Oplopende spanningen in christelijk Oldebroek door komst azc: heeft naastenliefde een grens?
20 februari 2024 · 15:00| Leestijd: 7 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:54
In dit artikel aan het woord
"Een bord plaatsen in je tuin tegen het azc en toch zeggen een christen te zijn, dat past niet bij elkaar."
"Je kunt hier straks niet meer veilig over straat fietsen."
"Ik las een Bijbeltekst en dacht: dit is het antwoord."
"Aan de ene kant gun je de mensen dat er niets verandert. Maar aan de andere kant: asielzoekers hebben ook een dak boven hun hoofd nodig."
"Waarom moet het azc op deze plek komen? Het staat midden in een bos. Er zijn geen winkels, er is niks in de buurt."
In het kort
Stel er komt een asielzoekerscentrum (azc) in jouw woonplaats. Verwelkom je de asielzoekers dan of roept het weerstand bij je op? In het Gelderse Oldebroek zorgt de mogelijke komst van een azc voor spanningen. Naastenliefde is belangrijk voor de christelijke Oldebroekers, maar hoever ga je daarin? Dit is de Kwestie (EO) zoekt het uit.
Wat denk jij?
Asielzoekers zijn welkom in mijn woonplaats
Aantal reacties: 0
Komst van azc in Oldebroek zorgt voor ophef
Protestborden in voortuinen, gebons op de ramen van het gemeentehuis en geschreeuw vanaf de publieke tribune bij een gemeenteraadsvergadering. De spanningen in het Gelderse Oldebroek lopen op sinds de gemeente heeft aangekondigd dat er een azc komt.
Oldebroek: Gelders dorp in de Biblebelt
Oldebroek ligt in de provincie Gelderland, tegen de grens van Overijssel aan. De steden Zwolle en Kampen liggen in de buurt. Het dorp maakt daarnaast onderdeel uit van de Biblebelt. De Biblebelt, ook wel Bijbelgordel genoemd, is een strook die dwars door Nederland loopt waar relatief veel bevindelijk gereformeerden wonen. Oldebroek telt acht kerken, van evangelisch tot oud gereformeerd.
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) wil namelijk tussen Oldebroek en 't Harde een groot azc openen, waarin driehonderd mensen opgevangen moeten worden. Het azc zou tien jaar open moeten blijven. Gemeenten kunnen door de spreidingswet in de toekomst verplicht worden om asielzoekers op te vangen. Het AD berekende dat de gemeente Oldebroek minstens 142 asielzoekers zou moeten opvangen.
Hoe zit het ook alweer met de spreidingswet?
De spreidingswet geldt vanaf 1 februari 2024 en zou een einde moeten maken aan de problemen bij het opvangen van asielzoekers in ons land. Het doel van de spreidingswet is het ontlasten van het aanmeldcentrum in Ter Apel en asielzoekers eerlijker te verdelen over Nederland.
De provincies hebben tot 1 november 2024 de tijd om hun plannen voor de opvang van asielzoekers bij het ministerie van Justitie en Veiligheid in te leveren. De plannen worden voor 1 januari 2025 door de bewindspersoon voor asielopvang beoordeelt. Daarna hebben provincies nog zes maanden de tijd om de opvang te realiseren.
De raadsvergaderingen worden sinds de berichtgeving over het azc goed bezocht. Bij een vergadering begin februari werden belangstellenden door de drukte bij de deur geweigerd. Een deel van deze mensen was zo boos dat ze op de ramen van het gemeentehuis bonsde en tijdens de schorsing alsnog naar binnen probeerde te komen. Beveiliging, handhavers en politieagenten hielden de mensen buiten.
Of het azc er echt komt en wanneer precies is nu nog onduidelijk. De planning was dat de eerste asielzoekers volgend jaar naar Oldebroek zouden komen. Maar half februari werd duidelijk dat de komst van het azc vertraging oploopt. Het COA liet weten dat er eerst uitgebreid ecologisch onderzoek nodig is, omdat er beschermde dieren leven op de locatie van het azc.
Dit is de discussieIs er een grens aan naastenliefde in het opvangen van asielzoekers?
Het COA wil dus graag een nieuwe opvanglocatie voor asielzoekers in Oldebroek. Dit zorgt voor oplopende spanningen in de Gelderse gemeente. Want hoe reageer je als de nieuwe azc-locatie recht tegenover je huis komt? Dit geldt voor Helga Schuurman, ze woont samen met haar man aan de Bovendwarsweg in een nieuwe boerderij. Ze is erg tegen de komst van het azc.
"Ik ben bang voor de veiligheid. Hier houd je de deuren van je huis gewoon open en de auto doe je niet op slot. Je kan gewoon 's nachts naar binnen lopen. Dit zijn driehonderd jongens hè? Ik bedoel, ik heb ook schoondochters. Je kunt hier straks niet meer veilig over straat fietsen."
Hoewel Schuurman gelovig is, vindt ze dat er een grens zit aan naastenliefde.
"Ik wil heel graag mensen helpen die het dan ook echt nodig hebben. Maar als jij uit Tunesië komt en daar is geen oorlog, dan kunnen mensen daar toch helpen. Hier in Nederland krijg je gewoon alles en wij maar werken."
Aan dezelfde weg als Schuurman, woont het stel Hettie en Jan de Boe. Zij vangen sinds de oorlog in Oekraïne een Oekraïense moeder met haar zoontje op. Ze werden geïnspireerd door de Bijbel.
"Op Facebook las mijn zoon dat ze woonruimte zochten voor gevluchte Oekraïners. Na het avondeten lezen we altijd een stukje uit de Bijbel en een dagboek. En toen las ik: 'De vreemdeling, die als vreemdeling bij u verkeert, zal onder u zijn als een inboorling van ulieden; gij zult hem liefhebben als uzelven'. Toen dacht ik: dit is het antwoord."
Hoewel ze het dus als hun christelijke taak zien om vluchtelingen op te vangen, hebben ze in de voortuin toch een bord staan met daarop de tekst: 'geenazc.nl'. Ook de naastenliefde van het stel De Boe heeft dus grenzen. Hoe zit dat precies?
"Wij hebben horen zeggen dat hier driehonderd mannen en jongens komen. Dat weerhoudt ons. Als hier gezinnen zouden komen, zouden wij het veel eerder accepteren. Wij hebben dit plekje echt gekozen voor rust en vrijheid. We mogen graag met ons hondje even lekker in het bos wandelen. Jan heeft al gezegd: 'Als straks het azc hier is, mag jij niet meer alleen het bos in.'"
Haar man zegt dat ze niet op deze plek zouden gaan wonen als hij had geweten dat hier een azc kwam. Hij gaat ook maatregelen nemen als het azc er echt komt.
"Dan moet hier een beter hek komen. En dan moeten hier twee honden lopen. En het moet goed afgesloten worden, want ik wil ze hier niet op het erf hebben. Ik voel me anders onveilig."
"Overal in de straat staan borden. Dat komt doordat de mensen hier allemaal goed geïnvesteerd hebben in de plek waar ze wonen en genieten van de rust. Straks is de rust echt afgelopen als hier driehonderd mensen komen."
Tien jaar geleden was er ook een azc in Oldebroek. Driesje Steijl was daar vanuit de kerk vrijwilliger. Ze heeft daar goede herinneringen aan. Toch is ze niet alleen maar positief over de komst van een nieuw azc.
"Ik vind zeker dat je mensen op moet vangen die het moeilijk hebben. Maar waarom moet het op deze plek? We wonen in een prachtige landelijke omgeving. Het azc staat midden in een bos. Er zijn geen winkels, er is niks in de buurt. Waarom niet zorgen dat die mensen juist meer in de samenleving zijn?"
Steijl heeft een winkel aan het eind van de Bovendwarsweg. Precies op de looproute van de asielzoekers richting de supermarkt. Door de verhalen die ze van ondernemers hoort die hier ook al zaten toen er eerder een azc was, maakt ze zich zorgen.
"Er werd best veel gestolen. Ik sta er blanco in, maar ik sta de hele dag alleen in de winkel. Met de ervaring van de vorige eigenaar, maar ook van de ondernemers om mij heen, vraag ik me wel af: Wat betekent het voor mij? Moet ik straks iemand gaan aannemen, omdat er vaak mensen in de winkel komen?"
Aan de Bovendwarsweg staat in bijna iedere voortuin een protestbord tegen de komst van het azc. Maar niet bij Berty van Loon en Sjirk Overal. Toen Van Loon alle borden zag bij haar buren, wilde ze daar iets aan doen.
"Ik vind het heel jammer. Mijn eerste gedachte was: ik hang er allemaal jutezakken overheen. Maar dat kan je natuurlijk niet doen, ze hebben hun eigen mening. Ik praat vooral met de buren die ook geen bord in de tuin hebben."
Ze zou tegen de buren met een bord in de tuin willen zeggen dat we eerlijk moeten delen. Dat mensen die alles kwijt zijn, die alles los hebben moeten laten, dat die opgevangen moeten worden. Overal vult aan:
"Ze hebben huis en haard opgegeven om ergens anders een beter bestaan te vinden. Ik denk dat wij ons in de tijd dat we slaven en koloniën hadden enorm verrijkt hebben ten koste van en over de ruggen van de voorouders van de mensen die hier nu komen."
Christen zijn en een bord in je tuin hebben tegen het azc, gaat niet samen, vindt Overal.
"Als je gelovig bent en volgeling van Jezus, dan kan dat niet. Jezus verkondigt een heel andere boodschap. Dus dat staat in schril contrast. Een bordje plaatsen en toch zeggen een christen te zijn, dat past niet bij elkaar."
In Oldebroek zijn acht kerken. Wim Kwakkel van de Gereformeerde Kerk vertelt hoe zijn kerk in de discussie staat en welke rol naastenliefde speelt. De kerk heeft begrip voor de mensen die aan de Bovendwarsweg wonen, maar:
"De manier waarop nu actie wordt gevoerd, dat is wel heel hard. Als je ziet wat er op social media voorbij komt, daar maken we ons zorgen over. Het verdeelt het dorp. Aan de ene kant gun je de mensen aan de Bovendwarsweg de rust en dat er niets verandert. En aan de andere kant zeggen we: het zijn onze naasten, zij hebben ook een dak boven hun hoofd nodig. De locatie is er, maar driehonderd is wel heel veel. Ik denk dat het aantal ook een 'bottleneck' is."
"Een bord in de tuin vind ik zelf geen probleem. Alleen de manier waarop je erover praat en hoe je er verder mee omgaat. Ik denk dat bonken op de ramen niet de goede manier is. Blijf met elkaar in gesprek, dat is denk ik het belangrijkste."
Praat mee
Zijn asielzoekers wat jou betreft welkom in een azc bij jou in de buurt?
Bijna 40% van de Nederlanders wil dat gemeente niet meewerkt aan spreidingswet
Uit onderzoek van DIT (EO) en DataIM naar hoe Nederlanders denken over migratie blijkt dat 38% van de ondervraagden vindt dat hun gemeente niet moet meewerken aan de spreidingswet. Vooral jongeren tussen de 18 en 30 jaar delen deze mening (46%), terwijl 65-plussers minder moeite hebben met de spreidingswet (32%).
Mannen zijn meer tegen spreidingswet dan vrouwen
Opvallend is dat vooral mannen en mensen met een praktische opleiding vinden dat hun gemeente zich moet verzetten tegen de spreidingswet. Vrouwen en mensen met een theoretische opleiding staan meer open voor de opvang van asielzoekers in hun gemeente.
Hoe asielmigratie beperken?
Gevraagd naar manieren om de asielmigratie naar ons land te beperken, geeft 86% aan de opvang van asielzoekers in de buurt van conflict- en rampgebieden acceptabel te vinden. Ook het overbrengen van asielmigranten naar veilige derde landen zoals Albanië, Tunesië en Rwanda vinden veel mensen een goede oplossing (79%), net als het moeilijker maken van de inburgeringstoets (72%). 64% van de ondervraagden vindt het acceptabel als Nederland grensbewaking zou invoeren.
Andere manieren om asielmigratie te beperken
61% heeft er geen moeite mee dat er deals, zoals de Turkije-deal, worden gesloten met omstreden regimes om asielmigranten tegen te houden. Als het gaat om de opvanglocaties in Nederland vindt 58% dat deze best versoberd mogen worden.
Op de stelling 'NL en EU moeten vluchtelingen zoveel mogelijk stoppen bij de grens, ongeacht hun reden om te vluchten', antwoordt 52% bevestigend, iets meer dan 36% reageert ontkennend en bijna 12% geeft aan het niet te weten.
Kijk naar Dit is de Kwestie
Wil je meer weten over dit onderwerp? Kijk dan naar Dit is de Kwestie (EO), dat kan hier of via NPO Start.
Luister naar Dit is de Dag
Luister jij liever dan dat je leest of kijkt? Dat kan ook! In Dit is de Dag (EO) ging presentator Jan Willem Wesselink in gesprek met Emile van Velsen, betrokken ChristenUnie-lid enJohn van Tilborg, directeur INLIA over hetzelfde onderwerp. Zou een christelijk dorp niet bij uitstek een plek moeten zijn waar asielzoekers vanuit naastenliefde met open armen worden ontvangen?
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
- Test jezelf: Hoeveel heb jij over voor je medemens?
Test jezelf: Hoeveel heb jij over voor je medemens?
Dit schreven we eerder
- Hoe gastvrij zijn we naar vluchtelingen?
Hoe gastvrij zijn we naar vluchtelingen?
- Waarom vangt Kijkduin honderd asielzoekers op in een hotel?
Waarom vangt Kijkduin honderd asielzoekers op in een hotel?
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de kwestie