Moet je nieuwsplatforms offline kunnen halen? 'Cestmocro jut volgers op tegen Joden'
gisteren · 15:00| Leestijd: 5 min
Update: gisteren · 15:40
In dit artikel aan het woord
"Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, laten we oppassen dat we niet richting censuur gaan."
"Juridische stappen tegen Cestmocro zetten geen zoden aan de dijk."
In het kort
De aanvallen op Israëlische voetbalsupporters werden gevoed door online discriminatie van Joden, stelt de BBB. Partijleider Caroline van der Plas wil nu Cestmocro laten verbieden. Dit Instagramaccount zou volgens haar "overlopen van antisemitisme". Moet je nieuwssites inderdaad uit de lucht kunnen halen?
Samenvatting van DIT artikel
BBB wil platforms die aanzetten tot haat, zoals het Instagramaccount Cestmocro, offline halen. Kamerlid Henk Vermeer beschuldigt Cestmocro van het verspreiden van antisemitische berichten met grote invloed op jongeren. Partijleider Caroline van der Plas vraagt om een verbod, terwijl Cestmocro zich beroept op vrijheid van meningsuiting.
Het Instagramaccount Cestmocro verspreidt volgens Esther Voet, hoofdredacteur van het Nieuw Israëlitisch Weekblad, antisemitische berichten en laat haatdragende reacties ongemodereerd staan, wat volgens haar antisemitisme onder jongeren aanwakkert. Hoogleraar Jan Brouwer benadrukt het belang van vrijheid van meningsuiting en waarschuwt voor overhaaste censuur. Hij vindt juridische stappen verstandig, maar betwijfelt of Cestmocro de oorzaak is van antisemitisme in Nederland en wijst op bredere maatschappelijke en internationale factoren.
Wat denk jij?
Denk je dat social media bijdraagt aan polarisatie?
Aantal reacties: 0
BBB wil 'haatzaaiende platforms' offline halen
Dat voetbalsupporters van de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv in het centrum van Amsterdam werden opgejaagd en in elkaar geslagen, komt onder andere door "online discriminatie van Joodse burgers en instellingen", zegt BBB-Kamerlid Henk Vermeer. Volgens hem is het Instagramaccount Cestmocro een van de aanstichters.
Wat is Cestmocro?
Op social media is het Instagramaccount Cestmocro, met 1,1 miljoen volgers, een van de populairste nieuwskanalen onder jongeren. Cestmocro begon in 2017. Niet als nieuwskanaal, maar met grappige video's en memes. Het was vooral gericht op Marokkaanse Nederlanders, vandaar de naam. Maar nu focust het account zich vooral op nieuws. De slogan van Cestmocro is: 'Het laatste nieuws zie je hier als eerst'.
Het kanaal kopieert nieuws van traditionele nieuwsmedia en publiceert daarnaast eigen nieuws dat van social media afkomstig is. Aan het nieuws geven ze een eigen draai met de titel en de beschrijving. Wie er achter het account zitten is niet bekend. Verschillende media hebben Cestmocro benaderd, maar tot nu toe zonder reactie. Dit is een van de punten van kritiek op Cestmocro. Daarnaast verschijnen er geregeld schokkende beelden op het kanaal en berichten die geplaatst worden kloppen niet altijd, schreef NOS vorig jaar. En omdat reacties bij posts niet gemodereerd worden, staan er veel haatreacties en soms ook complottheorieën onder berichten.
Op Instagram zegt de redactie van Cestmocro dat er ook haatreacties onder nieuwsberichten van andere pagina's te lezen zijn. Daarnaast zeggen ze dat ze geboren en getogen zijn in Nederland, actief bijdragen aan de samenleving en de Nederlandse wetgeving respecteren in alles wat ze doen.
Volgens Vermeer staat Cestmocro vol met "antisemitische uitingen die niet worden gemodereerd". Het kanaal heeft grote invloed op jongeren in Nederland, zegt hij. "Met 1,1 miljoen volgers heeft dit kanaal meer bereik dan de meeste traditionele media."
BBB-partijleider Caroline van der Plas ging hier nog overheen door op X aan te kondigen dat BBB bij het debat over antisemitisme in de Tweede Kamer zal vragen om een verbod op "haatzaaiende platforms zoals Cestmocro". In het debat vroeg ze inderdaad om een verbod en noemde ze Cestmocro een account dat overloopt van "haat en antisemitisme".
Cestmocro heeft op hun account gereageerd op de oproep van BBB door te stellen dat Van der Plas "vergeet dat we in Nederland wonen en niet in Israël". Ook verwijzen ze naar de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Verder laten ze een screenshot zien van een bericht van Ruth Vandewalle op X waarin staat dat uit onderzoek van CPJ (Committee to Protect Journalists) blijkt dat Israël bewust journalisten doodt in Gaza.
Wat denk jij?
Moet de overheid nieuwsplatforms offline kunnen halen?
Aantal reacties: 0
Moet je nieuwsplatforms offline kunnen halen?
Tegen het Instagramaccount Cestmocro zijn al aangiftes gedaan, zegt hoofdredacteur van het Nieuw Israëlitisch Weekblad Esther Voet. Volgens haar gaat het vooral mis met antisemitische comments die bij de posts worden geplaatst.
Ze noemt in Dit is de Dag (EO) een paar voorbeelden: "Jammer dat Hitler is gestopt met het vergassen van dit, hij had nog jaren moeten doorgaan met het vergassen van deze vieze kankerjoden", "Ik ruik gas", "Dit is waar Hitler ons al voor waarschuwde, jammer dat hij zijn werk niet heeft afgemaakt." Maar het gaat niet alleen mis met de reacties, ook Cestmocro zelf is fout bezig in de ogen van Voet:
"Het nieuws en soms ook non-nieuws dat Cestmocro brengt is zeer negatief en zo gekleurd dat het demoniseert. Ze nemen soms letterlijk zaken van Arabische media over en dat klopt soms feitelijk helemaal niet. En dat gooien ze gewoon online. En daar staan dus dit soort reacties onder en die worden niet gemodereerd."
"Dat ze niet modereren is een van de grote problemen. Ieder zichzelf serieus nemend medium zou een grote streep zetten door dit soort reacties. Je ziet ook dat ze elkaar opjutten. Het is niet alleen populair onder Nederlanders van Marokkaanse afkomst. Bijvoorbeeld zangeres S10 zei een paar maanden geleden dat het haar belangrijkste nieuwsbron is."
Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) deed in oktober 2023 aangifte tegen Cestmocro wegens aanzetten tot haat en geweld tegen Joden. Voet zegt dat het CIDI nog steeds op de rechtszaak wacht. Zelf heeft ze ook twee keer aangifte gedaan, maar het "zet geen zoden aan de dijk". Het probleem is volgens haar dat onze wetgeving nog niet is ingericht op social media.
Rechtszaken kosten inderdaad tijd, zegt hoogleraar Jan Brouwer, maar een juridische procedure is toch de juiste manier.
"We hebben al eeuwenlang de vrijheid van meningsuiting, daar moet je uiterst voorzichtig mee omgaan. Die vrijheid is in een democratie van heel groot belang en die heeft eigenlijk altijd goed gewerkt. Je moet iedereen de ruimte geven om te zeggen wat hij wil. Maar overschrijd je de grenzen dan moet er een strafrechtelijke procedure volgen. Je moet niet het huidige klimaat aangrijpen voor rigoreuze wijzigingen in ons recht. We moeten niet naar een staat waarin censuur wordt toegepast."
Is de invloed van Cestmocro wel zo groot?
Voor Voet is het probleem helder, Cestmocro voedt antisemitisme in Nederland.
"Cestmocro heeft ontzettend veel invloed op de Nederlandse jeugd. Wij proberen antisemitisme te bestrijden door bezoekjes aan Holocaustmusea, dat gaat met dertig leerlingen tegelijk. We hebben het hier over 1,1 miljoen mensen die geïndoctrineerd worden en elkaar opjutten tegen Joden. Nou, ga er maar aan staan..."
Hoogleraar Brouwer denkt daar iets genuanceerder over. Hij denkt niet dat Cestmocro zoveel invloed heeft op jongeren. Hij denkt dat er "andere sentimenten spelen".
"Als we zien wat er op dit moment in de wereld gebeurt, met name in het Midden-Oosten... Dan kun je wel zeggen dat de oorzaak bij Cestmocro ligt, maar dat denk ik toch echt niet. Je moet zorgen voor een klimaatverandering, maar dat is op dit moment lastig. En daar speelt de staat Israël toch een belangrijke rol in."
"Het is nuttig en verstandig om een heel scherp onderscheid te maken tussen de staat Israël en de positie van de Joodse minderheid. Maar ik weet het: het ligt heel gevoelig en ik begrijp dat ook heel goed."
Het is te makkelijk om naar het Israëlisch-Palestijns conflict te wijzen als oorzaak van antisemitisme, vindt Voet.
"Er wordt altijd wel een reden gevonden waarom Joden schuldig zijn. Op dit moment is er inderdaad een groot conflict in het Midden-Oosten, maar wij hebben hier in Nederland een probleem dat moet worden aangepakt. Als we voortdurend kijken naar dat conflict, dan halen we hier geen enkele kastanje uit het vuur."
"Ze hebben het over Joden, ze hebben het niet over de staat Israël. Ze hebben het over Hitler, dat is een tijdje geleden. Toen bestond de staat Israël nog niet eens. Het zijn vaak jongeren die al met de paplepel antisemitisme krijgen ingegoten. En die daar bovenop de bevestiging krijgen van sites als deze. Nou, daar helpt geen educatie tegen."
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel?
Luister Dit is de Dag terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Esther Voet (hoofdredacteur Nieuw Israëlitisch Weekblad) en Jan Brouwer (hoogleraar Algemene Rechtswetenschap). Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook- Oorlogsnieuws volgen via sociale media: 'Cestmocro brengt halve waarheden'
Oorlogsnieuws volgen via sociale media: 'Cestmocro brengt halve waarheden'
Hoe volg jij het nieuws over de oorlog in Israël en Gaza? Toevallig via sociale media? Je bent niet de enige. Maar let wel op, op sociale media circuleert veel nepnieuws. Een van de kanalen die beschuldigd wordt van nepnieuws is het populaire Instagram-account Cestmocro. Wat is de kritiek op Cestmocro? En waarom zijn we zo gevoelig voor nepnieuws?
- Hoe herken je nepnieuws tussen alle berichten over Israël en Gaza?
Hoe herken je nepnieuws tussen alle berichten over Israël en Gaza?
Je kan er op dit moment eigenlijk niet omheen: de vreselijke oorlog tussen Israël en de Palestijnen. Op het journaal, in de krant, op nieuwsapps en op social media verschijnen er ontzettend veel berichten over. Maar hoe herken je welk nieuws klopt en wanneer iets nepnieuws is?
- 'Gitzwarte nacht' in Amsterdam: wat is er nodig om antisemitisme te bestrijden?
'Gitzwarte nacht' in Amsterdam: wat is er nodig om antisemitisme te bestrijden?
Het ging donderdagnacht goed mis in Amsterdam. Na een voetbalwedstrijd tussen Ajax en de Israëlische club Maccabi Tel Aviv trokken pro-Palestijnse relschoppers door de hoofdstad, op 'jacht' naar joden. Israëlische voetbalfans werden op verschillende locaties belaagd en mishandeld. Hoe kon dit zo misgaan? En wat is de juiste manier om antisemitisme aan te pakken?
