Brede kansen?
Drie jaar brugpieper: moet er een brede brugklas komen?
24 november 2023 · 15:37
Update: 24 november 2023 · 15:41
In gesprek met
"Om kansongelijkheid al weer over de schutting te gooien bij het onderwijs, dat vind ik gewoon niet fair."
"Ouders vinden het fijn dat hun kinderen op het niveau les krijgen waar ze toe in staat zijn."
"tien- en elfjarige kinderen worden in allerlei hokjes gestopt en daar komen ze nooit meer uit."
In het kort
Het schooladviesgesprek in groep acht: de eerste blik op de toekomst van jouw kind. Maar kun je eigenlijk zo vroeg wel zien op welk middelbare schoolniveau een kind thuishoort? En wat als het fout gaat en hun leerontwikkeling wordt belemmerd? Dit is wat voorstanders van de brede brugklas zich afvragen. Hun oplossing: een later selectiemoment en gemengde groepen.
Wat denk jij?
Wat vind je van je ons huidige schoolsysteem?
Dit is de situatie
Is de brede brugklas een goede oplossing?
Spannend... Je staat met jouw achtstegroeper voor de klas en krijgt van de leerkracht te horen op welk niveau hij of zij zal starten op de middelbare school: praktijkonderwijs, vmbo, havo, of vwo. Of een combinatie daarvan, in de brugklas. Daarna moet er toch echt een definitieve keuze gemaakt worden voor een niveau. Maar is dat niet wat jong en wat snel? Er is discussie over de vraag of elf of twaalf jaar eigenlijk veel te vroeg is om iemands niveau te bepalen en of dit belemmerend kan zijn.
Daarom wordt gesproken over de brede brugklas, een schoolconcept waarbij leerlingen van verschillende niveaus twee tot drie jaar in een brugklas zitten. Het selectiemoment van het uiteindelijke schoolniveau wordt dan verplaatst naar later, bijvoorbeeld naar na de derde klas. Het idee is dat kinderen meer ruimte krijgen om op hun eigen tempo te groeien en leren, zodat er ook beter bepaald kan worden welk niveau echt passend is.
Wat vinden de politieke partijen?
VVD: De VVD wil dat kinderen op hun eigen niveau les krijgen en is tegen de brede brugklas. Ze vinden wel dat het basisschoolniveau flexibeler moet zijn, zodat je makkelijker van niveau kunt switchen als het niet uitdagend genoeg is.
GroenLinks-PvdA: Deze partijen willen extra geld voor brede brugklassen. Ze streven naar een systeem waarin je pas na de derde klas een definitief schooladvies krijgt. Ze geloven dat dit leerlingen beter laat ontwikkelen, samen met leeftijdsgenoten met diverse denkwijzen. Ze vinden echter niet dat iedereen in brede brugklassen op hetzelfde niveau les moet krijgen.
ChristenUnie: De ChristenUnie wil de drempel van primair naar voortgezet onderwijs wegnemen. Ze stellen een tweejarige brugklas voor, afschaffing van de eindtoets op de basisschool, en overlappende leerlijnen.
SP: De SP gelooft dat brede brugklassen de opstroom naar hogere niveaus vergemakkelijken en sociale ongelijkheid verminderen. Ze pleiten voor een later definitief selectiemoment voor leerlingen.
SGP (-jongeren): De SGP is tegen de brede brugklas omdat ze vrezen dat dit de kwaliteit en het niveau verlaagt, belemmerend is voor vooruitstrevende kinderen, onuitvoerbaar is voor veel scholen, en het geen significant effect zal hebben op kansongelijkheid.
PVV, FvD, 50plus en CDA: In het verkiezingsprogramma van deze partijen staat niets over brede brugklassen.
Dit is de discussie
Kansongelijkheid?
Maar is een brede brugklas eigenlijk wel een goed idee? Is het daadwerkelijk beter voor kinderen?
Lopke Vlaming van stichting Ouders & Onderwijs heeft een jaar geleden een onderzoek gedaan waaruit blijkt dat ouders er niet echt op zitten te wachten. Dat vertelt ze in Dit is de Dag (EO).
“Eigenlijk komt uit ons onderzoek dat ouders over het algemeen best wel tevreden zijn met hoe het nu is. Ouders geven aan dat ze het fijn vinden dat hun kinderen op het niveau les krijgen waar ze cognitief toe in staat zijn. Vooral kinderen die aan de bovenkant daarvan zitten, maar ook juist aan de onderkant. Omdat die vaak op de basisschool of al heel erg vooruit lopen, of heel erg op hun tenen moeten lopen.”
In de politiek vindt Paul van Meenen van D66 het juist noodzakelijk. Hij ziet het als iets wat ouders ook willen, zonder dat ze het weten.
"Vanuit met name het perspectief van het kind, doe je kinderen daar soms toch tekort mee omdat ze nog kunnen groeien. Ik denk dat ouders best wel vinden dat als kinderen de kans krijgen om verder te groeien op school, dat ze die kans ook moeten krijgen. En die is er nu eigenlijk niet."
Volgens Van Meenen zijn degenen die er geen behoefte aan hebben, niet degenen voor wie de brede brugklas bedoeld is.
"Het Nederlandse stelsel kent winnaars en verliezers. En ik heb sterk het gevoel dat de winnaars hier tevreden zijn over de spelregels. Maar we moeten ons ook bezighouden met kansongelijkheid. tien- en elfjarige kinderen, en eigenlijk begint het al veel eerder, die worden in allerlei hokjes gestopt en daar komen ze nooit meer uit. En dat is kansenongelijkheid."
Is kansongelijkheid wel de taak van het onderwijs? Niet alleen dat van hen, zegt opvoedkundige Marina van der Wal.
"In alle lagen van de maatschappij horen we ons voor gelijke kansen in te zetten. Maar om dit thema al weer over de schutting te gooien bij het onderwijs, dat vind ik gewoon niet fair."
Van der Wal vindt de brede brugklas zonde van het schoolsysteem dat we nu hebben opgebouwd.
"Ik ben heel blij dat meneer Van Meenen vindt dat we geduld moeten hebben met de ontwikkeling van kinderen. En dat hebben we eigenlijk niet meer. Maar we zijn op deze manier wel heel veel zomaar aan het weggooien, terwijl er wel een hele stevige basis ligt. Als je die brede brugklas wil, dan moet er zó ongelofelijk veel veranderen. Dan moet het onderwijs veranderen, de wijze van lesgeven moet veranderen."
Volgens Van der Wal is het instellen van een brede brugklas dus te ingrijpend. Dat vindt Van Meenen juist helemaal niet.
"Het probleem is dat leraren niet in de gelegenheid worden gesteld om die leerlingen waarvoor dat nodig is, om die meer tijd en geduld te geven voor hun ontwikkeling. We moeten vooral dingen mogelijk maken. Dit is helemaal geen stelselwijziging. Dit is het weghalen van schotten voor kinderen waarvoor dat nodig is. En dat zijn ze lang niet allemaal. Maar ze zijn er wel. En op dit moment staan we hun ontwikkeling echt totaal in de weg."
Wat denk jij?
Meer horen?
Luister naar Dit is de Dag
Wil je meer horen over dit onderwerp?
