Navigatie overslaan
zoekenEONPO
Stemmen op de bovenste persoon op de lijst? Of een voorkeursstem uitbrengen?.
© ANP

Ga jij stemmen op de lijsttrekker of een voor­keurs­stem uitbrengen?

24 oktober 2025 · 11:22| Leestijd:3 min

Update: 29 oktober 2025 · 11:03

In het kort

Stem jij op de lijsttrekker van een partij? Of kies jij altijd voor iemand anders op de lijst? In dat tweede geval heet dat een 'voorkeursstem'. Maar hoe werkt dit precies? En bij hoeveel stemmen komt een persoon lager op de lijst, wél in de Tweede Kamer?

Wat denk jij?

Stem jij altijd op de lijsttrekker of breng jij een voorkeursstem uit?

Aantal reacties: 0

Wat is het verschil tussen een gewone stem en een voorkeursstem?

Bij de Nederlandse verkiezingen stemmen de meeste mensen op de lijsttrekker van een partij, maar je kunt ook een voorkeursstem uitbrengen en dus op een specifieke kandidaat binnen die partij stemmen. Dit is een manier om die persoon extra steun te geven, omdat je dat belangrijk vindt op basis van bijvoorbeeld zijn of haar opvattingen, geslacht of achtergrond.

Hoe komt een partij in de Tweede Kamer?

Als je als je een zetel wilt halen in de Tweede Kamer moet je minimaal de kiesdeler halen.

Als een partij meerdere zetels haalt in de Tweede Kamer wordt er gekeken wie die zetels mag vertegenwoordigen aan de hand van de stemmen. Dat betekent dus dat er aan de hand van voorkeursstemmen wordt bepaalt welke personen er daadwerkelijk in de Tweede Kamer komen te zitten.

Wanneer krijgt een kandidaat een zetel via voorkeursstemmen?

Normaal komen kandidaten in de Kamer op volgorde van de lijst. Dus: als een partij twee zetels haalt, komen vaak de nummer 1 en 2 op de lijst in de Tweede Kamer. Maar met voorkeursstemmen kan iemand die lager op de lijst staat tóch worden gekozen in de plaats van een ander.

Een kandidaat krijgt een zetel via voorkeursstemmen als hij of zij minstens 25% van de kiesdeler aan voorkeurstemmen behaalt. Hiervoor geldt de voorkeursdrempel. De voorkeursdrempel betekent dat een persoon op de lijst dus minimaal 25% van de kiesdeler moet halen om een zetel te 'verdienen'.

Stel je voor, dit is de kandidatenlijst van een partij:

  1. Persoon A (20.000 stemmen)
  2. Persoon B (15.000 stemmen)
  3. Persoon C (100 stemmen)
  4. Persoon D (18.000) stemmen

Als deze partij twee zetels haalt, betekent dat dus dat Persoon A en Persoon D in de Tweede Kamer komen. De voorkeursdrempel is dus 25% van de kiesdeler en dus in dit voorbeeld: 0,25 × 66.667 = 16.667

Praat mee

Zou jij het erg vinden als je weer meer naar kantoor zou moeten van je werkgever?

Geïnteresseerd in politiek? Ontvang de gratis Spindoctors-nieuwsbrief

Lees onze privacyverklaring.

Dit maakten we ook

Meest gelezen

Lees ook