"Ik wilde niet terug, het was daar fijn", theoloog Reinier Sonneveld maakte een bijna-doodervaring mee

"Ik voelde een soort felle tik op mijn hand en twintig seconden later raakte ik in een heftige shock", vertelt Sonneveld. Hij werd als jongen van tien gebeten door een aspisadder: "De giftigste slang die in Europa rondkruipt." Zijn moeder was verpleegkundige en wist direct dat het foute boel was, ze gingen linea recta naar het ziekenhuis.

'Ik zweefde boven mijn lichaam'

De klachten waren heel serieus en hij had kunnen sterven door de beet, zegt Sonneveld. In het ziekenhuis bevond hij zich in een schemerzone: "Ik was in een zachte wereld waar ik heel graag wilde blijven." Hij had een heel vredig gevoel. Sonneveld hoorde zijn moeder van heel ver "op hoge toon eisen" dat hij terug moest keren. "Ik wilde niet terug, het was daar fijn. Maar mijn moeder zei het, dus dan ga je terug."

Reinier Sonneveld

Theoloog en schrijver

"Ik had allemaal verbaasde geneeskundestudenten aan mijn bed die mijn verhaal wilden horen."

Een paar dagen na deze ervaring lag hij nog steeds in het ziekenhuis. Hij werd onder volledige narcose geopereerd en "zat vol met slangen". Opnieuw maakte hij wat vreemds mee. "Ik ging een beetje boven mijn lichaam zweven en zag wat ze deden." Hij hoorde dat de hoofdarts Engels sprak en zag dat er paniek was, omdat er iets misging. Toen hij bijkwam van zijn narcose vertelde hij het aan de verpleegkundige en even later stonden er verbaasde geneeskundestudenten aan zijn bed die allemaal zijn verhaal wilden horen.

'Massa's mensen maken het mee'

Sonneveld vertelde over wat hij had meegemaakt in zijn gezin en deelde het ook met de dominee. Maar die nam zijn verhaal niet serieus: "Hij wimpelde het meteen weg en zei dat het niet kon, omdat we niet kunnen communiceren met de hemel." Hij weet nu dat wat hij toen meemaakte een bijna-doodervaring was. Maar in die tijd, het was 1988, was dit nog geen bekend fenomeen. Pas eind jaren 70 werd voor het eerst onderzoek gedaan naar bijna-doodervaringen.

Zijn verhaal is niet uniek, benadrukt Sonneveld. Hij vertelt dat uit onderzoeken blijkt dat naar schatting tussen de vier en twintig procent van mensen wereldwijd een bijna-doodervaring heeft meegemaakt. "Dat zijn echt massa's. In elke familie zit er wel één. Ik merk het ook als ik aan een zaal mensen vraag wie dit heeft meegemaakt. Er zijn er altijd wel een paar."

Naar bijna-doodervaringen zijn ook veel wetenschappelijke onderzoeken gedaan. "Tussen de drie- tot vierhonderd goede deugdelijke onderzoeken", zegt Sonneveld. Een fascinerende uitkomst vindt hij dat het in alle culturen voorkomt en in alle lagen van de bevolking. "Gelovigen maken het niet vaker mee dan atheïsten. Heiligen niet vaker dan criminelen. Jongeren niet meer dan ouderen." Een bijna-doodervaring is dus niet een cultureel, maar een wereldwijd verschijnsel, stelt Sonneveld. Dat is volgens hem bij reïncarnatieverhalen wel het geval, die komen vooral voor in gebieden waar in reïncarnatie wordt geloofd.

'Je ziet en ervaart alles tegelijkertijd'

Wat mensen beschrijven die een bijna-doodervaring hebben meegemaakt verschilt. Maar er zijn een aantal standaardelementen die in ieder verhaal terugkomen, vertelt Sonneveld. "Een hyperbewuste staat: er lijken veel meer kleuren en klanken te zijn. Een tunnel naar een wereld van licht. En ook het leven dat voorbijflitst." Dat laatste wordt ervaren als een moment waarop mensen hun hele leven in één keer waarnemen. En ze voelen ook alles tegelijkertijd wat ze in hun leven hebben gevoeld. "Dat is iets wat normaal gesproken niet kan."

Het is een wonderlijke ervaring, maar niet altijd een prettige ervaring, zegt hij. En tijdens die ervaring zien mensen ook 'lichtwezens'. Veel mensen identificeren die met goden uit hun eigen cultuur. "Een hindoe heeft het over Krishna en een christen heeft het over Jezus." Op het moment dat iemand alles ziet en ervaart, zorgt het lichtwezen voor een liefdevolle context, legt Sonneveld uit. "De ervaringen zijn nooit traumatiserend, maar het kan wel serieus pijnlijk zijn." Het gevoel dat bij veel mensen blijft hangen, zegt hij "is dat het echte leven een droom is en dat het 'daar' echter dan echt is".

Luister De Ongelooflijke Podcast terug als podcast

In De Ongelooflijke Podcast (EO) gaat David Boogerd verder over dit onderwerp in gesprek met schrijver en theoloog Reinier Sonneveld en vaste gast theoloog Stefan Paas. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Kijk De Ongelooflijke Podcast terug

De Ongelooflijke Podcast (EO) is ook te vinden op YouTube, kijk de aflevering hier of via deze link.

• Satanistische 764-beweging actief op internet - moeten we daar bang voor zijn?

  Satanistische 764-beweging actief op internet - moeten we daar bang voor zijn?

• Zo wordt de Bijbel gebruikt om racisme goed te praten

  Zo wordt de Bijbel gebruikt om racisme goed te praten

• Romy lachte gelovige mensen uit maar kwam zelf tot geloof: ‘Ik was zo overdonderd’

  Romy lachte gelovige mensen uit maar kwam zelf tot geloof: ‘Ik was zo overdonderd’