Laat jij je misleiden door marketing? 'Extra eiwit laat het gezond lijken, maar dat is het niet'

Kwark en kaas bevatten al altijd al veel eiwitten, maar pas sinds kort wordt dat groot op de verpakking vermeld. De term 'proteïne' heeft inmiddels een imago gekregen van kracht, gezondheid en sportiviteit. Dat beeld wordt versterkt door het gebruik van zwarte, stoere verpakkingen en een minimalistisch design.

Eiwit is een belangrijke voedingsstof, vooral bekend vanwege zijn rol bij spieropbouw. Dat verklaart waarom sporters vaak extra eiwit binnen proberen te krijgen via shakes of repen. Maar of die extra eiwitten ook echt iets doen voor de gemiddelde consument, is een ander verhaal.

Zijn al die 'high protein'-producten eigenlijk wel gezond?

Sommige eiwitrijke producten zijn zeker gezond, zoals magere kwark of 30+ kaas. Maar er zijn ook veel nieuwe producten die vooral inspelen op het gezonde imago van eiwit, zoals proteïnerepen vol zoetstoffen, eiwitrijk ijs of bewerkte snacks. Deze bevatten vaak veel toegevoegde ingrediënten en zijn dus eigenlijk ultrabewerkt en dus geen ideale keuze als je gezond wilt eten. Volgens Universitair Docent Voeding en Veroudering Grootswagers komen er nu veel producten bij waar extra eiwit aan toe wordt gevoegd voor een gezond imago: "Extra eiwit wordt dan gebruikt om het gezond te laten lijken, maar dat is het niet."

De hype is deels gebaseerd op een kern van waarheid, maar wordt ook slim uitgebuit door marketeers. Voor de meeste mensen geldt: je krijgt al genoeg eiwit binnen.

Hoeveel eiwitten heb ik nodig?

Voor de gemiddelde volwassene geldt een behoefte van 0,83 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag. Voor iemand van 70 kilo komt dat neer op ongeveer 58 gram eiwit per dag.

En het goede nieuws? De meeste Nederlanders komen daar makkelijk aan. Gemiddeld eten we zelfs 76 gram per dag, zonder dat we daar eiwitrepen of proteïneshakes voor nodig hebben. Want eiwit zit niet alleen in zuivel, vlees of vis, maar ook in brood, granen, rijst, pasta, noten en peulvruchten.

Alleen mensen die intensief sporten (minstens drie keer per week), of mensen die te maken hebben met ziekte of ouderdom waarbij spierverlies optreedt, hebben baat bij een hogere eiwitinname. Volgens Grootswagers zouden "mensen moeten beseffen dat extra eiwit alleen tot meer spiermassa leidt als men ook meer gaat bewegen."

Duursporters en krachtsporters kunnen dus ook voordelen uit een hogere eiwitinname halen. Voor een duursporter ligt de ideale hoeveelheid tussen de 84 en 112 gram eiwit per dag en voor een krachtsporter tussen de 112 en 140 gram eiwit per dag, afhankelijk van je gewicht.

Waarom kopen mensen steeds meer proteïnerijk eten?

Consumenten worden zich steeds bewuster van gezondheid, maar ook gevoeliger voor trends. 'High protein' wordt vaak automatisch geassocieerd met afvallen, spiergroei of een fitter lichaam, zelfs als de context ontbreekt (zoals sporten of spierherstel). Veel mensen kopen deze producten uit een verlangen om 'iets goeds' voor hun lichaam te doen.

Daarnaast speelt gemak een rol: een eiwitreep voelt als een snelle, verantwoorde snack. En in een tijd waarin we allemaal druk zijn en bezig zijn met gezondheid, uiterlijk en prestatie, past zo'n eiwitproduct perfect in het plaatje. Grootswagers stelt dat we ons, in plaats van op eiwitten, meer moeten focussen op vezelrijk eten: "Wat alle Nederlands (jong en oud, man en vrouw) te weinig eten is voedingsvezel, dus vezelrijke producten verdienen minstens zoveel aandacht als eiwitrijke producten." Hierbij kan je denken aan volkoren granen, groenten, fruit, noten en peulvruchten.

Wat zijn de regels rondom de marketing van proteïne?

Er zitten regels achter die mooie claims. In de EU mag een fabrikant 'bron van eiwitten' op een verpakking zetten als minstens 12% van de calorieën uit eiwit komt. Bij 20% of meer mag 'eiwitrijk' of 'rijk aan eiwitten' gebruikt worden. Dat mag overigens ook met het synoniem 'proteïne'.

• Rick is verslaafd aan spiergroei: 'Mijn zelfvertrouwen is afhankelijk van de hoeveelheid spieren'

  Rick is verslaafd aan spiergroei: 'Mijn zelfvertrouwen is afhankelijk van de hoeveelheid spieren'

• Gaat de Nutri-Score jou helpen om gezondere keuzes te maken?

  Gaat de Nutri-Score jou helpen om gezondere keuzes te maken?