Schreeuwende meeuwen
Meeuwen terroriseren de stad: hoe verjagen we deze lastpost?
10 augustus 2023 · 16:00
Update: 14 augustus 2023 · 11:43
In gesprek met
"De meeuwenoverlast wordt in 90% van de gevallen veroorzaakt door menselijk doen en laten."
"We staken iedere dag vuurwerk af om de meeuwen te verjagen. Maar dat vonden mijn buren niet leuk en ik moest er van de politie mee stoppen."
"Gemeente moet harder handhaven en boetes uitdelen aan mensen die eten op straat gooien."
In het kort
Je loopt in de stad en krijgt plotseling een harde klap tegen je schouder. Het broodje dat je net nog vast had, zit nu in de bek van een wegvliegende meeuw. Of je schrikt om half zes 's ochtends wakker door het gekrijs van overactieve meeuwen. Herkenbaar? Meeuwen veroorzaken steeds meer overlast in steden. Wat stopt de opkomst van de meeuw? En is de meeuw eigenlijk wel te verjagen?
Wat denk jij?
Heb jij last van meeuwen?
Dit is de situatie
Hoe de meeuw in de stad terechtkwam
Meeuwenoverlast komt steeds vaker voor in de stad. De vogels maken veel herrie, ze poepen auto's onder, ze scheuren vuilniszakken open en stelen je eten. Waar komt de overlast vandaan en kunnen we deze dieren eigenlijk wel aanpakken?
Meeuwen zijn kustvogels, maar we zien ze steeds meer in de stad. Vooral in kuststeden zoals Den Haag en Rotterdam. Vroeger broedden meeuwen vooral in de duinen, maar sinds een paar decennia maken ze hun nesten steeds vaker op daken in de stad. Vooral zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen zie je in het broedseizoen van april tot en met augustus steeds vaker op Nederlandse daken.
Hoe verspreidde de meeuw zich over Nederland?
De meeuw profiteert om verschillende redenen van het broeden in stedelijke gebieden. Hier is hij beter beschermd tegen roofdieren zoals vossen. Ook is voedsel gemakkelijk te vinden in de stad, zoals in vuilniszakken op straat, bij mensen die op straat eten of zelfs op het pleintje bij een plaatselijke snackbar.
De verplaatsing van de meeuw hangt ook samen met minder voedsel op zee. Vissersschepen op de Noordzee gooien minder vis overboord, omdat dit sinds tien jaar verboden is. En omdat meeuwen ieder voorjaar terugkeren naar hun geboorteplek, zal het aantal meeuwen in steden komende jaren alleen maar toenemen.
Wat denk jij?
Hoe zou jij de meeuw uit de stad willen verjagen?
Dit is de discussie
Hoe verwijderen we de meeuw uit de stad?
Veel gemeenten zijn hard op zoek naar manieren om meeuwenoverlast tegen te gaan. Maar ze kunnen niet heel veel doen, want meeuwen zijn beschermd door de Wet natuurbescherming en de Europese Vogelrichtlijn. Eieren mag je niet uit het nest halen of beschadigen, meeuwennesten mag je niet verwijderen en je mag meeuwen niet opjagen. Het doden van meeuwen is al helemaal verboden.
Soms verlenen gemeenten ontheffingen om nesten te verwijderen. Maar dit heeft vaak een averechts effect. Meeuwen verspreiden zich over een nog groter gebied en gaan op nog meer daken nestelen. Maar hoe pakken we die overlast dan het beste aan?
Als Niels Kalkman het geluid van meeuwen hoort waant hij zich aan zee en wordt hij vrolijk. Meeuwen zijn volgens Kalkman hele intelligente beesten, ze weten bijvoorbeeld precies hoe laat wij de vuilniszakken buiten zetten. Hij snapt dat de overlast irritant is, maar zegt dat dit vooral aan onszelf ligt.
"De overlast wordt in 90% van de gevallen veroorzaakt door menselijk doen en laten. Wij leggen de stad op dit moment als een presenteerblaadje neer. Wij maken platte daken, waar ze lekker kunnen broeden. Wij leggen vuilniszakken op straat, waar de dieren van kunnen eten. En op de boulevard zijn er veel mensen die meeuwen voeren. We moeten toe naar een stad die niet aantrekkelijk is voor meeuwen. Een eerste stap is om geen eten op straat te gooien."
De Haagse VVD krijgt heel veel meldingen van overlast door meeuwen. Deze klachten komen het meest binnen: geluidsoverlast in het broedseizoen, afval op straat door kapotte vuilniszakken, meeuwenpoep en agressief gedrag.
Chris van der Helm is raadslid voor de VVD, hij vindt dat de meeuw bij kuststeden als Rotterdam en Den Haag hoort. De roep van een meeuw geeft hem een gevoel van thuis. Maar hij is klaar met de overlast en wil die aanpakken met verschillende maatregelen.
"De gemeente kan een veel actiever beleid voeren. We moeten meer ondergrondse afvalcontainers aanleggen. Alle bewoners moeten vuilniszakken door de brievenbus krijgen die meeuwen niet kunnen openmaken. Daarnaast moet je zorgen dat meeuwen niet kunnen nestelen door prikkers, draden of netten op de daken. En mensen moeten stoppen met brood en ander eten uit het raam gooien. Je helpt de dieren er niet mee en je zorgt voor enorm veel overlast. We willen dat de gemeente harder handhaaft en boetes uitdeelt aan mensen die voedsel op straat leggen."
In Rotterdam ervaart Jasper Bier grote overlast van meeuwen. Hij moet twee keer per week door de wasstraat, omdat hij door de meeuwenpoep niet meer door zijn voorruit kan kijken. Bier ziet geen oplossing in ondergrondse afvalcontainers, alles zit al in kliko's en toch neemt de overlast toe. Hij heeft zo zijn eigen methodes.
"Wij hebben een apparaat geïnstalleerd dat roofvogelgeluiden maakte. Dat had een paar weken effect, maar daarna waren de meeuwen daaraan gewend. Ook hebben we dagelijks vuurwerk afgestoken, dat maakte wel indruk, maar niet alle medebewoners waren daar blij mee. En op last van de politie moesten we daarmee stoppen. Ik zou graag weten wat de oplossing is om ze uit de stad te weren. Ik vind het een mooi beest, maar niet in groepsvorm."
In het afschieten van meeuwen zien de sprekers weinig heil. Los van dat de meeuw een beschermde vogel is, is de vraag of het nut heeft zeggen ze. Voor een dode meeuw komt een nieuwe meeuw of meerdere nieuwe meeuwen terug.
Benieuwd naar meer? Luister naar de discussie in Dit is de Dag (EO):
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen