Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Moeten we stoppen met gratis retourneren van kleding?

6 maart 2024 · 14:38| Leestijd: 5 min

Update: 20 september 2024 · 15:05

In dit artikel aan het woord

Pieter Grinwis
Pieter GrinwisTweede Kamerlid (ChristenUnie)
"Gratis retourneren bestaat niet. Iemand betaalt de prijs."
Erik Ziengs
Erik Ziengsvoorman Ondernemend Nederland
"Dit soort dingen lost zich vanzelf wel op. Daar heb je geen wetten voor nodig."
Olivier Muller
Olivier Mullerstart-up Returnista
"Aan de lopende band worden pakketjes teruggestuurd. Soms meer dan de helft."

In het kort

Een trui die net te groot is, een lamp waarvan de kleur tegenvalt of een stoel die niet lekker zit: we sturen online bestellingen makkelijk weer retour. Dat levert vaak extra kosten op voor grote webwinkels en is belastend voor het milieu. Zo blijkt deze week dat veel geretourneerde kleding zelfs wordt vernietigd. Kunnen we maar beter stoppen met gratis retourneren?

Wat denk jij?

Moeten we stoppen met gratis retourneren?

Dit is de situatie

We retourneren een hoop

Voor 23:59 uur besteld, morgen in huis. Met een simpele muisklik heb je het voor elkaar. We bestellen online wat af met z’n allen. Het gemak is groot en als het niet bevalt, is het net zo makkelijk om weer terug te sturen.

En dat gebeurt ook: in Nederland retourneren we veel. Dat kost webwinkels jaarlijks een hoop geld. Het kost de nodige CO2-uitstoot om de pakketjes te verpakken en aan de voordeur te bezorgen. Ook is het zo dat sommige producten zelfs onbruikbaar worden na het terugsturen, denk bijvoorbeeld aan een jurk die al een keer gedragen is.

Uit cijfers van dagblad Trouw blijkt deze week zelfs dat een derde van de retourzendingen wordt vernietigd, wat een ravage voor het milieu is.

Duizenden tonnen aan vernietigde kleding

Per jaar wordt er naar schatting tussen de 264.000 en 594.000 ton aan kleding en ander onverkocht textiel vernietigd, blijkt uit nieuwe cijfers van Europees Milieuagentschap (EEA). Dat laatste aantal staat gelijk aan 3,4 miljard T-shirts, schrijft Trouw. Retourzendingen spelen hierin een grote rol. Een derde van de nieuwe kleren die we terugsturen, wordt vernietigd. 

Het gratis retourneren is een grote kostenpost voor online winkels. Steeds meer grote webwinkels komen er dan ook van terug. Waar het de afgelopen jaren op veel plekken mogelijk was om producten gratis retour te sturen, vragen kledingwinkels zoals ZARA, H&M en Wehkamp tegenwoordig om een vergoeding. Zeker op het gebied van kleding wordt veel weer teruggestuurd: naar schatting bijna de helft.

Dit zijn de cijfers

Koploper in retourneren

In Nederland zijn we koploper van Europa als het om retourneren gaat: 13% van onze online aankopen gaat weer terug. Dat is hoger dan het Europees gemiddelde (10%). Bijna de helft van al onze retourzendingen is fashion.

Een retourzending kost tussen de €12,50 en €19,50, volgens berekeningen van brancheorganisatie Thuiswinkel.org.

Verschillende onderzoeken laten zien dat het betalen voor retouren zorgt voor minder retourzendingen. Zo blijkt uit onderzoek van de Duitse universiteit Bamberg dat een retourprijs van €2,95 zorgt voor 16% minder retourzendingen. De grote webshop Wehkamp zag al 10% minder retourzendingen na het invoeren van retourkosten, wat op jaarbasis 1,5 miljoen retourzendingen scheelt.

Dit is de discussie

De hoge prijs van gratis retourneren

Gratis retourneren heeft op allerlei vlakken gevolgen. Het kost webwinkels een hoop geld en is belastend voor het milieu. Ook worden veel producten onbruikbaar na terugsturen, waardoor ze vernietigd worden. Uit onderzoek blijkt dat het stoppen met gratis retourneren het aantal retourzendingen vermindert.

Moeten we stoppen met gratis retourneren?

Stoppen met gratis retourneren: dat is wat Kamerlid Pieter Grinwis (ChristenUnie) graag wil. We bestellen te makkelijk en te veel, vindt hij. Daarvan gaat er te veel weer terug. Op deze manier kan je ook tegengaan dat er zoveel nieuwe kleren worden vernietigd.

Pieter Grinwis
Pieter GrinwisTweede Kamerlid (ChristenUnie)

"Gratis retourneren bestaat niet: iemand betaalt de prijs. We hebben goed te zorgen voor de schepping. Maar onze manier van produceren en consumeren trekt er een te zware wissel op. We zouden elk jaar bijna de helft van de mensen op aarde een nieuw shirtje kunnen geven, ware het niet dat het hier in Europa wordt vernietigd. Er moeten ook allemaal busjes voor rijden en er verrijzen grote distributiecentra. We moeten hier wat aan gaan doen."

Stoppen met standaard een gratis retourlabel in het pakket? Laat dit soort dingen vooral aan bedrijven zelf over, vindt Erik Ziengs, voorman van Ondernemend Nederland. Hij ziet dat gratis retourzendingen bedrijven klauwen met geld kosten, wat het een goed idee maakt om ermee te stoppen. Maar daar zijn wat hem betreft geen wetten en regels voor nodig.

Erik Ziengs
Erik Ziengsvoorman ONL Nederland

"Gratis retourzendingen zijn het meest verliesgevende onderdeel van online winkels. Ik zie dat bedrijven er steeds vaker een vergoeding voor vragen, zoals Wehkamp. Uit concurrentieoverwegingen vinden winkels het lastig om er mee te stoppen, maar daar heb je geen wetten en regels voor nodig. Dit soort dingen lost zich vanzelf op."

Zo is een opkomend verschijnsel vanuit de markt de ‘brick and clicks’-methode:

"Je ziet dat witgoedbedrijven tegenwoordig al een combinatie hebben van een fysieke en online winkels. Je kunt een wasmachine of koelkast bekijken en online bestellen. Als deze niet goed is, kun je het retourneren op een vast punt. Die dingen gebeuren al."

Retourpercentages bij (web)winkels naar nul krijgen, dat is het doel van de succesvolle start-up Returnista. Door belangrijke data te verzamelen over het retourproces, begrijpen webwinkels hoe het komt dat zoveel producten weer retour komen en wat ze eraan kunnen doen om dit te voorkomen, zei Olivier Muller eerder in Geld of je Leven (EO).

Olivier Muller
Olivier Mullermede-oprichter start-up Returnista

"Aan de lopende band worden pakketjes teruggestuurd, soms meer dan de helft. Webwinkels weten best goed welke producten vaak terugkomen en welke niet. Maar er zit veel meer achter zo’n retour. Zo kan het aanbieden van een bepaalde betaalmethode winstgevend lijken, maar zie je als je dieper inzoomt dat het retourpercentage daar juist veel hoger ligt. Dat maakt de kans groter dat een product retour komt als het met deze betaalmethode wordt betaald."

De winkelier om de hoek

In ons koopgedrag is het ook belangrijk dat we niet de ondernemer om de hoek vergeten, vindt Kamerlid Grinwis. Die wordt volgens hem ook de dupe van gratis retourneren, terwijl lokale ondernemers juist een belangrijke rol spelen in de lokale samenleving.

Pieter Grinwis
Pieter GrinwisTweede Kamerlid (ChristenUnie)

"Ik vind het belangrijk dat de winkelstraat in de eigen wijk een levendig bestaan kan houden. Voor de kleine winkelier om de hoek is gratis retourneren een enorme kostenpost. Denk daar ook eens aan als je bestelt: als de winkelstraat schraler wordt en essentiële voorzieningen dreigen te verdwijnen, gaat de leefbaarheid achteruit. En daarmee je gemeenschap."

Meer om de hoek gaan kopen? Ook lokale winkeliers moeten hun best doen om mee te bewegen in het veranderende koopgedrag van mensen, vindt Erik Ziengs van Ondernemend Nederland.

Erik Ziengs
Erik Ziengsvoorman Ondernemend Nederland

"Mensen gaan niet meer naar de winkel om een artikel te kopen, maar ze willen ‘funshoppen’. Ze gaan ergens lunchen, dingen bekijken en kopen. Het is geen kwestie meer van gerichte aankopen. Dat doen veel mensen al online en dat ga je niet tegenhouden."

Hij wijst erop dat fysieke winkels producten al scherper kunnen inkopen dan online webshops, juist vanwege het verschijnsel waarbij consumenten zich in de winkel uitgebreid laten voorlichten en die wasmachine vervolgens elders voor twee tientjes goedkoper bestellen.

"Fabrikanten snappen heel goed dat ze die fysieke winkels ook nodig hebben en daardoor hebben zij een scherpere inkoopprijs gekregen. Die ontwikkelingen zijn allang geweest en hoef je niet bij wet te regelen."

Stoppen met achteraf betalen?

Naast het stoppen met gratis retourneren, zou het ook een goed idee zijn om te stoppen met achteraf betalen als standaard betaalmethode, vindt Kamerlid Grinwis. Volgens Thuiswinkel.org verergert deze betaalmogelijkheid de retourproblematiek. Op dit moment zijn online webshops verplicht om de mogelijkheid tot (minimaal 50%) achteraf betalen aan te bieden als betaalmogelijkheid. Hopeloos verouderd, vindt hij.

Hoe is achteraf betalen ontstaan?

Sinds 1992 is er de wettelijke verplichting voor verkopers om achteraf betalen als betaalmogelijkheid aan te bieden, legde Vincent Romviel eerder uit in Geld of je Leven (EO). Hij is jurist en beleidsadviseur bij Thuiswinkel.org, belangenbehartiger voor webshops. Verkopers mogen maximaal 50% vooruitbetaling eisen. "De wet was bedoeld om de consument te beschermen. De aanleiding was crisis in de jaren '80, waarbij heel veel keukenleveranciers failliet gingen. Als consument kon je dus fluiten naar je keuken en was je ook je geld kwijt."

Pieter Grinwis
Pieter GrinwisTweede Kamerlid (ChristenUnie)

"Vanuit schuldenproblematiek en een gezonde calvinistische insteek denk ik: eerst sparen en dan je geld uitgeven. Een beetje bewustwording op dat vlak kan geen kwaad en diep van binnen snappen we dat wel. Laten we daarom stoppen met deze verplichting. Het is hopeloos verouderd en speelt een rol bij schuldenproblematiek. Schulden kunnen behoorlijk hardnekkig zijn."

Dat het schulden in de hand kan werken, signaleert ook Arjan Vliegenthart, directeur van het Nibud, het onafhankelijk kennis- en adviescentrum op het gebied van huishoudfinanciën. De zorg van het Nibud is dat financieel kwetsbare mensen extra kwetsbaar worden gemaakt, zei hij eerder in Geld of je Leven (EO).

Arjan Vliegenthart
Arjan Vliegenthartdirecteur van het Nibud

"Voor een grote groep mensen is het misschien de garantie dat je eerst je spullen krijgt waar je voor betaalt. Maar onze zorg is dat mensen die verleid worden tot de aanschaf van bepaalde producten, uiteindelijk de rekening niet kunnen betalen en dat de incassorekening er bovenop komt. Dat is ook een verdienmodel voor bepaalde partijen die erbij komen kijken."

ONL-voorman Erik Ziengs kijkt altijd met gemengde gevoelens naar de mogelijkheid om je aankoop achteraf te kunnen betalen, zegt hij.

"Ik snap goed dat het schuldenproblematiek creëert voor mensen die niet in staat zijn om de verantwoordelijkheid van achteraf betalen aan te kunnen. Maar het is tegelijk ook een bescherming voor de koper. Als het product niet goed is, heeft de consument nog een stok achter de deur. Daarbij valt iemand die vaak op rekening koopt, snel genoeg door de mand."

Praat mee

Hoe vaak stuur jij een pakketje terug?

Inloggen bij

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen