Navigatie overslaan

Gratis inloggen

Praat mee op onze sites, beheer je gegevens en abonnementen, krijg toegang tot jouw digitale magazines en lees exclusieve verhalen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Een arts houdt een medicijn met euthanasie vast voor een patiënt die last heeft van psychisch lijden.
© ANP

Euthanasie door psychisch lijden toegenomen: 'Merk­waar­dig'

28 maart 2025 · 11:09| Leestijd:4 min

Update: 29 maart 2025 · 11:09

In dit artikel aan het woord

Theo Boer
Theo BoerHoogleraar ethiek in de gezondheidszorg
"Ik merk dat er vrij weinig relativering is over het feit dat euthanasie misschien in sommige gevallen niet had gemoeten."
Fransien van ter Beek
Fransien van ter BeekVoorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde
"Het leven is beschermingswaardig, maar daar moet niet een plicht tot leven uit voortvloeien."

In het kort

In Nederland is het aantal euthanasiegevallen het afgelopen jaar aanzienlijk gestegen. Bijna 10.000 mensen kozen voor euthanasie, een stijging van 10% ten opzichte van het jaar ervoor. In verreweg de meeste gevallen waren het mensen die kampten met lichamelijke aandoeningen. Een opvallende stijging is te zien bij het aantal mensen dat vanwege psychisch lijden koos voor euthanasie. Dat nam procentueel het meest toe, namelijk met 58%.

Samenvatting van DIT artikel

Bijna 10.000 mensen zijn het afgelopen jaar overleden door euthanasie. Dat zijn er 10% meer dan in 2023. In verreweg de meeste gevallen waren dit mensen die kampten met lichamelijke aandoeningen. Opvallend is dat euthanasie vanwege psychisch lijden flink toenam. Fransien van ter Beek, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde en Theo Boer, hoogleraar ethiek in de gezondheidszorg gaan in discussie over deze cijfers en over de vraag of dit een zorgelijke ontwikkeling is.

Wat denk jij?

Vind jij het zorgelijk dat er meer euthanasie wordt gepleegd door mensen met psychische problemen?

Dit is de situatie

Opvallende ontwikkeling

Er is een opvallende ontwikkeling gaande, namelijk de toename in het aantal mensen dat kiest voor euthanasie vanwege psychisch lijden. Het aantal mensen dat om deze reden voor euthanasie kiest, is met 58% gestegen. Dit betekent dat er meer patiënten zijn die, vanwege psychische klachten, hulp vragen bij het beëindigen van hun leven.

Complexiteit

Theo Boer, hoogleraar ethiek in de gezondheidszorg, zegt dat euthanasie bij mensen met psychische problemen zowel heel ingewikkeld als begrijpelijk is. Het gaat om mensen die nog vele jaren zouden kunnen leven. Hij hoopt dat sommige van deze jonge mensen nog kunnen herstellen en daarom moet er zorgvuldiger mee omgegaan worden: "Ik merk dat er vrij weinig relativering is over het feit dat euthanasie misschien in sommige gevallen niet had gemoeten. Elke psychiater zegt 'als ik één suïcide op mijn op mijn afdeling heb dan zijn er daardoor een aantal andere die datzelfde plan ook hebben.' En dat geldt ook voor euthanasie."

Ook zegt Boer dat de hersenen van jongeren nog niet volledig ontwikkeld zijn. Boer vindt dat de leeftijdsgrens voor euthanasie op 25 jaar zou moeten liggen.

Leeftijdsvoorwaarden voor euthanasie

In Nederland mogen jongeren vanaf 12 jaar onder strikte voorwaarden euthanasie aanvragen. Voor jongeren tussen de 12 en 16 jaar is naast hun eigen verzoek ook de instemming van ouders of voogd vereist. Bij jongeren van 16 en 17 jaar moeten ouders of voogd bij de besluitvorming worden betrokken, maar hun instemming is niet verplicht.

Fransien van ter Beek, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde, vindt het belangrijk dat euthanasie nog steeds met de juiste zorgvuldigheid moet worden uitgevoerd. "Het leven is beschermingswaardig, maar daar moet niet een plicht tot leven uit voortvloeien. En het is zo dat je in Nederland niet zomaar euthanasie krijgt." Ze vindt ook dat mensen openlijk over dit onderwerp moeten kunnen praten. Volgens haar willen mensen met psychische problemen vaak verder leven, juist wanneer hun lijden wordt erkend.

Dit is de discussie

Verklaring voor de stijging

Volgens Theo Boer is het belangrijk om goed na te denken en grondig te bespreken wat euthanasie inhoudt, vooral met betrekking tot jongeren die psychisch lijden en hun vermogen om zulke beslissingen te nemen. Hij suggereert dat de toename van euthanasiegevallen door psychisch lijden deels komt door de rol die de media hierin speelt:

Theo Boer
Theo BoerHoogleraar ethiek in de gezondheidszorg

"Het is merkwaardig dat de stijging van het aantal euthanasie gevallen vorig jaar nog maar 5% was. Er is de afgelopen tijd veel media-aandacht voor dit onderwerp geweest. Dat zou de vraag naar euthanasie hebben kunnen gestimuleerd."

Fransien van ter Beek vindt dat er al goed na wordt gedacht over het proces betreft euthanasie en óók met betrekking tot psychisch leiden. Zij stelt juist het open gesprek over psychisch lijden en euthanasie kan leiden tot een heroverweging van de doodswens. Euthanasie wordt steeds meer geaccepteerd, wat volgens haar de verklaring is van de stijging onder het aantal euthanasie gevallen onder mensen met psychische problemen:

Fransien van ter Beek
Fransien van ter BeekVoorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde

"Ik denk dat de stijging past in een trend, waarbij de mogelijkheid van euthanasie meer en meer geaccepteerd wordt. (...) Dat is prima, ik denk dat het belangrijk is dat mensen daar een eigen keuze in kunnen maken."

Praat mee

Moeten we strenger omgaan met euthanasie?

Gratis inloggen

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl.

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?

Gratis inloggen

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Meer weten?

Luister naar 'Dit is de dag'

In Dit is de dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Fransien van ter Beek, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde en Theo Boer, hoogleraar ethiek in de gezondheidszorg. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook

Dit zijn de makers

Dit is de dag

Dit artikel hoort bij de podcast

Dit is de dag

Dit is de dag

    Deel dit artikel:

    Meest gelezen

    Lees ook