'Breng Sesamstraat terug' en nog 10 ideeën om de taalachterstand van Nederlandse kinderen te verbeteren
24 oktober 2024 · 15:34| Leestijd: 4 min
Update: 24 oktober 2024 · 15:50
In dit artikel aan het woord
"Taal is de drager van alle kennis."
"Laten we dat plezier weer terugbrengen."
In het kort
Nederlandse kinderen zijn de slechtste lezers van West-Europa. Een derde loopt het risico om laaggeletterd het onderwijs te verlaten. De Leraar van het Jaar 2023 publiceerde een boek met tips om die taalvaardigheid op te krikken. Gaan die tips verschil maken?
Samenvatting van DIT artikel
Nederlandse kinderen behoren tot de slechtste lezers van West-Europa, en een derde loopt het risico om laaggeletterd het onderwijs te verlaten. De Leraar van het Jaar 2023, Pieter Uittenbogaard, publiceerde een boek met praktische tips om de taalvaardigheid van kinderen te verbeteren. Hij pleit voor een nationaal leesoffensief om lezen weer aantrekkelijk te maken, aangezien geletterdheid de sleutel is tot kennis en betere kansen op de arbeidsmarkt. Uittenbogaard gelooft dat een gezamenlijke inspanning van de maatschappij nodig is om kinderen meer leesplezier te geven en hun vaardigheden te verbeteren.
Publicist Jona van Loenen heeft echter een ander perspectief. Hij benadrukt dat we ons in deze tijd niet alleen op leesvaardigheid moeten richten, maar ook op digitale geletterdheid. Volgens hem moeten kinderen voorbereid worden op de digitale toekomst, waarbij schermen toegang bieden tot een wereld vol kennis die via traditionele boeken niet beschikbaar is. Daarnaast vindt hij dat leesplezier centraal moet staan, omdat kinderen door plezier in lezen automatisch hun vaardigheden zullen verbeteren. Beide perspectieven benadrukken het belang van basisvaardigheden, maar met een andere focus op hoe de maatschappij daarop moet inspelen.
Wat denk jij?
Hoe vaak lees jij een boek?
Aantal reacties: 0
'Nationaal leesoffensief' want Nederlandse kinderen zijn slecht in lezen
Met een boek en een kopje thee opgekruld op de bank. Voor veel mensen klinkt dat best lekker. Toch is het voor velen juist geen fijn idee. Meer dan 2,5 miljoen Nederlanders hebben moeite met lezen, schrijven of rekenen. Op middelbare scholen scoort zelfs één op de drie kinderen te laag op taal. Zij hebben later minder kans op een goede baan, worstelen vaak met hun belastingaangifte en hebben moeite met de bijsluiters van medicijnen. Geen pretje dus.
- Laaggeletterd zijn op je werk kan nare gevolgen hebben: 'Je voelt je heel dom'
Laaggeletterd zijn op je werk kan nare gevolgen hebben: 'Je voelt je heel dom'
Elk jaar worden Nederlandse kinderen weer slechter in lezen. Volgens het Programme for International Student Assessment (PISA) is dat vooral te wijten aan de coronapandemie. Ook speelt de mobiele telefoon een steeds grote rol in het klaslokaal. Het probleem houdt zichzelf ook een beetje in stand, want laaggeletterde ouders kunnen ook hun kinderen minder goed helpen. Daar wil de overheid wat aan doen.
Door de komende jaren structureel één miljard euro te investeren, wil de overheid de basisvaardigheden van leerlingen verbeteren. Tegelijkertijd verhoogt de overheid ook de btw op boeken van 9 naar 21 procent, en gaat er minder geld naar ondersteuning voor leerlingen. Volgens de Leraar van het Jaar 2023 zijn er maatregelen nodig. Hij publiceerde het boek 'Tussen Klas en Kamer', waarin hij zegt dat de overheid een 'nationaal leesoffensief' in het leven moet roepen.
Dit zijn de 11 tips van Leraar van het Jaar 2023
- Geef ouders voorlichting over het belang van lezen bij het consultatiebureau. Geef ze ook een gratis voorleesboekje mee.
- Ontwikkel een leeslijst met daarop 100 boeken die kinderen gelezen zouden moeten hebben.
- Geef kinderen na groep 8 een gratis boek naar keuze.
- Geef kinderen op de middelbare school een gratis jaarabonnement op een (papieren) krant.
- Zend Sesamstraat weer om 19.00 uit op televisie.
- Laat kinderen elke dag een uur lezen in de klas: een half uur samen en een half uur zelf.
- Verlaag de btw op boeken en kranten naar 0%.
- Geef veel aandacht aan het Nationale Leesoffensief in de media.
- Geef de mediatheek en schoolbibliotheek een grote rol met meer aanwezigheid.
- Geef Nederlands docenten een verplichte leeslijst tijdens hun opleiding.
- Werk met thematische boekparen, waarbij een Young Adult-boek wordt gekoppeld aan een roman voor volwassenen.
Wat denk jij?
Wat vind jij van de tips?
Aantal reacties: 0
Leesvaardigheid onder druk, maar hoe lossen we het op?
Als het aan economiedocent Pieter Uittenbogaard ligt, komt Sesamstraat dus elke avond om zeven uur weer op tv. De Leraar van het Jaar 2023 pleit voor een nationaal leesoffensief, zodat kinderen lezen weer leuk gaan vinden, vertelt hij bij Dit is de Dag (EO).
"Taal is de drager van alle kennis. Die geletterdheid vergroot je kansen op de arbeidsmarkt. Ik zag op LinkedIn iemand schrijven: roep het 'nationale leesplezier' uit. Ik zou willen dat ik er zelf op was gekomen. Er moeten én kunnen maatregelen genomen worden. (...) Je moet als maatschappij daarachter gaan staan. Dan kom je een heel eind, daar heb ik alle vertrouwen in."
Publicist Jona van Loenen vindt dat we ons te veel blind staren op leesvaardigheid. Hij ziet zeker de gevaren, maar vindt dat we ons meer moeten focussen op digitale geletterdheid.
"We moeten kinderen van nu niet opvoeden met de kennis die wij vroeger nodig hadden. Ga ze voorbereiden op de wereld van morgen. Er moet veel aan leesvaardigheid gedaan worden, maar in alle paniek moeten we digitale geletterdheid niet vergeten. Ik zie ideeën doorschemeren waarin we terug lijken te gaan in de tijd. (...) Schermen bieden toegang tot een eindeloze hoeveelheid kennis en ervaringen die eigenlijk ondenkbaar zijn in de analoge wereld."
"Nederland staat stijf onderaan op leesplezier. Terwijl plezier de basis is. Als je het leuk vindt om te doen, dan ga je meer lezen. En als je meer gaat lezen, dan word je er ook beter in. Dus laten we ook erop focussen dat we dat plezier weer terugbrengen. En niet in dat keurslijf van een boekenlijst blijven hangen."
Luister Dit is de Dag terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met economiedocent Pieter Uittenbogaard en publicist Jona van Loenen. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenPraat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel?
- Geen diploma bij onvoldoende voor Nederlands: 'Ik vind het belachelijk'
Geen diploma bij onvoldoende voor Nederlands: 'Ik vind het belachelijk'
- Heeft straattaal een negatieve invloed op de Nederlandse taal?
Heeft straattaal een negatieve invloed op de Nederlandse taal?
- Leesvaardigheid Nederlandse tieners belabberd: 'Dit is de TikTok-generatie'
Leesvaardigheid Nederlandse tieners belabberd: 'Dit is de TikTok-generatie'
