Stel, jij wint een miljoen in de ou­de­jaar­s­lo­te­rij. Word je dan gelukkiger?

Er zijn best wat loterijwinnaars die absoluut níét gelukkiger zijn geworden van al het geld — De Telegraaf zette ze deze week nog op een rijtje. Zo werd 48-jarige Amerikaan Ramon Rodriquez Delgado afgelopen week schuldig bevonden aan de moord van zijn 77-jarige buurman. Marcelino Perez had een flinke prijs in de loterij gewonnen, maar toen Rodriquez Delgado dat hoorde stak hij hem dood. En de Engelsman Adrian Bayford was over the moon toen hij 148 miljoen pond won, maar ruim een jaar later gingen hij en zijn vrouw uit elkaar. De geruchten luidden dat zijn vrouw na negen jaar huwelijk vreemdging met de tuinman van hun nieuwe luxe villa.

Zijn loterijwinnaars dan óngelukkiger?

Over het algemeen zijn mensen die de loterij hebben gewonnen wel wát gelukkiger, zegt Burger. Miljonairs zijn ook iets gelukkiger. "Maar vanaf een bepaald inkomen leidt extra inkomen niet tot heel veel extra geluk. Op een gegeven moment ben je in je basisbehoefte voorzien, en dan kan je wel allemaal extra dingen kopen, maar dat draagt maar in beperkte mate bij."

Los van de extreme gevallen zoals hierboven beschreven, kan hij zich goed voorstellen dat het overweldigend kan zijn om in één keer zo'n gigantisch bedrag op je rekening bijgeschreven te krijgen. "Misschien maak je ook verschillende beslissingen, omdat je denkt dat het een onuitputbare bron van geld is."

Martijn BurgerBijzonder hoogleraar Economie van geluk

"Vanaf een bepaald inkomen leidt extra inkomen niet tot heel veel extra geluk."

0

0

0

De valkuil bij het winnen van veel geld is dat je verkeerde uitgaven doet aan dingen die je niet echt nodig hebt, zegt Burger. "Neem bijvoorbeeld een luxe auto. Ik zeg niet dat het niet bijdraagt aan geluk, maar als je die luxe auto alleen gewoon voor de deur neerzet en er verder niks mee doet, zal het verder weinig bijdragen." Rijke mensen kopen vaak dingen die ze misschien niet heel erg hard nodig hebben en vervolgens ook niet naar omkijken, zegt de hoogleraar. "En dat zorgt misschien vooral voor zorgen dat je dure aankoop gestolen wordt."

Maar het hebben van géén geld maakt ongelukkig, zegt Burger. "En dan met name op het moment dat je financiële stress hebt en je niet in je basisbehoefte kan voorzien. Dus dat betekent een dak boven je hoofd, voldoende voedsel. Op dat moment leidt eigenlijk een gebrek aan geld tot ongeluk", legt de hoogleraar uit. "Geld geeft wel vrijheid om je leven zo in te richten zoals je zelf graag zou willen. En in die zin kan het dus wel bijdragen aan je geluk, en kan ook een oudejaarslot bijdragen aan je geluk." Maar waarschijnlijk is dat wel maar voor een korte periode. "We noemen dat adaptatie-effecten. Na zo'n loterijwinst gaat je geluk tijdelijk omhoog, en dan gaat het langzamerhand weer terug naar je referentieniveau. Dat zien we althans terug in de data die daarover is."

Meedoen aan de loterij kan wel degelijk gelukkiger maken

"Wat interessant is - we hebben daar een paar jaar geleden onderzoek naar gedaan - is dat er daadwerkelijk wel gelukswinst te behalen valt bij spelen in de loterij", zegt Burger. "Maar dat zit hem ook in het dromen voor de trekking. Dus het dromen over wat je met het geld gaat doen." Voorpret dus eigenlijk. "Dat noemen we een anticipatie-effect. Dat heeft ook een kortstondig effect op je geluk. In die zin kan het nog wel, in termen van geluk, goed zijn om een lot te kopen."

Stel, jij wint een smak met geld dit oudjaar, adviseert Burger je vooral om met een adviseur om tafel te gaan. "Dan kun je in gesprek over hoe je het geld moet stallen en kun je ook praten over mogelijke investeringen en aankopen."

Luister Geld of je Leven terug als podcast

In Geld of je Leven (EO) gaan we verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.