Is er nog toekomst voor de christelijke partijen?
27 november 2023 · 14:34| Leestijd: 4 min
Update: 9 oktober 2024 · 16:22
In dit artikel aan het woord
"Ik ben best wel teleurgesteld geraakt in de christendemocratische partijen."
"Er zijn wel degelijk veel mensen die zich aangesproken voelen door christendemocratische ideeën."
"Het is de christelijke identiteit die ons verbindt en dat maakt ons ook weerbaar en krachtig om naar buiten te treden."
In het kort
Wat is belangrijker, voor een partij stemmen die bij jouw geloof aansluit, of voor een partij die aansluit bij de standpunten die voor jou zwaar wegen? Of wil je zo graag dat het kabinet rechts of juist links wordt, dat je overweegt niet meer te stemmen op de christelijke partijen? Wat de reden ook is, de christelijke partijen worden kleiner. Wat zegt dat over de toekomst van deze partijen?
Wat denk jij?
Stem jij voor je geloof, of je overtuigingen?
Aantal reacties: 0
Christelijke partijen worden kleiner
In Nederland zijn er drie aanzienlijke politieke partijen die zich vasthouden aan hun christelijke identiteit: het CDA, de ChristenUnie en de SGP. Deze partijen zijn flink gezakt.
Het CDA had ooit 54 zetels in de Tweede Kamer, hun hoogtepunt in 1986 en 1989. Tot 2010 schommelden ze rond de 40 zetels, met hier en daar een uitschieter. Maar toen daalde de partij ineens naar 21 zetels, en sindsdien zijn ze nooit meer boven de twintig zetels gekomen. In de verkiezingen van dit jaar zijn ze zelfs van vijftien zetels gedaald naar vijf. Een groot deel van de stemmers die in de vorige verkiezingen op hen stemden, zijn overgestapt naar NSC.
Zoveel zetels als het CDA ooit had, heeft de ChristenUnie nooit gehad. Ze schommelen al sinds de oprichting van de partij rond de vijf zetels. Sinds 2010 zijn ze niet van dit getal afgeweken. Tot nu, nu ook zij gezakt zijn en drie zetels hebben om te vullen. CU-stemmers zijn normaal dus heel loyaal, maar nu haalde de partij een flink aantal stemmen minder.
De SGP bestaat al heel lang en is nooit zo groot geweest. Ze hebben nooit meer dan drie zetels gehad en zijn dit jaar blijven hangen op drie zetels. Ook bij de SGP blijven de meesten trouw aan de partij.
De christelijke partijen bezitten dus een steeds kleiner deel van de Tweede Kamer.
Dit is de discussieToekomst van de christelijke partijen
Slechts elf zetels hebben CDA, SGP en ChristenUnie nog over. De vraag is, is dat erg? Is er nog toekomst voor christelijke politiek in Nederland?
Om een antwoord op deze vraag te vinden, is het goed om eerst te weten hoe het komt dat deze klassieke christelijke politieke partijen zijn gezakt. Volgens Anton de Wit, hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad, heeft het niet zoveel te maken met de partijen en de manier waarop zij hun achterban aanspreken.
"Volgens mij hebben zowel Bontenbal als Bikker prima een redelijk aansprekend verhaal verteld. Alleen, het was wel vechten tegen de bierkaai, plus er is een heel duidelijk christendemocratisch alternatief in Pieter Omtzigt en zijn Nieuw Sociaal Contract, waar wel degelijk ook heel veel christelijke erfenis zit en dus ook heel veel christenen aanspreekt."
Dus volgens De Wit is het christelijke geloof wel aanzienlijk aanwezig in de Nederlandse politiek.
"Je hebt elf zetels voor de klassieke partijen, maar als je de NSC en het BBB, wat natuurlijk in personeel opzicht ook eigenlijk een christendemocratische partij is, meerekent, ben je al, naar mijn mening, bij 38 zetels. Dan zie je dat er dus wel degelijk veel mensen zijn die zich aangesproken voelen door christendemocratische ideeën."
Er zijn ook mensen die van de christelijke partijen deze verkiezingen zijn overgestapt naar de PVV. Chris Bernard is daar één van.
"Ik ben best wel teleurgesteld geraakt in de christendemocratische partijen die deel hebben genomen aan de coalitie van de regering. En dan ga je toch kijken wat zeggen ze, wat bereiken ze. Ik moet eerlijk zeggen, ik ben wel teleurgesteld geraakt in zowel het CDA als de ChristenUnie."
Maar dat is niet de enige reden. Waarom dan de PVV en niet een andere partij? Bernard geeft aan dat hij voor deze partij koos omdat hij graag wilde voorkomen dat links aan de macht komt, omdat hij uitgesproken pro-Israël is en omdat Wilders' visie op migratie hem aansprak. Omdat Nederland vol raakt. Maar laat hij zijn christelijke geloof dan even links liggen? Of ziet hij zijn geloof en de waarden en normen die daarbij horen ook terug in de PVV?
"Wat ik wel proef is dat ze ook denken aan de minder bedeelden en de zorg voor mensen die zorg nodig hebben. Maar ik heb nog niet echt geproefd dat ze een christelijke signatuur hebben of zoiets dergelijks."
Maar de andere punten waren voor hem belangrijker, en gaven de doorslag.
Trineke Palm is directeur van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie en laat in Dit is de Dag (EO) weten dat ze niet zo verrast was door de uitslag, maar dat het wel steekt.
"We zijn een kleine partij en dat blijven we, en onze identiteit zit niet in het aantal zetels, maar dat doet natuurlijk hartstikke pijn. Ook omdat ik in deze rol nog meer de gezichten erachter ken. Dus ook de consequenties die dit heeft voor mensen, dat komt wel binnen."
Wat zegt dat voor de toekomst van de ChristenUnie? Zal het zakken alleen maar doorgaan?
"Dat is niet de instelling waarmee we gewoon weer aan de slag gaan. Zolang er in Nederland mensen zijn die vanuit een positief christelijke identiteit in de politiek actief willen zijn en we een politiek systeem hebben waarbij dat kan, doen we mee."
Hoe kunnen christelijke partijen als de ChristenUnie dan misschien toch kiezers als Chris Bernard terugwinnen?
"Ik denk dat het heel belangrijk is om het verhaal van christelijke politiek in deze tijd eigenlijk weer opnieuw te gaan vertellen. Het is de christelijke identiteit die ons verbindt en dat maakt ons ook weerbaar en krachtig om naar buiten te treden, en dat moeten we vervolgens ook doen."
Praat mee
Wil je het hele gesprek luisteren? Dat kan hier!
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag
Dit artikel hoort bij de podcast
Dit is de dag