Mbo'ers krijgen niet of nauwelijks vergoeding voor hun stage: is dat eerlijk?
25 september 2023 · 15:14| Leestijd: 3 min
Update: 8 augustus 2024 · 15:54
In dit artikel aan het woord
''Juist met de arbeidstekorten van nu zou je in stagiair(e)s moeten investeren''
''Goede begeleiding vergt inspanning en kost dus ook geld''
''Het gaat uiteindelijk niet alleen over vergoeding, maar ook over de kwaliteit van een stage''
In het kort
Nederlandse mbo-studenten lopen langer stage dan hun collega's in andere landen, maar ze krijgen daar vaak niet of nauwelijks voor betaald. Dat blijkt uit onderzoek van de OESO onder 38 welvarende landen. Is het terecht dat mbo'ers onbetaald stage lopen, of moet de overheid ingrijpen met een minimumvergoeding?
Wat denk jij?
Wat vind jij: moet er een minimum-stagevergoeding komen voor mbo'ers?
Aantal reacties: 0
Momenteel moet 69% van de Nederlandse mbo-studenten minimaal zeven maanden verplicht stage lopen. 16% krijgt daarvoor niets betaald; Nederlandse bedrijven zijn alleen verplicht om een onkostenvergoeding te betalen. Er is volgens het onderzoek maar één ander land waar mbo-studenten ook zo slecht betaald worden, dat is Finland.
Wat zijn de gemiddelde stagevergoedingen voor het mbo, hbo en wo?
De gemiddelde vergoedingen voor mbo, hbo en wo zijn als volgt:
- Mbo-studenten verdienen gemiddeld €130 bruto per maand;
- Hbo-studenten verdienen gemiddeld €324 bruto per maand;
- Wo-studenten verdienen gemiddeld €336 bruto per maand.
Studenten die solliciteren bij de Rijksoverheid hebben het breder: zij krijgen ongeacht hun opleidingsniveau een vergoeding van 747 euro bruto per maand.
Bronnen: De Nationale Vacaturebank, Rijksoverheid
Deze mbo-studenten hebben ondanks de lage vergoeding vaak al veel verantwoordelijkheden, stelt CNV-voorzitter Justine Feitsma. Mbo'ers worden vaak direct ingezet als gewone werknemers, met weinig ruimte om de fijne kneepjes van het vak te leren. Dat is volgens de wet verboden en wordt ook wel 'stagemisbruik' genoemd, stelt Feitsma.
Demissionair minister Robbert Dijkgraaf (onderwijs) stelde deze zomer nog dat het ‘onacceptabel en niet uit te leggen’ is dat mbo-studenten zonder vergoeding aan het werk worden gezet. Hij probeerde eerder dit jaar een vaste stagevergoeding af te spreken met werkgevers, maar dat lukte niet.
Wat wél is gelukt: Dijkgraaf heeft in overleg met werkgevers een Stagepact MBO gesloten. Daarin staat dat bedrijven de komende jaren een 'passende vergoeding' voor mbo-studenten moeten gaan vastleggen in cao's. Hoe hoog die vergoedingen zullen zijn, is nog onduidelijk.
Dit is de discussieMoet er een minimumvergoeding komen?
Moet de overheid een minimumvergoeding instellen, of is het prima dat werkgevers de vergoeding bepalen?
Het VNO-NCW, belangenbehartiger voor ondernemers, lijkt weinig interesse te hebben in overheidsbemoeienis. Veel mbo-studenten krijgen al wél een vergoeding en bedrijven kunnen zelf prima inschatten wat een stagiair(e) waard is. Ze melden het volgende aan de redactie van Geld of je Leven (EO):
16% heeft geen vergoeding gekregen, maar een overgrote meerderheid van 84% dan dus wel. Een stagevergoeding betalen is in NL niet verplicht, maar wordt in de meeste gevallen dus wel gedaan.
Zoals het nu gaat, kijken bedrijven vaak naar wat de bijdrage is van de student en de mate van begeleiding die nodig is. Goede begeleiding vergt inspanning en kost dus ook geld. (...) Het belangrijkst voor de student is dat hij/zij een inhoudelijk goede stage heeft, daarvan leert en goed wordt begeleid.
CNV-voorzitter Justine Feitsma is kritisch. Zij pleit voor een landelijk vastgelegde minimumvergoeding van minstens €400 bruto per maand. Dat is niet alleen in het belang van de studenten, maar ook in het belang van veel werkgevers, gezien de krappe arbeidsmarkt.
Ik vind dat je als werkgever een maatschappelijke functie hebt om de arbeiders van de toekomst op te leiden. Juist met de arbeidstekorten van nu zou je daarin moeten investeren… En dan gaan werkgevers moeilijk doen over de opleiding en vergoeding?
Het liefst zou ik bedrijven erop aanspreken en zeggen: pak die [maatschappelijke functie] op, omarm het en ga daarvoor staan. Maar dat doen ze niet, dus ik leg het zeker bij de overheid neer om dan maar landelijke wetgeving met een minimumbedrag te komen.
Marc van der Meer, hoogleraar onderwijsarbeidsmarkt, voegt daaraan toe dat studenten met lage vergoedingen minder uit hun stage kunnen halen:
Als je geen vergoeding krijgt, of een lage vergoeding, heb je misschien de noodzaak om een bijbaantje te zoeken. Dus dan ben je minder beschikbaar om je echt te ontwikkelen in je stage.
Het gaat uiteindelijk niet alleen over vergoeding, maar ook over de kwaliteit van een stage. (…) Ik vind een minimumvergoeding wel eerlijk, omdat je productief bent en bijdraagt aan de resultaten van het bedrijf.
Meer weten?
Meer weten over deze kwestie? Beluister het hele gesprek uit Geld of je Leven (EO) als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Praat mee
Wat is een redelijke stagevergoeding voor mbo-studenten, denk jij?
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is Geld of je leven
Dit artikel hoort bij de podcast
Geld of je leven - Podcast