We willen hen bij ons in dienst hebben, zodat er meer geld overblijf om onze eigen mensen meer te kunnen scholen, ontwikkelen en zodat er genoeg capaciteit is op de scholen om uitval op te vangen."
Mevrouw Vos weet wel raad met het geld dat over zou blijven als er geen flexwerkers ingezet worden:
Mei Li Vos
PvdA-senator en juffrouw groep 3"Je wil dat geld gebruiken om je vaste mensen in de watten te leggen. Zorg ervoor dat zij ook af en toe op studieverlof kunnen of zich zonder schuldgevoel kunnen ziek melden. Dat is waarom mensen anders gaan omvallen, ze willen zich nu niet ziekmelding, omdat ze hun kinderen niet willen overlaten aan een uitzendkracht. Als je weet dat er iemand op school rondloopt die jouw kinderen wel kent, zal dat heel veel stress schelen."
We vroegen het WhatsApp-panel naar hun ervaringen!
Wat vindt de DIT-community van deze plannen? Is het een goed idee om enkel met vaste leerkrachten te werken?
Henk
"Ik ben zelf jarenlang ZZP-er geweest. Als een directie van een school ZZP-ers inhuurt, heeft dat een reden. Een ZZP-er kun je stante pede ontslaan. Neem van mij aan dat doorgaans het salaris (lees: uurloon) wat een ZZP-er vraagt, een normaal tarief is, plus ongeveer 38% erbij. De werkgever hoeft namelijk geen sociale lasten af te dragen."
Ilse
"Ik denk zeker dat het belangrijk is voor kinderen dat ze vaste mensen zien, maar zoals het er nu uitziet is dat gewoon niet haalbaar in verband met de tekorten. Ik heb alleen ervaring in de zorg met invalkrachten en dat was een nachtmerrie."
Benthe
"Zeker een goed idee! Vanuit de ‘oude’ pedagogiek worden vaak de waarden rust, reinheid en regelmaat aangehaald en ik denk dat het exact dat is wat we de opgroeiende kinderen moeten bieden. Een stabiele plek in deze steeds veranderende wereld."
Paul
"Ik ben zelf docent geweest. Voor goed onderwijs is echt contact met de leerling van levensbelang. Dat kan alleen met een vaste leerkracht. Er wordt veel aandacht besteed aan het onderwijs, maar vaak wordt over het hoofd gezien waar het in essentie bij opvoeding om gaat. Het gaat om gemotiveerd en goed geschoolde mensen voor het onderwijs en kinderverzorging, die er ook de tijd voor krijgen en ervoor gewaardeerd worden. Die contacten met de leerlingen vormen de kern en de kracht van goed onderwijs en goede opvang. Een goed management en goede gebouwen zijn, hoe belangrijk ook, niet meer dan middel en nooit doel op zich."
Ida
"Ja, dat is een heel goed idee. Stop met gesol rond kinderen. Neem je verantwoordelijk als je meester of juffrouw wordt."
Bert
"Is volkomen logisch. De commercie heeft in het onderwijs niks te zoeken. Of dat nu IT-systemen, leraren of leersystemen betreft. Wanneer wordt men wakker! Noem eens een aspect in dit land waar privatisering positief heeft uitgepakt in dit land? Ook in de zorg, energie, OV, koppelbazen (uitzendbendes) en de aloude volkshuisvesting!! Daarbij klopt dat helemaal van dat bekende gezicht."
Praat mee!
Wil jij ook jouw mening met ons delen? Kom bij ons WhatsApp-panel! Wij sturen je vragen over actuele thema's voordat onze artikelen online komen. Je kunt reageren wanneer jij wilt.
Jouw meningen en verhalen verwerken wij in onze artikelen. Jouw visie telt! Klik hier om je aan te melden.
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister naar Dit is de Dag
In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen- Kwaliteit van het onderwijs holt achteruit: 1 op de 5 scholen scoort onvoldoende
Kwaliteit van het onderwijs holt achteruit: 1 op de 5 scholen scoort onvoldoende
- Aantal thuiszitters in Nederland groeit: 'Onderweg naar school probeerde ik uit de auto te springen'
Aantal thuiszitters in Nederland groeit: 'Onderweg naar school probeerde ik uit de auto te springen'
- Meer ouders geloven niet in regulier onderwijs - wat is er aan de hand?
Meer ouders geloven niet in regulier onderwijs - wat is er aan de hand?
