Ga jij straks met je eigen bakje naar de snackbar?
21 juni 2023 · 11:02| Leestijd: 6 min
Update: 8 augustus 2024 · 16:08
In dit artikel aan het woord
“Soms heeft iets een duw nodig om in beweging te komen.”
“Iedereen met een eigen bakje naar de snackbar? Niet te doen.”
In het kort
Vanaf 1 juli moet je op veel plaatsen gaan betalen voor plastic verpakkingen. Voor maaltijden ben je meestal een halve euro extra kwijt als je een plastic verpakking wilt en voor bekers 25 cent. Het alternatief? Verpakkingen van een ander materiaal dan plastic, of met je eigen bakje naar de snackbar voor een patatje of een kroket. Zie jij dat zitten?
Wat denk jij?
Vanaf 1 juli moet je gaan betalen voor plastic verpakkingen. Neem jij dan je eigen bakje mee naar de snackbar?
Aantal reacties: 0
Plastic niet meer normaal
Plastic, we kunnen al decennialang niet meer zonder. Ga maar eens boodschappen doen en kijk thuis hoeveel plastic er om al die producten zit. Haal een snack bij de friettent op de hoek en grote kans dat daar plastic bij komt kijken. En toch moeten we er aan wennen dat plastic niet de toekomst is.
Zoveel ga je betalen voor je plastic verpakking
Tussen 1 juli 2023 en 1 januari 2024 zijn plastic verpakkingen nog wel toegestaan, alleen niet meer gratis. Horecaondernemers mogen zelf bepalen hoeveel hun klanten moeten betalen voor een plastic beker of verpakking. Dat kan dus ook één cent zijn. Wel geeft de overheid deze bedragen als richtlijn:
- €0,25 voor bekers
- €0,50 voor een maaltijd (dit kan bestaan uit meerdere verpakkingen)
- €0,05 voor voorverpakte groente, fruit, noten en portieverpakkingen
Vanaf 1 januari 2024 verdwijnen plastic wegwerpbekers en -bakjes verder uit het straatbeeld. In de kantine, op kantoor, in de snackbar of op een festival, je gaat ze niet meer tegenkomen. Herbruikbare bekers en bakjes worden standaard.
Dat we van plastic af moeten heeft alles te maken met het milieu. Een groot deel van het plastic dat we gebruiken, komt namelijk in de natuur terecht. Schrik niet: één volle vrachtwagen aan plastic per minuut belandt in onze oceanen, berekenden onderzoekers aan de University of Georgia in de Verenigde Staten.
Om die enorme hoeveelheid plastic afval terug te brengen komen er vanaf 1 juli 2023 nieuwe regels. Ga je ergens eten of drinken afhalen? Dan krijg je geen gratis plastic verpakking meer mee: je moet er voor gaan betalen. Vanaf volgend jaar gaan de plastic verpakkingen in de horeca zelfs helemaal verdwijnen.
Zo zit het in de supermarkt
Ook in de supermarkt, bij de bakker, slager en groenteboer ga je vanaf 1 juli 2023 extra betalen voor plastic verpakkingen met voorverpakt eten en drinken. Daarbij zijn er wel allerlei mitsen, maren en uitzonderingen. De extra toeslag die je betaalt geldt namelijk alleen voor producten die je rechtstreeks uit de verpakking kan eten of drinken. Denk bijvoorbeeld aan een beker zuivel, een bakje met een maaltijdsalade, voorverpakte ijskoffie of een eenpersoonsbakje groente, fruit, snack of ijs.
De regels gelden niet voor bekers en bakjes met voorverpakt eten of drinken waar je nog verder mee aan de slag moet, zoals het opwarmen van magnetronmaaltijden, koken of braden. Maar, let goed op, het schillen of wassen van groente en fruit, zoals een portie snoepgroente in een vormvaste verpakking, telt dan weer niet als verdere bereiding, oftewel: je gaat extra betalen voor het plastic.
Wist je dat?
- In 1991 voerde Nederland statiegeld in op plastic flessen. Wie een grote fles koolzuurhoudend water of frisdrank kocht, ging daar één gulden statiegeld voor betalen. Pas in 2021 kwam er statiegeld op kleine plastic flesjes en in 2023 volgden de blikjes.
- Sinds 2016 zijn gratis plastic tasjes verboden. Daardoor zijn er 70% minder plastic tasjes in het zwerfafval terecht gekomen.
- Ken je ze nog? De plastic bordjes, bestek, roerstaafjes en rietjes? Vanaf 2021 mogen ze in Nederlandse winkels niet meer verkocht worden.
- Vanaf 3 juli 2024 moeten dopjes van limonadeflessen vastzitten aan de fles. Deze regel moet voorkomen dat de dopjes op straat of in de berm belanden. Onder meer Coca-Cola is er al mee gestart.
Vooral veel gedoe
Niet iedereen is blij met het extra bedrag dat betaald moet worden voor plastic verpakkingen. Snackbarhouders stappen daarom over op andere materialen, maar krijgen daarover klachten van klanten.
Afscheid nemen van plastic is precies het doel van de maatregelen, maar een écht goed alternatief lijkt er simpelweg nog niet te zijn. Misschien heb je wel eens een milkshake gegeten met zo'n papieren rietje? Je bent niet de enige die daar aan moet wennen.
Deze snackbarhouder nam met tegenzin afscheid van plastic
“Wij zijn al bijna helemaal van het plastic af", zegt een snackbarhouder uit de provincie Groningen, die niet met naam genoemd wil worden. "We hebben nog een klein beetje voorraad, die gaat erdoorheen en dan is het klaar met het plastic. Onze bekers en bakjes zijn van suikerriet en de rietjes van papier. We zijn er niet blij mee. In de aanschaf is het materiaal duurder en de klanten klagen over die papieren rietjes. Maar om per verpakking een toeslag te vragen aan de klant, dat is voor ons al helemaal niet te doen.
In mijn ogen gaat dit allemaal veel te snel. Er is nog helemaal geen goede vervanger voor plastic. Nederland is het enige land dat zó snel gaat met het afscheid nemen van plastic. Laatst was ik in de Verenigde Staten, daar krijg je overal zoveel gratis plastic tassen als je maar wilt.
Met het invoeren van statiegeld op blikjes ging het precies zo. Daar zijn we ook helemaal niet blij mee. Klanten kunnen bij ons hun lege blikjes inleveren, dus die nemen we natuurlijk ook aan. Maar al die blikjes worden maar één keer per week bij ons opgehaald. Wat denk je dat er gebeurt, nu in de zomerperiode? Allemaal vliegjes die erop afkomen. Dit soort maatregelen wordt echt te snel ingevoerd.”
Paulien van der Geest van voorlichtingsorganisatie MilieuCentraal hoopt dat ondernemers niet alleen overstappen naar andere materialen, maar ook met oplossingen komen. Ze denkt aan een statiegeldsysteem op plastic bakjes en bekers met een centraal inleverpunt.
“Het zal allemaal even wennen zijn. Maar dat was ook zo met het verdwijnen van de plastic rietjes en tasjes. Dat loopt nu ook goed. Soms heeft iets een duw nodig om in beweging te komen.”
Frans van Rooij van vakvereniging ProFri (professionele frituurders) juicht het toe dat er minder plastic in het milieu komt. Maar de manier waarop de nieuwe regels worden aangekondigd, daar is hij minder blij mee. Volgens Van Rooij worden mensen te veel aangemoedigd om met hun eigen bakjes naar de snackbar te gaan.
“Het is niet uitvoerbaar als iedereen dat doet. Zie je het voor je? Je gaat met je bakjes naar de snackbar en je zegt: ‘hier mogen de kroketten in, hier de friet en hier de frikadellen’. Dat kan niet als er twintig mensen in de zaak staan. Nu is de hele campagne gericht op het zelf meenemen van verpakkingen. Snackbarhouders die al met 100% plasticvrije producten werken zouden een poster aan het raam moeten kunnen hangen, dat klanten daar niet hun eigen bakje mee hoeven te nemen.”
Praat mee
Wat vind jij van verpakkingen en drinkbekers van karton?
Luister hier naar het gesprek in Dit is de Dag (EO) op NPO Radio 1
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag