'Christelijk zendingswerk is niet meer van deze tijd'
24 juni 2024 · 20:30| Leestijd: 3 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:44
In dit artikel aan het woord
"In het zendingswerk zie je de ander niet als je gelijke en sta je altijd een stukje boven de ander."
"Ik geloof dat iedereen het recht heeft om het evangelie te horen."
"Mensen in andere landen vinden het juist bemoedigend dat westerse mensen daar gaan wonen."
In het kort
Als (witte) Nederlander naar het verre oosten, westen of zuiden trekken om het christelijk geloof te verkondigen: jarenlang gebeurde dat veelvuldig. Maar de vraag klinkt: is dit nog wel van deze tijd? "Er zit altijd iets ongelijkwaardigs in."
Wat denk jij?
Wat vind jij van zendingswerk?
Aantal reacties: 0
'Zendingswerk is hopeloos ouderwets'
Al sinds jaar en dag worden westerse christenen uitgezonden naar verre landen om naar het evangelie te verkondigen. Dat doen ze op allerlei manieren. De één gaat er jarenlang wonen en werken, de ander komt kort helpen om een school te bouwen. Ook vanuit Nederland gaan christelijke mensen de wereld in met deze boodschap. Dat doen ze bijvoorbeeld vanuit de kerk of een zendingsorganisatie.
Velen van hen weten zich geroepen door de oproep die klinkt in Mattheüs 28 vers 19. Daarin geeft Jezus zijn volgelingen de opdracht om alle volken tot zijn leerlingen te maken.
Een Bijbelse oproep
'Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb.'
Toch heeft de christelijke missie-organisatie Verre Naasten, die jarenlang mensen heeft uitgezonden, een drastisch besluit genomen: ze sturen geen witte zendelingen meer met een zak geld naar het buitenland om daar goed te doen. Volgens directeur Klaas Harink is het christelijke zendingswerk ongelijkwaardig en ouderwets, zei hij onlangs in het Nederlands Dagblad.
Dit is de discussieIs het zendingswerk ongelijkwaardig?
Ook vanuit Nederland zijn veel christenen uitgezonden om het geloof over de hele wereld te verkondigen. Is het dan geen goed werk wat zij doen?
Het zendingswerk heeft iets ongelijkwaardigs, vindt Klaas Harink, de directeur van Verre Naasten. De organisatie zendt daarom geen mensen meer uit. Lokale mensen in bijvoorbeeld Afrika of Azië moeten zelf meer zeggenschap krijgen in hoe ze bepaalde projecten aanpakken, stelt hij in Dit is de Dag (EO).
"Ik denk dat Afrikaanse mensen goed hun eigen scholen kunnen bouwen. Daarmee stimuleer je ook eigenaarschap. Wij willen graag helpen en daar een leuke ervaring opdoen, maar ik denk dat het goed is een beetje afstand te houden en de lokale mensen zelf keuzes te laten maken in wat en hoe ze het willen. Zij spreken de taal en begrijpen de cultuur. Daardoor weten ze zelf wat goed is in hun omgeving. Voor buitenstaanders is dat moeilijk."
Volgens hem heeft het zendingswerk altijd iets ongelijkwaardigs, ook in je eigen omgeving.
"Ongelijkwaardigheid is voor mij dat je de ander niet ziet als je gelijke. En als jij daar komt, heb je al een bepaalde positie: jij als gever, de ander als ontvanger. Dan kan je mooi zeggen dat de ander je altijd iets geeft en dat is ook zo, maar door het geld, je positie en je contacten sta je er altijd iets boven. Het is ter plekke moeilijk om een gelijkwaardige positie te hebben. Ik denk juist dat het goed is om mensen in hun kracht te zetten in hun eigen omgeving."
Zelf ervaarde hij ook een vorm van ongelijkwaardigheid tijdens zijn tijd als zendeling in Suriname en Congo, vertelt hij.
"Ik ging in een terreinwagen naar het kantoor waar ik werkte, dat moest voor de veiligheid. Maar de Congolese predikant kwam met zijn fiets, tegen een heel ander salaris dan waar ik voor werkte. Dat deugt gewoon niet."
Daarbij moeten lokale gemeenschappen zelf kunnen beslissen of ze onze hulp willen, vindt hij.
Je mag best andere mensen helpen, maar schept een bepaald beeld. Als 18-jarige vraag je hulp in de kerk om uitgezonden te worden en gaat daar bij wijze van spreken een school bouwen terwijl je nog nooit een steen in de hand hebt gehad. Wat krijg je dan voor beeld van Afrikanen? Dat zij zelf geen school kunnen bouwen. Het is belangrijk om waardig met elkaar om te gaan."
Dominee Willem-Henri den Hartog is met zijn vrouw Ditteke voor de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) uitgezonden naar Zimbabwe en ziet er juist grote waarde in om westerse christenen uit te zenden naar hulpbehoevende plekken, vertelt hij aan DIT (EO).
“Wat ik regelmatig terug hoor, is dat mensen het bemoedigend vinden dat westerse mensen daar gaan wonen omdat het getuigt van een stuk solidariteit. Ook denk ik dat het verrijkend kan zijn om als culturen onderling contact te hebben, ook binnen de kerk. Zo laten we in oktober ook iemand uit onze zusterkerk in Zimbabwe komen om hier te preken en catechisatie te geven.”
Hij ontkent niet dat er een bepaalde mate van ongelijkheid aan de orde is. Maar dat voorkom je nooit, zegt Den Hartog.
“Mensen zijn gelijkwaardig aan elkaar, maar een stukje ongelijkheid heb je altijd. Dat heb je ook in Nederland in allerlei relaties als bijvoorbeeld de één wel hoogopgeleid is, de ander niet. Ik denk dat dat geen argument kan zijn om wel of niet uit te zenden.”
Hij legt uit dat de GZB niet zomaar mensen op pad stuurt, dus ook geen scholieren om ergens even een schooltje te bouwen. De vraag voor hulp, komt altijd vanuit lokale kerken zelf, legt hij uit.
“Het begint altijd met een verzoek van een lokale kerk. Zo zijn we nu een vacature aan het opstellen voor een pedagoog in het onderwijs in Zimbabwe. Dat proces loopt al twee jaar. We hebben eerst onderzoek gedaan: wat zijn de behoeftes? In dit geval hebben we iemand uit Nederland nodig vanwege de verfijning in ons academische onderwijsaanbod."
Bij het uitzenden van mensen gaat de organisatie echt niet over één nacht ijs, vertelt hij.
"Je wordt tenminste een halfjaar opgeleid in Engeland. Daar denk je na over intercultureel communiceren en het persoonlijkheidstype wat je hebt. We vinden het belangrijk dat mensen goed op zichzelf kunnen reflecteren, dat ze zich bijvoorbeeld niet arrogant opstellen."
Stefan Pruim is leider en trainer van zendelingen bij Jeugd met een Opdracht. Hij snapt Harink, maar zegt dat er ook juist mooie kanten aan het zendingswerk zitten.
"Er is iets moois in het ontvangen van mensen van buitenaf en dat kan ook heel erg verrijkend kan zijn. Ook vind ik het juist een Bijbelse opdracht om de hele wereld in te gaan en ook het evangelie te verkondigen."
Ook hij ziet ongelijkwaardigheid en noemt dat een lastig spanningspunt. Juist daarom is lokale samenwerking belangrijk, vindt hij.
"We hebben nog steeds onbereikte bevolkingsgroepen. Ik geloof dat iedereen het recht heeft om het evangelie te horen en dat is juist ook de kracht van zending in het buitenland. Tegelijk kan niemand de lokale bevolking zo goed bereiken als de lokale zendingswerkers. Daarom is het goed om samen met lokale kerken te kijken hoe we de bevolking die het evangelie nog niet heeft gehoord, samen kunnen bereiken op een effectieve manier. Hulpverlening en evangelisatie kan goed hand in hand gaan, door bijvoorbeeld een lokaal bouwbedrijf in te huren als er wat gebouwd moet worden en het alsnog samen te doen."
Dit is de Dag (EO)
Wil je deze uitzending terugluisteren als podcast?
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen
