Je ouders in de tuin laten wonen? Dat gaat zomaar niet!
28 augustus 2024 · 14:45| Leestijd: 4 min
Update: 28 augustus 2024 · 15:56
In dit artikel aan het woord
"Het is ons vooral te doen om voor mijn ouders te zorgen, maar de gemeente is bang dat het niet zo tijdelijk is."
"Mensen gaan niet voor niks voor elkaar zorgen, waarom zou je daar met zoveel wantrouwen naar kijken?"
In het kort
Denk jij er weleens over na om je ouders bij je op het erf te laten wonen met het oog op naderende ouderdom? Het nieuwe kabinet wordt blij van zulke ideeën, want het verlicht zowel de overbelaste zorg als krappe woningmarkt. Toch blijkt het in de praktijk helemaal niet zo makkelijk. Hoe kan dat, en hoe kunnen we het juist wél makkelijker maken?
Wat denk jij?
Zou jij je ouders huisvesten in de tuin?
Aantal reacties: 0
Ouders in je tuin laten wonen: dat gaat zomaar niet
Veel ouderen denken na over hun toekomst nu ze ouder worden en nog gezond zijn. Wat als ze dat straks niet meer zijn? En wat als het huis echt te groot wordt? Voor hen kan 'familiewonen' een oplossing zijn: bijvoorbeeld een klein huisje in de tuin van hun kinderen.
Samenwonen met familie: ook het nieuwe kabinet wordt enthousiast van zo'n idee. Door een extra woning te creëren wordt de krappe woningmarkt verlicht. Ook scheelt het voor de overbelaste zorg als je van dichtbij naar elkaar omkijkt.
Obstakels op de weg
Maar hoe graag ze dat in Den Haag ook zien gebeuren, in de praktijk blijken mensen tegen allerlei obstakels aan te lopen als ze dit soort situaties alvast goed willen regelen voor de toekomst. Is er echt zorg nodig, dan heb je geen vergunning nodig. Maar dat is anders als de familieleden waar het om gaat nog kerngezond zijn. In de praktijk geven gemeentes niet zomaar vergunningen af. Ook komt het voor dat geldverstrekkers beren op de weg zien.
Dat gemeenten niet zomaar een vergunning afgeven, komt door landelijke en lokale regels: bestemmingsplannen staan eigenlijk niet toe om een tweede woning in je achtertuin te realiseren. Dat betekent dat gemeenten van die regels moeten afwijken. En dat doen ze niet zo snel, omdat ze bang zijn dat huizenbezitters later hun huis en grond voor meer geld kunnen verkopen, omdat het door de tweede woning in waarde is toegenomen.
Dit is de discussieEen vergunning krijg je niet zomaar
Mirella Klomp heeft een groot bijgebouw op haar erf en zou daar graag haar ouders, die nu halverwege de zeventig zijn, willen huisvesten. Ze zijn nog gezond en ze wil het nu vast goed regelen, voordat ouderdomsklachten de kop opsteken. Maar dat gaat niet vanzelf, vertelt ze in Geld of je Leven (EO).
"Het eerste obstakel was dat we onze hypotheek, die we hadden afgesloten in een periode dat de rente erg laag was, graag wilden meenemen voor de aanschaf van onze nieuwe woning. Maar de hypotheekverstrekker vond dat er te veel risico’s aan zitten. Daarnaast moet je een vergunning hebben en moet de gemeente het goed vinden. In ons geval is dat nog niet gelukt."
De gemeente is vooral bang voor toekomstige scenario’s, merkt ze.
"We hebben een vergunning aangevraagd om het bijgebouw achter onze woning te gebruiken om te wonen. Dat vindt de gemeente geen goed idee, omdat een bijgebouw een ondergeschikte functie heeft aan een woonhuis. Maar vooral lees ik dat de gemeente bang is dat er later een permanente situatie zal ontstaan. Dus dat er ook na het overlijden van mijn ouders mensen in zullen blijven wonen en dat er uiteindelijk een aanvraag volgt om het perceel te splitsen. Op allerlei scenario’s wordt al een voorschot genomen."
In de gemeente Peel en Maas lijken ze minder beren op de weg te zien: vorig jaar werden er al dertig vergunningen uitgegeven voor ‘familiewonen’. Dat komt omdat er daar een stukje vriendelijker wordt gekeken naar dit soort situaties, zegt wethouder Rob Wanten.
"Ik herken wel de angst voor het ontstaan van permanente situaties. Want als je vooraf iets niet goed regelt, levert dat later Rijdende Rechter-gevallen op en dat wil je niet. Maar aan de andere kant: het woningtekort is groot en als er ruimte en wil is van mensen om voor elkaar te zorgen, waarom zou je daar geen ruimte voor maken?"
Voor het scenario waarbij een permanente woonsituatie van twee huizen ontstaat, kun je van tevoren al zorg wegnemen door in de vergunning wat waarborgen in te bouwen, zegt Wanten.
"Je kunt in de vergunning uitgaan van een tijdelijke situatie. Dat betekent als de zorgsituatie er niet meer is, of er niet meer sociaal naar elkaar omgekeken wordt, dat de vergunning afloopt of ongeldig is. Wat hierin het belangrijkste is, is vertrouwen in elkaar. Mensen gaan niet voor niks voor elkaar zorgen, dat is een behoorlijke opgave met elkaar. Dat doen mensen niet zomaar. Waarom zou je daar dan met zoveel wantrouwen naar kijken?"
Het is niet zozeer dat de gemeente mensen die dit graag voor hun ouders willen doen wantrouwt, maar er is vooral zorg wat er kan gebeuren in de toekomst, zegt hij.
"Als je het niet helemaal dichtgetimmerd hebt, is er altijd wel iemand die bezwaar kan maken, moeilijk kan doen of toch misbruik kan maken van situaties. En in overheidsland wil iedereen elk risico mijden. Maar als je iets wil doen aan dit soort zaken, moet je de randjes op zoeken en uitgaan van vertrouwen in plaats van dit soort zaken proberen dicht te timmeren."
Ook Mirella Klomp proeft bij haar gemeente angst voor permanente bewoning in de toekomst.
"Het is ons om mijn ouders te doen, voor de periode waarin zij nog leven. Daarna mag het weer stoppen. Maar de gemeente is denk ik bang dat ze misschien nog vijftien jaar leven en dat het daarna niet meer zo tijdelijk is of er daarna toch allerlei dingen komen. Ik zou het mooi vinden als gemeentes verplicht worden om ‘pre-mantelzorgbeleid’ te ontwikkelen, zodat ik van tevoren had kunnen weten hoeveel kans mijn aanvraag had."
Wil je Geld of je Leven (EO) met Mirella Klomp en wethouder Rob Wanten terugluisteren?
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
- Zorg verzuipt en doet beroep op familie: waar ligt voor mantelzorgers de grens?
Zorg verzuipt en doet beroep op familie: waar ligt voor mantelzorgers de grens?
- Hebben we eigenlijk wel een tekort aan mantelzorgers?
Hebben we eigenlijk wel een tekort aan mantelzorgers?
DIT zijn de makers
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is Geld of je leven