Hogere btw op kranten: dit betekent het voor jou

23 september 2024 · 16:07| Leestijd: 4 min

Update: 23 september 2024 · 16:08

Geschreven doorMerel Haisma

In dit artikel aan het woord

Bjorn OostraEindredacteur De Limburger

"Wij zijn enorm geschrokken van dit voorstel."

Peter OlsthoornFreelance journalist

"Grote kranten kunnen dat wel hebben."

In het kort

De kans is groot dat je geen abonnement op de krant hebt. Toch is onafhankelijke (lees: betaalde) journalistiek een belangrijk onderdeel van de democratie. Dreigt dat in gevaar te komen?

Samenvatting van DIT artikel

De regering heeft plannen aangekondigd om de btw op kranten, boeken en tijdschriften te verhogen van 9% naar 21%. Dit zou volgens onderzoekers 270.000 huishoudens de toegang tot nieuws kunnen ontzeggen, wat zorgwekkend is voor de democratie. Vooral regionale kranten, zoals De Limburger, worden hard geraakt; zij moeten mogelijk banen schrappen om de kosten te dekken. Hoofdredacteur Bjorn Oostra waarschuwt dat hun journalistieke taak in gevaar komt, omdat ze al kampen met te weinig personeel.

Freelance journalist Peter Olsthoorn benadrukt dat grote uitgevers de btw-verhoging wel kunnen opvangen, maar dat vooral de regionale kranten de dupe zijn. Hij roept uitgevers op om met de overheid te onderhandelen over maatregelen zoals gesubsidieerde krantenabonnementen. Oostra hoopt dat oppositiepartijen, zoals die van Frans Timmermans, de ernst van de situatie voor de regionale journalistiek aan de orde zullen stellen.

Wat denk jij?

Zou jij betalen voor nieuws?

Ja, dat vind ik het waard

Tot een bepaalde hoogte

Nee, ik krijg het toch wel gratis

Aantal reacties: 0

Dit is de situatie

Hogere btw op kranten ontneemt 270.000 huishoudens toegang tot journalistiek

De regering wil de btw op kranten, boeken en tijdschriften verhogen van 9% naar 21%. Dit werd aangekondigd op Prinsjesdag. Het doel is om extra geld op te halen, zo'n 2,3 miljard euro, om de lasten voor burgers te verlagen. Maar deze btw-verhoging raakt de journalistiek hard.

Wat is btw?

Btw staat voor 'belasting over toegevoegde waarde'. Het is een belasting die je betaalt als je iets koopt. Vaak is die belasting al verwerkt in de prijs, dus je merkt het meestal niet direct. Dit geld gaat naar de overheid

Er zijn twee soorten btw-tarieven:

21%: Dit is het meest gebruikelijk. Het geldt voor de meeste producten, zoals kleding, elektronica en auto’s.
9%: Dit lagere tarief is er voor dingen die we allemaal nodig hebben, zoals eten en medicijnen.

Je betaalt dus btw als je iets koopt. Denk aan een brood dat een bakker maakt. De bakker koopt eerst ingrediënten, zoals meel, en betaalt daarover btw. Daarna maakt hij brood en verkoopt het aan mensen. Als jij dat brood koopt, zit er ook weer een beetje btw in de prijs. De overheid gebruikt dat geld om bijvoorbeeld wegen te bouwen of scholen te onderhouden.

Veel mensen zullen door de hogere btw geen krant meer kunnen betalen. Onderzoekers zeggen dat 270.000 huishoudens hierdoor geen toegang tot nieuws meer hebben. Dit is zorgwekkend, omdat goed geïnformeerde burgers belangrijk zijn voor een gezonde democratie, zegt Frans Timmermans. Ook moeten kranten mogelijk banen schrappen. Zo heeft De Limburger al gezegd dat ze 17 banen kwijtraken door de hogere btw.

Kranten, tijdschriften en boeken worden duurder: 'Niet iedereen kan dat betalen'
Kranten, tijdschriften en boeken worden duurder: 'Niet iedereen kan dat betalen'

Er is veel kritiek op dit plan. Slechts 14% van de Nederlanders steunt het hogere btw-tarief. Bovendien hebben landen zoals België en Ierland 0% btw op nieuwsproducten. De vraag is dan ook: is deze verhoging wel goed voor de toekomst van onze journalistiek?

Dit is de discussie

Is hogere btw op kranten slecht voor de journalistiek?

Nu de regering plannen heeft aangekondigd om de btw op kranten en tijdschriften te verhogen van 9% naar 21%, rijst de vraag: hoe zal dit de journalistiek beïnvloeden? Voor kranten als De Limburger zijn de gevolgen aanzienlijk, vertelt hoofdredacteur Bjorn Oostra in Geld of je leven (EO).

Bjorn Oostra Hoofdredacteur De Limburger

"Wij zijn enorm geschrokken van dit voorstel. Als wij de btw-verhoging niet doorberekenen aan onze abonnees, zullen we 17 banen moeten schrappen. Dat betekent dat we onze journalistieke taak, zoals het bijwonen van alle gemeenteraden in Limburg, niet langer kunnen vervullen. We hebben nu al te weinig mensen."

Freelance journalist Peter Olsthoorn denkt dat de btw-verhoging vooral voelbaar zal zijn voor regionale kranten.

Peter Olsthoorn Freelance journalist

"Grote kranten kunnen dat wel hebben, want rijke uitgevers kunnen de btw-verhoging makkelijk ophoesten. Maar die zijn niet altijd bereid de kosten te dragen voor regionale kranten. Ik denk dat de uitgevers moeten gaan onderhandelen met de overheid over de opbrengst van de btw-verhoging. Bijvoorbeeld met goedkopere abonnementen, die door de overheid betaald worden."

Hoewel Oostra sceptisch is of het kabinet bereid is om de opbrengsten van de btw-verhoging terug te laten vloeien naar de journalistiek, heeft hij nog hoop dat de oppositie zich hard zal maken voor een oplossing.

Bjorn Oostra Hoofdredacteur De Limburger

"Frans Timmermans heeft al duidelijk gemaakt wat de gevolgen zijn voor de regionale journalistiek. Wij proberen in ieder geval deze maatregelen van tafel te krijgen."

Meer weten?

Luister Geld of je Leven terug als podcast

In Geld of je Leven (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met hoofdredacteur Bjorn Oostra en freelance journalist Peter Olsthoorn. Beluister de uitzending hieronder als podcast.

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook