Waarom is het prijzengeld op het WK voetbal bij vrouwen zó veel lager dan bij mannen?
19 juli 2023 · 16:15| Leestijd: 6 min
Update: 8 augustus 2024 · 16:07
In dit artikel aan het woord
"Geef het een kans, vrouwenvoetbal leeft meer dan ooit."
"Het verschil met mannenvoetbal is echt bizar."
In het kort
Het wereldkampioenschap voetbal voor vrouwen is begonnen! In Australië en Nieuw-Zeeland strijden 32 landen om de felbegeerde beker, de eeuwige roem en natuurlijk... de prijzenpot. In totaal valt er 143 miljoen euro te verdelen. Dat klinkt als een aardig bedrag, maar is nog altijd een fooi in vergelijking met het prijzengeld bij de mannen. Waar komt dat verschil vandaan? En moet het prijzengeld gelijkgetrokken worden?
Wat denk jij?
Hoe moet het WK-prijzengeld bij de vrouwen zich verhouden tot dat van de mannen?
Aantal reacties: 0
WK voetbal voor vrouwen - toch meer een mannensport?
Als je vroeger aan voetbal dacht, dan dacht je bijna automatisch aan een sport voor mannen. Die tijd is voorbij. Het vrouwenvoetbal ontwikkelt zich in hoog tempo. Wedstrijden zijn rechtstreeks te zien op televisie, topspeelsters zijn fulltime prof en clubs als Feyenoord, PSV en Ajax hebben een volwaardig vrouwenteam. Maar als het gaat om het geld, is er nog een groot verschil tussen mannen- en vrouwenvoetbal. In Australië en Nieuw-Zeeland spelen de vrouwen op het WK deze zomer om een veel kleinere prijzenpot dan de mannen doen op hun toernooien.
Zo groot is het verschil
De vrouwen spelen dit WK om een prijzenpot van 143 miljoen euro. Dat is bijna vijf keer zoveel als in 2019, toen het laatste WK in Frankrijk werd gehouden (30 miljoen euro) en tien keer zoveel als bij het WK in 2015 (15 miljoen euro).
Een flinke verhoging dus, maar het verschil met de mannen is groot. Heel groot. De heren speelden op het WK van 2022 in Qatar om een prijzenpot van maar liefst 440 miljoen euro.
Op het WK van 2002 in Japan en Zuid-Korea mochten de mannen zelfs al 154 miljoen euro verdelen: meer dan de vrouwen nu. Als het gaat om de financiële beloning lopen de vrouwen dus ruim twintig jaar achter op de mannen.
Om te begrijpen waar het grote verschil vandaan komt, duiken we in de historie van het voetbal. In het jaar 1865 werd in Nederland de eerste voetbalwedstrijd gespeeld en tien jaar later volgde de oprichting van de eerste echte club. In die tijd was voetballen echt alleen voor mannen. Sterker nog, het was voor voetbalverenigingen verboden om vrouwen mee te laten doen.
Het duurde tot ver in de twintigste eeuw voordat vrouwen in Nederland een balletje mochten trappen. Het verbod voor vrouwen werd in Nederland officieel pas opgeheven in, schrik niet, 1969. Het duurde nog tot 1971 totdat vrouwenvoetbal officieel onderdeel werd van de voetbalbond.
Waar kan je het WK voetbal voor vrouwen zien?
Het WK voetbal voor vrouwen begint op donderdag 20 juli en duurt tot en met 20 augustus. Elke dag zendt de NOS één wedstrijd live uit, zowel online als op tv. Dit zijn de poulewedstrijden van Oranje, te zien op NPO1:
Zondag 23 juli, 09.30 uur: Nederland - Portugal
Donderdag 27 juli, 03.00 uur: VS - Nederland
Dinsdag 1 augustus, 09.00 uur: Vietnam - Nederland
Achterstand
In de ongeveer honderd jaar dat alleen mannen mochten voetballen, liepen de vrouwen natuurlijk een enorme achterstand op. Bij de mannen waren er grote Europese successen van Oranje en de Nederlandse topclubs. Spelers als Johan Cruijff en Willem van Hanegem waren in de jaren 70 wereldsterren. Vrouwen mochten überhaupt pas in 1979 een lidmaatschap aanvragen bij een voetbalvereniging.
"Of ik ervan kan leven? Nu ik naast mijn salaris bij Ajax ook betaald krijg om bij het Nederlands elftal te voetballen, lukt dat net. Ik verdien modaal. Die bedragen zijn heel anders dan bij mannenvoetbal, dat verschil is echt bizar. Gelukkig woon ik alleen en heb ik niet veel kosten. Veel speelsters uit mijn team zijn verplicht om naast hun voetballeven te werken om rond te komen. Dat is vervelend, want je wilt je volledig op voetbal kunnen richten. Ik ben heel blij dat ik die geldzorgen niet heb." (BEAM, 2019)
Eenzelfde verschil ontstond er wereldwijd. Wereldvoetbalbond FIFA organiseerde in 1930 het eerste wereldkampioenschap voor mannen. Pas in 1991 (!) werd het eerste WK voor vrouwen georganiseerd. Op het WK van 2007 speelden de vrouwen voor het eerst om prijzengeld, terwijl de mannen dat al doen vanaf 1982.
Door de enorme achterstand gaat er in het hele vrouwenvoetbal minder geld om. Er komen minder mensen kijken in de stadions, dus de opbrengsten uit kaartverkoop zijn lager. Op tv kijken minder mensen naar de wedstrijden, dus bij een WK verdient de FIFA minder aan de uitzendrechten. En door de lagere belangstelling sluiten bedrijven minder grote sponsorcontracten af.
Het artikel gaat verder onder de video.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenStrijd voor gelijke rechten
Vrouwelijke voetballers doen er alles aan om even veel te verdienen als hun mannelijke collega's. De Amerikaanse topspeelster Megan Rapinoe voerde een jarenlange strijd voor gelijke premies bij de Amerikaanse voetbalbond. Ze spande er in 2020 zelfs een rechtszaak voor aan, maar verloor. Een jaar later ging de voetbalbond van de VS alsnog overstag: mannen en vrouwen krijgen sindsdien dezelfde beloning voor hun prestaties in de nationale ploeg.
In juni 2022 volgde de KNVB het Amerikaanse voorbeeld. De voetballers van het Nederlands vrouwen- en mannenteam worden dus ook gelijk beloond. De speelsters van Olympisch kampioen Canada dreigden in februari 2023 nog met een staking, omdat ze ontevreden waren over hun premies: zonder succes. Landen als Spanje, Brazilië en Ierland trokken de beloningen wel gelijk.
"We hebben hier met elkaar hard naar toegewerkt en nu is het een historische stap voor het Nederlandse vrouwenvoetbal. De winst van het EK 2017, een finaleplaats op het WK 2019 en deelname aan de Olympische Spelen van Tokio. De OranjeLeeuwinnen zijn niet meer weg te denken uit het Nederlandse voetballandschap. We willen dat met deze belangrijke stap ook benadrukken."
Wat denk jij?
Goed dat de KNVB de premies in 2022 heeft gelijkgetrokken
Aantal reacties: 0
Zover is wereldvoetbalbond FIFA dus nog niet. Op het WK deze zomer is de prijzenpot voor de vrouwen veel lager dan die van de mannen. In een poging om hier iets aan te doen komen de speelsters van gastland Australië kort voor het toernooi in actie.
"De FIFA biedt vrouwen nog steeds maar een kwart van het prijzengeld dat mannen krijgen voor dezelfde prestaties. 736 voetballers hebben de eer om hun land te vertegenwoordigen op het grootste podium, maar velen van hen hebben nog steeds niet het basisrecht om zich te organiseren en collectief te onderhandelen."
In een video spreken de vrouwen zich uit tegen de ongelijkheid in het prijzengeld. Het artikel gaat verder onder de video.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenOf de oproep van de Australische dames gehoord wordt, zal in 2027 duidelijk worden. De FIFA gaat er alles aan doen om het prijzengeld in dat jaar, tijdens het volgende WK voor vrouwen, gelijk te trekken met dat van de mannen. Althans, dat beloofde Gianni Infantino toen hij in maart 2023 werd herkozen als voorzitter van de wereldvoetbalbond. Om dat voor elkaar te krijgen, zegt de bond wel hulp nodig te hebben van sponsoren en media.
"Publieke omroepen in grote landen bieden 100 miljoen of meer om het WK voor de mannen uit te mogen zenden, maar dan slechts 1 miljoen of zelfs minder voor het WK voor vrouwen. Als de bedrijven die het toernooi willen uitzenden ons honderd keer minder geld bieden, terwijl de kijkcijfers niet 100 procent minder zijn maar slechts 20 of 25 procent, hoe kunnen we dan zorgen voor gelijk prijzengeld? We vechten voor en met de vrouwen."
Voetbalanalist Leonne Stentler vindt dat de Australische speelsters een punt hebben met hun oproep aan de FIFA. Volgens haar zou het vrouwenvoetbal moeten worden aangeboden op een manier dat het evenveel aandacht kan krijgen als mannenvoetbal. Daar hoort bij dat het prijzengeld wordt gelijkgetrokken, zegt ze tegenover DIT (EO).
"Bij mannenvoetbal wordt met geld gestrooid, zonder dat duidelijk is of het wordt terugverdiend. Bij vrouwenvoetbal gaat het precies andersom: mensen willen daarvan wel eerst weten hoe het wordt terugverdiend. Geef het een kans, vrouwenvoetbal leeft meer dan ooit. De openingswedstrijd van dit WK is verplaatst naar een groter stadion, omdat er zoveel vraag was naar kaartjes. En er zijn nu al meer shirtjes verkocht van het Australische vrouwenteam, dan van het mannenteam tijdens het hele WK in Qatar."
Vera's Voetbaldroom
Vera Pauw is de eerste Nederlandse voetbalvrouw die een profcontract tekende. En de eerste die het diploma Coach Betaald Voetbal haalde. En ook de eerste vrouwelijke coach met een nominatie voor Coach van het Jaar.
Pauw is de grondlegger van het vrouwenvoetbal in Nederland. Jarenlang vecht ze voor de rechten van vrouwen in het voetbal. Het gaat moeizaam, maar Pauw krijgt stap voor stap steeds meer voor elkaar. Totdat ze moet opgeven.
Andere Tijden Sport (NOS-NTR) tekende haar verhaal op. Het artikel gaat verder onder de video.
We vroegen in onze WhatsAppgroep naar jullie mening!
"De ene artiest verdient ook meer dan de ander, puur afhankelijk van het aantal bezoekers. Dus waarom zou er geen verschil mogen zijn tussen de ene en de andere groep?"
"Prijzengeld is altijd relatief. Vrouwen in het tennis verdienen meer dan mannen in het wielrennen. Dit moet je ook niet met elkaar vergelijken."
"Het prijzengeld moet gelijkgetrokken worden en niet afhankelijk zijn van het aantal toeschouwers en andere zaken. Dat komt wel als er meer aandacht aan besteed wordt."
"Gelijkwaardig betekent geen economische waarde. Zie het als een commerciële onderneming met een vorm van winstdeling bij de arbeider. Daarin is ook geen onderscheid op geslacht."
"Waarom zouden de dames recht hebben op eenzelfde (absurd hoge) bedrag als de mannen, ondanks dat de kwaliteit van het spel vele malen lager is, de sponsoring- en marketinginkomsten vele malen lager zijn en ook de toeschouwersaantallen bij lange na niet tippen aan het mannenvoetbal?"
"Ik vind dat er sowieso veel te veel geld rond gaat in het voetbal. Als die inkomsten op de Balkenendenorm komen, kunnen ze er prima van leven. En dan kunnen we heel wat geld in de ontwikkelingslanden/vergroening/onderwijs/ gezondheidszorg/ect. stoppen."
"Het moet prestatieafhankelijk geregeld zijn en gebaseerd op vraag en aanbod. De vraag naar vrouwenvoetbal is gestegen, dus terecht dat prijzengeld stijgt. De vraag is nog wel minder dan mannenvoetbal, dus terecht dat het prijzengeld vooralsnog lager is dan bij de mannen."
Praat mee
Ga jij kijken naar het WK? Waarom wel/niet?
