Verplicht een helm op bij het schaatsen: goed voor de veiligheid of betutteling?
9 januari 2024 · 16:00| Leestijd: 3 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:58
In dit artikel aan het woord
"Je hoeft maar één keer heel hard op je hoofd te vallen en je bent voor het leven getekend."
"Ik denk dat als we een verplichting op gaan leggen, dat je heel veel mensen krijgt die dan niet meer naar de ijsbaan gaan."
"Je kan ook als je stilstaat naar achteren vallen en echt een smakkerd maken."
"Doordat iedereen die ongelukken heeft meegemaakt is het instellen van een helmplicht best wel soepel verlopen."
In het kort
Eindelijk, we kunnen weer schaatsen. Nog niet overal, maar langzaam verspreidt het ijs en de bijbehorende ijskoorts zich over Nederland. Maar de grote vraag is: hoe ga je het ijs op? Met of zonder helm?
Wat denk jij?
Vind jij dat schaatsers verplicht een helm moeten dragen op de schaatsbaan?
Aantal reacties: 0
Steeds meer helmen op de schaatsbaan
We skiën met een helm, we fietsen zonder helm en we schaatsen met een helm. Of toch liever zonder? Of we wel of niet een helm dragen bij het schaatsen verschilt per Nederlander en per schaatsbaan. Maar de trend lijkt dat we steeds vaker een helm opzetten als we onze ijzers onderbinden.
Bij marathonschaatsen en shorttrack is een helm verplicht. Maar buiten die specifieke schaatssporten, mogen schaatsverenigingen zelf bepalen of ze een helm verplichten. De Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB) laat aan Het Parool weten dat tientallen schaatsverenigingen het dragen van een helm deels of volledig verplichten. En het aantal verenigingen met een helmplicht groeit.
De belangrijkste reden voor een helmplicht is volgens de KNSB het voorkomen van hoofdletsel. Ieder jaar komen er namelijk ongeveer negenhonderd schaatsers op de spoedeisende hulp met hoofdblessures. Schaatsen is best een gevaarlijke sport, de kans op een hoofdblessure bij schaatsen is namelijk tien keer groter dan bij sporten in het algemeen.
Praat mee
Draag jij een helm bij het schaatsen? Waarom wel/niet?
Moeten we de schaatshelm verplichten?
Een schaatshelm landelijk verplichten is moeilijk, denkt neuroloog Marcel Ariës. Maar hij vindt het wel heel verstandig dat ijsbanen hun bezoekers adviseren of verplichten om een helm te dragen. Ariës houdt zijn hart vast nu de ijsbanen en natuurijsbanen opengaan, zegt hij in Dit is de Dag (EO).
"Je hoeft maar één keer heel hard op je hoofd te vallen en je bent voor het leven getekend. De meeste ongelukken die we in het ziekenhuis zien zijn natuurlijk kneuzingen of breuken door valpartijen. Maar toch ook heel regelmatig wordt er heel hard gevallen op het hoofd. En als daar geen beschermende laag omheen zit met een helm dan kunnen die hersenen ernstig beschadigd raken door een bloeding of een kneuzing."
"Een valpartij op het hoofd heeft vaak blijvend en ernstig letsel. En daar kunnen we niks aan repareren of aan vervangen. Dus we moeten als Nederlanders gewoon verstandig zijn. Bij het skiën dragen we ook allemaal een helm zonder verplichting. Dus wees verstandig. Bescherm die hersenen, bescherm het hoofd en draag een helm."
Op de ijsbaan van ijsmeester Pauline van der Zant in Leiderdorp is een helm verplicht, maar het is volgens haar lastig te handhaven als het druk is. Maar Van der Zant raadt iedereen sterk aan om een helm op te doen.
"Gebruik je gezonde verstand en denk na of het handig is om zonder helm te gaan schaatsen. Je kan zo hard vallen. Mensen onderschatten dat omdat ze denken: ik kan wel schaatsen of ik ga niet te hard. Maar je kan ook als je stilstaat naar achteren vallen en echt een smakkerd maken. En je bent niet alleen. Dus andere mensen kunnen ook rare capriolen uithalen."
En hoewel ze voor een helmplicht is, draagt ijsmeester Van der Zant zelf ook niet altijd een helm.
"Ik was al bang dat deze vraag zou komen... Als ik op de ijsbaan schaats, schaats ik altijd met helm, zeker bij trainingen. Maar bij wedstrijden heb ik geen helm op, vanwege dat ik anders niet aerodynamisch ben. Ook al gaat het maar om een honderdste van een milliseconde. Maar ja, dat kan net het verschil maken. En nu komt het, bij het open water kies ik toch voor warme oren in plaats van een helm."
De Utrechtse ijsvereniging van Celine van der Vinne was een van de eerste ijsverenigingen in Nederland die een helm verplichtte. Dit besluit werd genomen na een aantal heftige ongelukken in de afgelopen jaren.
"Eén iemand is flink onderuit gegaan met een helm op. Achteraf werd gezegd dat het heel anders af had kunnen lopen, misschien zelfs fataal, als die helm er niet was geweest. En het andere ongeluk was zonder helm, dat heeft heel veel schade teweeg gebracht. En dat staat ook wel bij iedereen in het geheugen gegrift."
"Doordat iedereen die ongelukken heeft meegemaakt is het instellen van een helmplicht best wel soepel verlopen. We draaien nu sinds oktober, de start van het nieuwe schaatsseizoen, met die helmplicht. En dat gaat eigenlijk heel erg soepel. We hebben ook leenhelmen als mensen een helm vergeten zijn. Iedereen ziet er gewoon het belang van in."
Op de ijsbaan in Haaksbergen is een helm niet verplicht, maar het wordt wel aangeraden, zegt voorzitter Mark van der Meijde. Van der Meijde is bang dat een helmplicht als een drempel wordt ervaren.
"Het overgrote deel van het publiek komt één tot twee keer per jaar schaatsen. Die zijn er niet op voorbereid om zo'n helm mee te nemen. Ik denk dat als we een verplichting op gaan leggen, dat je heel veel mensen gaat krijgen die dan niet meer naar de ijsbaan gaan. Ik zie ook wel problemen met de handhaving. Plus je moet als vereniging een paar honderd helmen op voorraad hebben die je kan uitlenen. Het geeft veel praktische problemen."
Maar het gesprek bij Dit is de Dag zet Van der Meijde wel aan het denken. Als schaatstrainer zegt hij tegen zijn pupillen dat ze met een helm op moeten schaatsen, maar hij draagt zelf geen helm.
"Het is niet helemaal het juiste voorbeeld. Dit is voor mij toch wel even een eyeopener. Ik vraag me af: waarom heb ik eigenlijk zelf geen helm op? Ik denk dat we als Nederlanders wat eigenwijs en rebels zijn. Zo van: dit doen wij niet als Hollanders, niet op de fiets, niet op de schaats. Maar het dragen van een helm is toch wel veiliger."
Luister naar Dit is de Dag
In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Jan-Willem Wesselink in gesprek met Mark van der Meijde, hij is voorzitter van de ijsvereniging in Haaksbergen, ijsmeester in Leiderdorp Pauline van der Zant, Celine van der Vinne van de Utrechtse ijsvereniging USSV Softijs en neuroloog bij het UMC Maastricht Marcel Ariës.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Dit schreven we eerder
- Is het tijd voor een helmplicht op alle fietsen?
Is het tijd voor een helmplicht op alle fietsen?
- Komen de Olympische Spelen in 2030 naar Nederland?
Komen de Olympische Spelen in 2030 naar Nederland?
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag