Grenzen aan naastenliefde?
Móét je als christen asielzoekers verwelkomen?
22 februari 2024 · 18:10
Update: 22 februari 2024 · 18:35
In gesprek met
"We maken een denkfout door te zeggen: we zijn als christenen van harte geroepen om iedereen die we kunnen helpen te helpen. Maar stap twee is niet om iedereen hier naartoe te halen."
"Je bent als christen geroepen om af te wegen: 'Wat moet ik doen in de situatie waar het nood is?' Of dat die nood dan de opvang is van asielzoekers of de nood van je buurman, maakt niet uit."
In het kort
Naastenliefde wordt in het christelijk geloof gezien als een groot goed. Betekent dit dat christenen asielzoekers met open armen moeten ontvangen, of zitten daar toch echt grenzen aan?
Wat denk jij?
Asielzoekers zijn welkom in mijn woonplaats
Dit is de situatie
Gemeenten moeten ruimte maken voor opvang asielzoekers
Nu de spreidingswet is aangenomen, moeten meer gemeenten plek maken voor de opvang van asielzoekers. De één heeft daar geen bezwaar tegen, maar sommige mensen zien het totaal niet zitten en voeren hard actie om dit te voorkomen. Zo ook in Oldebroek, waar heel wat protestbordjes in voortuinen zijn geplaatst, zo is te zien in het EO-programma Dit is de Kwestie (EO).
De hele uitzending bekijken? Dat kan via NPO Start.
Zou een christelijk dorp niet bij uitstek een plek moeten zijn waar asielzoekers vanuit naastenliefde met open armen worden ontvangen? Móét je als christen asielzoekers verwelkomen?
Naastenliefde: waarom vinden christenen dat zo belangrijk?
Je kunt de tekst vinden in Mattheüs 22:36-40 HTB
"'Meester, wat is het belangrijkste gebod in de wet van Mozes?’ Jezus antwoordde: ‘Heb de Here, uw God, lief met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dit gebod is het eerste en het belangrijkste. Het tweede gebod komt op hetzelfde neer: “Heb uw naaste net zo lief als uzelf.” Deze twee geboden zijn de basis van de hele wet en de profeten.'"
Dit is de discussie
Móét je als christen asielzoekers verwelkomen?
John van Tilborg is directeur van Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven met Asielzoekers (INLIA), een netwerkorganisatie van en voor geloofsgemeenschappen die asielzoekers en vluchtelingen in nood helpen. Zelf woont Van Tilborg in Groningen, en in het dorp waar hij woont is ook een asielzoekerscentrum te vinden. Daar verblijven ongeveer 600 asielzoekers. Zijn gezin heeft daar nog nooit last van ondervonden, zegt hij.
Van Tilborg vindt dat je als christen klaar moet staan voor mensen in nood. In Oldenbroek staat in veel tuinen het bordje "geen AZC". Dat kan hij moeilijk rijmen met een christelijke achtergrond, zegt hij. Maar dat mensen zorgen hebben kan hij zich wel goed voorstellen.
"Ik denk dat je als christen wel bent geroepen om af te wegen: 'Wat moet ik doen in de situatie waar het nood is?' Of dat die nood dan de opvang is van asielzoekers of de nood van je buurman, omdat die er moeite mee heeft, maakt niet uit. Die moet je ook zien. En ik denk dat je met beide om moet gaan, juist vanuit je christelijke plicht. En je moet voor geen van tweeën weglopen. Dat kun je vanuit je christelijke plicht niet."
Er is vooral veel aan gelegen om de crisisopvang goed te regelen en logisch te verdelen, én om daar goed over te communiceren, zegt Van Tilborg. Volgens hem is de vraag niet óf deze mensen mogen komen, maar hóé dat moet gebeuren:
"Ik was bij een gemeente, daar komen mensen naar me toe en zeggen: 'Waarom moet het allemaal op één plek? Waarom kan het niet kleinschalig, verdeeld over meerdere plekken in onze gemeente?'. Ik ben het helemaal met ze eens. Het is ook vaak de vraag hóé je dat vorm geeft en niet óf je het vorm moet geven. Want dat maakt echt een heel verschil."
"Kijk, wij zijn niet voor een opengrenzenbeleid. Wij zijn er ook niet tegen dat je mensen terugstuurt als ze veilig terug kunnen. Maar als mensen hulpbehoevend zijn, en ze moeten veiligheid hebben en ze dan aan je poort staan, dan moet je denk ik ook durven helpen."
Van Tilborg spreekt uit ervaring: in de afgelopen anderhalf jaar heeft hij meer dan 100.000 overnachtingen voor het COA geregeld, op meer dan 70 tot 80 plekken in Nederland, zegt hij. Door goede communicatie heeft dit volgens hem nooit tot problemen geleid.
Volgens Van Tilborg kan er dus naar de belangen van beide kanten gekeken worden, maar kun je in het ultieme nooit wegkijken voor de noden, ook niet van die vluchteling. Als christen mag je dat niet.
Emiel van Velsen, die al 20 jaar lid is van de ChristenUnie en directeur was van hun wetenschappelijk instituut, spreekt dat toch enigszins tegen. Hij vindt dat je vanuit een christelijke overtuiging ook moet luisteren naar wat de meerderheid vindt, en verwijst naar de grote winst van PVV de afgelopen verkiezingen. Dat was een duidelijke stem tegen migratie.
"Als we dat niet heel serieus nemen, zullen we de spanningen steeds verder zien oplopen. En dan zijn we nog verder van huis, want dan hebben we niet alleen een probleem met de opvang van asielzoekers, maar dan verliezen we elkaar ook. Dan staan we tegenover elkaar in deze samenleving. En dat dreigt precies nu te gebeuren na deze verkiezingen. Dus we zullen een stapje terug moeten gaan, om te bewijzen: we zijn én met elkaar in staat om afspraken te maken over instroom, én we moeten fatsoenlijk met elkaar omgaan en hebben altijd oog voor het lijden in deze wereld."
We moeten serieus omgaan met PVV-stemmers en het signaal dat zij afgeven, en dat niet moreel wegwuiven, zegt hij. Tegelijkertijd moeten we menswaardig omgaan met de mensen die nu in Nederland zijn, dat is hij met Van Tilborg eens. Maar:
"Ik denk dat we een soort denkfout maken door te zeggen: ja, we zijn als christenen van harte geroepen om iedereen die we kunnen helpen te helpen. Maar stap twee is niet om iedereen hiernaartoe te halen. En daar gaat die mank, denk ik. En daarmee verliezen we elkaar ook."
"Ik denk dat we als Europa dat samen moeten aanpakken. Er is duidelijk een grens, we kunnen niet iedereen deze kant op laten halen. Ik denk dat wij veel meer moeten gaan investeren in vrede buiten dit continent. Dat we veel meer ontwikkelingssamenwerking moeten doen. En tegelijkertijd heel stevig moeten zijn wie we toelaten. En als mensen uitgeprocedeerd zijn ook zeggen: je bent uitgeprocedeerd en dan ga je ook weg. En dan geloven we elkaar ook dat we een eerlijke afspraak maken over wat de regels zijn."
Wat vinden Nederlandse christenen?
Meer dan 36% vindt dat gemeente niet mee moet werken aan spreidingswet
DIT (EO) en DataIM deden onderzoek naar hoe Nederlanders denken over migratie. Hierbij werd ook gekeken naar het verschil tussen christenen en niet-christenen en dat is eigenlijk niet zo groot. Zo vinden iets meer niet-christenen (meer dan 39%) dat hun gemeente niet mee moet werken aan de spreidingswet. Bijna 36% van de christenen vindt dat.
Met de stelling: Nederland en Europa moeten vluchtelingen zoveel mogelijk stoppen bij de grens, ongeacht hun reden om te vluchten, was meer dan 54% van de christenen het eens, en meer dan 50% van de niet-christenen niet.
Bijna 28% van de Nederlandse christenen is asielmigratie door de winst van PVV bij de verkiezingen meer als een probleem gaan ervaren, tegenover bijna 25% van de niet-christenen.
Wat denk jij?
Vind jij dat christenen vanuit hun geloof de morele plicht hebben voor asielzoekers te zorgen?
Dit is het debat
Dit is de Dag (EO)
Je kunt het volledige gesprek uit Dit is de Dag (EO), waar presentator Jan Willem Wesselink in gesprek ging met Emile van Velsen (betrokken ChristenUnie-lid) en John van Tilborg (directeur INLIA), nu terugluisteren als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen