Maakt het uit hoe een politicus zich kleedt? 'Een vrouw is al snel te preuts of te tuttig'

Dit is de situatie

Meer dan een pak en een das

Zeg eens eerlijk: let jij weleens op wat politici aanhebben? Waarschijnlijk wel, al is het maar onbewust. Een pak dat nét te strak zit, een kapsel dat anders valt dan normaal, een jurk in een opvallende kleur. In de politiek zou je denken dat het alleen gaat om ideeën en overtuigingen, maar hoe iemand eruitziet bepaalt vaak óók wat we van die persoon vinden.

Voor mannelijke politici is dat eenvoudig. Een donkerblauw pak, wit overhemd, stropdas: klaar. Niemand vraagt zich af waarom iemand elke dag hetzelfde aanheeft. Sterker nog, dat valt niet eens op. Maar voor vrouwen ligt dat totaal anders. Hun uiterlijk wordt volop besproken en beoordeeld. Is het te zakelijk? Te tuttig? Te losjes?

Balanceren op dun koord

Een vrouw in de politiek moet balanceren op een dun koord: zichtbaar zijn, maar niet afleiden. Zelfverzekerd overkomen, maar niet ijdel. Terwijl mannen zich met één outfit per week kunnen redden, moeten vrouwen nadenken over kleur, kapsel, schoenen en accessoires, simpelweg omdat het gesprek anders dáárover gaat, in plaats van over hun boodschap.

En dat maakt styling in de politiek iets heel anders dan ijdelheid. Het is strategie. Achter elke blouse en blazer zit een gedachte: wat wil ik uitstralen, hoe blijf ik mezelf, en hoe zorg ik dat mijn uiterlijk mijn woorden niet overstemt?

Dit is de discussie

Is uiterlijk ook onderdeel van politiek?

Mag styling een politiek middel zijn, dat net zo belangrijk is als een goed debat of een sterke speech? Of wordt het dan te gemaakt? Jonathan van der Geer was politiek adviseur van Carola Schouten, in de tijd dat ze namens ChristenUnie de rol van vicepremier bekleedde. Daarnaast was hij ook haar stylingspecialist. Volgens hem draait het bij vrouwelijke politici vaak om balans: opvallen zonder af te leiden.

000

scherm sluiten

000

Jonathan van der Geer

Oud-ChristenUnie-voorlichter

"Eigenlijk is het grappig dat het heel opmerkelijk is. Terwijl het zeker bij een vrouw in de politiek gewoon van belang is. Je wilt niet dat het uiterlijk van iemand afleidt. Dat je denkt: ga daar eens aandacht aan besteden! Maar je wilt ook niet dat iedereen denkt dat je alleen maar met je uiterlijk bezig bent geweest. Mannen hebben het altijd makkelijker. Je doet lekker een pak aan en dan is het klaar. Donkerblauw en een of andere vormloze das. Bij dames is dat gewoon van belang."

000

Oud-PvdA-adviseur Julia Wouters herkent dat. Met name voor vrouwelijke politici is de kledingkeuze extreem ingewikkeld, zegt ze. Volgens haar leidt een vrouw in de politiek sowieso af, omdat ze er 'anders' uitziet.

000

scherm sluiten

000

Julia Wouters

Oud-PvdA-adviseur

"Er komt heel veel commentaar op vrouwen in de politiek: ‘Je haar is te lang of te kort. Je zou het moeten opsteken of juist los moeten dragen. Je zou oorbellen in moeten doen. Je bent te preuts, te tuttig.’ Het is wel belangrijk, je moet je er wel wat van aantrekken. Maar het is ook van belang dat je een eigen stijl vindt. En als het je geen ene moer interesseert wat je aan hebt, dan is het heel fijn als iemand je erbij helpt."

000

Wouters was bij de PvdA jarenlang adviseur van Lodewijk Asscher en zag van dichtbij hoe kleding voor politici én hun adviseurs een ingewikkeld onderwerp kan zijn.

000

scherm sluiten

000

Julia Wouters

Oud-PvdA-adviseur

"Lodewijk kocht altijd hele mooie kleren voor heel veel geld en die zagen er dan altijd na drie weken uit alsof hij ze zo bij de kringloop had gehaald. Iemand moet je ook wel vragen: wil je mij hier in adviseren en helpen? Ik vond dat altijd moeilijk. Ik was wel degene die dat moest zeggen, maar het wordt dan ook heel persoonlijk. Je treedt echt in iemands persoonlijke sfeer. Dus dan was ik vooral aan het zeggen dat hij z’n jas niet in een prop moest neerkwakken, maar even moest ophangen."

000

Ook CDA-leider Henri Bontenbal komt voorbij. Volgens Van der Geer kiest hij bewust voor de zogenoemde ‘premierstijl’.

000

scherm sluiten

000

Jonathan van der Geer

Oud-ChristenUnie-voorlichter

"Een diepdonkerblauw pak, donkerblauwe das en een heel lichtblauw of wit overhemd. Eigenlijk een beetje wat je Rutte ook zag doen: duidelijk de uitstraling van een premier willen hebben en de kleding moet niet afleiden."

000

Het kapsel van Bontenbal is echter nog wel een aandachtspuntje, vindt Wouters.

000

scherm sluiten

000

Julia Wouters

Oud-PvdA-adviseur

"Het is heel moeilijk om met krullen om te gaan, omdat heel veel visagisten niet weten wat ze ermee aan moeten. Het is lekker leuk en los, nonchalant. Maar als je toch premier wilt zijn… Dat is wel een zoektocht. Als je een compilatie ziet van Bontenbal, dan is het grappig dat je z’n haar elke keer heel anders ziet zitten."

000

Meer weten?

Luister onze podcast

Benieuwd naar het hele gesprek? Luister hier naar De Spindoctors (EO) waarin presentator Jan Willem Wesselink in gesprek gaat met Jonathan van der Geer (voormalig ChristenUnie-voorlichter) en Julia Wouters (oud-PvdA-adviseur). Tussen minuut 2.33 en minuut 5.57 gaat het gesprek over het uiterlijk van politici. Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Of bekijk de aflevering op YouTube:

Dit maakten we ook

• Timmermans doet wekelijks aangifte: moet je daar als politicus open over zijn?

  Timmermans doet wekelijks aangifte: moet je daar als politicus open over zijn?

• Heeft Jesse Klaver met 'palingpopulisme' Mona Keijzer groter gemaakt dan ze was?

  Heeft Jesse Klaver met 'palingpopulisme' Mona Keijzer groter gemaakt dan ze was?