Ouderlijk toezicht 2.0: Mag de overheid de schermtijd van jouw kind beperken?
30 augustus 2023 · 17:38| Leestijd: 4 min
Update: 8 augustus 2024 · 15:57
In dit artikel aan het woord
"Social media hoort in hetzelfde rijtje als drank, softdrugs en gokken."
"We gaan het niet verbieden, maar we gaan wel praten met onze kinderen."
In het kort
In de drukke tijd waarin we nu leven kunnen kinderen vaak ongestoord social media gebruiken. Platforms als TikTok, Instagram en Snapchat zijn razend populair en enorm verslavend, waardoor kinderen maar moeilijk van hun smartphones kunnen afblijven. Ouders hebben niet altijd zicht op de hoeveelheid schermtijd van hun kids. Moet de overheid helpen bij het ouderlijk toezicht met een kinderslot op social media?
Wat denk jij?
Let jij op het schermtijdgebruik van je kinderen?
Aantal reacties: 0
Kinderen in de ban van social media?
Social media wordt elk jaar meer gebruikt. Volgens de nieuwste cijfers van Newcom Research brengen we bijna twee uur per dag scrollend op social media door. De echte veelgebruikers zijn jong: tieners tussen 15 en 19 jaar besteden gemiddeld 161 minuten per dag online, tegenover iets meer dan anderhalf uur in de groep van 40 tot 64 jaar. En laten we eerlijk zijn, social media biedt niet alleen voordelen. De negatieve gevolgen voor het zelfbeeld en de privacy van kinderen zijn zorgwekkend.
Gelukkig zijn er daarom regels en reguleringen. De privacywet Algemene verordening gegevensverwerking (AVG) beschermt de privacy van kinderen. Bedrijven mogen bijvoorbeeld niet zonder toestemming gegevens verzamelen van gebruikers. Daarom hebben kinderen jonger dan 16 jaar toestemming nodig van hun ouders of voogd om social media te gebruiken. Sommige social media houden zich daar helaas niet aan: op Twitter, TikTok, Snapchat en BeReal is de minimale leeftijd 13 jaar.
Welke regels zijn er in Europa?
Regels vanuit de Europese Unie richten zich vooral op de sociale media zelf. Ze moeten bijvoorbeeld jaarlijks beoordelen wat de risico’s van hun diensten zijn. Reclame op basis van je geloof of seksuele geaardheid is verboden. ‘Nepnieuws’ moet streng worden aangepakt, en de platforms zijn vanaf 2023 verantwoordelijk voor de gevolgen van nepnieuws voor de samenleving.
Ondanks de regels groeit het gebruik van social media onder kinderen. Er klinken nu geluiden om de overheid te laten helpen bij het ouderlijk toezicht op social media met een kinderslot. Is dat een handige oplossing?
Hoe kan je digitaal ouderlijk toezicht houden?
Sommige social media bieden een soort ingebouwd ouderlijk toezicht. Zo kan je bijvoorbeeld op Instagram de schermtijd van je kind beheren en weten wanneer hij of zij ongepaste inhoud ziet. Op YouTube en TikTok kan je de online kijkgeschiedenis van je kind inzien. YouTube geeft ook de mogelijkheid om de content te filteren die aan je kind wordt aangeboden.
Er zijn ook populaire tools voor digitaal ouderlijk toezicht. Bijvoorbeeld betaalde mogelijkheden zoals Qustodio, Kidslox en Net Nanny. Een gratis tool is bijvoorbeeld Family Link van Google. Hiermee kan je een schermtijdlimiet instellen, content filteren en privacyinstellingen kiezen.
Schermtijd gecontroleerd door de overheid?
De vraag of de overheid moet bijspringen in het ouderlijk toezicht roept uiteenlopende reacties op bij experts en ouders.
Thijs Launspach, psycholoog en auteur van het boek ‘Asociale Media’, vindt dat de overheid moet bijspringen. Hij pleit in Dit is de Dag (EO) voor het verhogen van de minimumleeftijd bij het aanmaken van een account. Social media hoort volgens de psycholoog in hetzelfde rijtje als drank, softdrugs en gokken.
“Er zijn aanwijzingen dat socialmediagebruik samenhangt met eetstoornissen, depressies, angststoornissen, onzekerheid, lichaamsproblemen, eenzaamheid en concentratieproblemen.”
Justine Pardoen, oprichter van Bureau Jeugd & Media, ziet ook dat social media schadelijke gevolgen kan hebben voor kinderen. Maar volgens haar kan je het beter niet verbieden, want dan leren kinderen er niet mee omgaan. Pardoen vindt dat de verantwoordelijkheid bij de ouders moet liggen en niet bij de overheid.
“Ga als ouder praten met je kinderen over wat ze zien op social media. Ik denk dat het heel verstandig is om te praten met je kinderen over wat ze daar zien en wat ze daarbij voelen. Vraag eens: ‘Hoe was het vandaag op het internet?’”
Bovendien, vindt Pardoen, zijn er ook voordelen aan social media. Moet je die echt afpakken? Ze verwijst naar een onderzoek van de Universiteit van Amsterdam onder Nederlandse tieners, waaruit blijkt dat de helft van de kinderen helemaal geen problemen heeft met social media. Sterker nog, ze gebruiken het om problemen op te lossen en lotgenoten te vinden.
Thijs Launspach kan zich wel vinden in die positieve kanten van social media. Maar het is volgens de psycholoog de vraag of ze opwegen tegen de negatieve effecten.
“Er is veel te veel gehamerd op ‘het is de eigen verantwoordelijkheid van de jongeren’. Ik vrees dat we het daar niet mee redden.”
Waar beiden het in ieder geval wel over eens zijn: dit gesprek moet gevoerd worden. Vaker en veel meer, aldus Launspach.
Praat mee
Zou de schermtijd van jouw kind gecontroleerd mogen worden door de overheid?
Meer horen? Luister de aflevering van Dit is de Dag hieronder:
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag