Blaffen zonder bijten
Is er in Nederland nog plaats voor agressieve bijthonden?
10 oktober 2023 · 14:00
Update: 8 april 2024 · 13:42
In gesprek met
Erik Haverkort
VVD-Kamerlid
"Mijn geduld is op. We moeten niet meer wachten tot er goede registratie is, maar nu actie ondernemen."
Andy Makkink
Voorzitter Bullmastiff Vereniging Nederland
"Dit plan is nergens op gebaseerd. We weten dat er bijtincidenten zijn, maar verder weten we niets. Er is geen goede landelijke registratie."
Martin Janssen
Plastisch chirurg
"Zijn er geen belangrijkere zaken waar we ons mee bezig kunnen houden? Dit plan is ernstig betuttelend."
Daphne Groenendijk
Hondenbescherming
"We moeten ons afvragen of er voor bepaalde honden nog plek is in onze samenleving."
In het kort
Wat zijn ze lief, wat kan je er fijn mee spelen en wat is het een heerlijk gezelschap voor de kinderen: de hond als huisdier. Heel veel mensen hebben een geweldige tijd met hun viervoeter. Helaas gaat het ook vaak mis: elk jaar worden ongeveer 150.000 Nederlanders gebeten door een hond. Hebben agressieve bijthonden nog een plek in ons land?
Wat denk jij?
Vind jij dat honden met 'gevaarlijke kenmerken' verboden moeten worden in Nederland?
Dit is de situatie
Hondstrouw of hondsbrutaal?
Of je ervan houdt of niet, je kunt er in Nederland bijna niet omheen: honden. Ruim 1,5 miljoen leven er in ons land. Ze kunnen allerlei functies hebben, van politiehond tot blindengeleidehond en van therapiehond tot reddingshond. Maar veruit de meest voorkomende functie van honden in Nederland is die van gezelschapsdier. Mensen nemen een hond omdat ze vriendschap, liefde en plezier geven aan het gezin.
Het grootste deel van de honden in Nederland zorgt niet voor problemen. Ze kunnen goed omgaan met mensen en worden niet zomaar agressief. Maar een kleine groep honden doet dat wel. Volgens schattingen zijn er in ons land elk jaar ongeveer 150.000 bijtincidenten. Soms zo ernstig dat het slachtoffer in het ziekenhuis moet worden opgenomen.
Hoeveel dodelijke bijtincidenten met honden zijn er in Nederland?
- 2022: 2
- 2021: 2
- 2020: 0
- 2019: 3
- 2018: 0
- 2017: 0
- 2016: 0
- 2015: 0
- 2014: 0
- 2013: 1
Plastisch chirurgen in Nederland hielden tussen oktober 2021 en juli 2023 het aantal bijtincidenten bij waarvoor plastische chirurgie nodig was. In ongeveer anderhalf jaar tijd registreerden ze er ruim 100. Daarbij zitten nog niet de gevallen waarbij de huisarts of andere specialisten de behandeling deden.
Kinderen waren het vaakst slachtoffer: 44% was jonger dan 8 jaar en in 11% van de gevallen ging het om baby’s. De ernstigste verwondingen ontstonden door beten van Pittbulls, Rottweilers, Staffordshire Terriërs en herders. De chirurgen zeggen daar wel bij dat elke hond kan bijten, maar dat deze rassen vaker voor ernstige verwondingen zorgen, omdat ze hele sterke kaken hebben en vaak schudden met hun 'prooi'.
EenVandaag (AVROTROS) sprak met Esther. Haar zoontje was pas 8 maanden oud toen hij overleed na door een herdershond te zijn gebeten. Het artikel gaat verder onder de video.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDit is de discussie
Afscheid van 'hoogrisicohonden'?
Het moet maar eens afgelopen zijn met die bijtincidenten, waarvan zowel kinderen als volwassenen het slachtoffer worden, vindt de VVD. Daarom wil de partij dat er een fok- en houdverbod voor agressieve 'hoogrisicohonden' komt. De VVD krijgt daarbij steun van de andere regeringspartijen (CDA, D66 en ChristenUnie).
Bij het invoeren van zo'n verbod is het erg lastig om specifieke hondenrassen aan te wijzen die dan niet meer zouden mogen. Fokkers zouden in dat geval altijd een manier vinden om de regels te omzeilen, bijvoorbeeld door kruisingen te gaan fokken.
In plaats daarvan zouden honden verboden moeten worden die bepaalde gevaarlijke kenmerken hebben, zoals een kaak die als het ware 'in het slot slaat'. Dat is althans het plan van VVD-Kamerlid Erik Haverkort. Hij heeft de minister gevraagd om zijn plan verder uit te werken en ervoor te zorgen dat duidelijk wordt welke kenmerken dan precies gevaarlijk zijn. De details moeten dus nog worden uitgezocht, zegt hij in gesprek met DIT (EO).
"Er zijn 150.000 bijtincidenten per jaar, waarbij honderden slachtoffers per dag bij de huisarts terechtkomen. Dat aantal moet echt omlaag. De mensen die ernstige verwondingen hebben opgelopen en plastische chirurgie nodig hebben, zijn vaak gebeten door honden met bepaalde agressieve kenmerken. Ze hebben bijvoorbeeld heel veel kracht in hun kaken, schudden met hun slachtoffer en zijn in staat om dit langdurig vol te houden."
"Als duidelijk is op basis van welke exacte kenmerken we een hond als gevaarlijk kunnen bestempelen, dan kunnen we het houden en fokken ervan verbieden. Ondertussen moeten we er óók voor zorgen dat er een goede registratie van de bijtincidenten komt. Dat roepen we al jaren, maar er gebeurt te weinig en mijn geduld is op. We moeten dus niet meer wachten tot zo’n systeem er over vele jaren een keer is, maar nu al actie ondernemen."
Waar Haverkort niet wil wachten op een goed registratiesysteem, denkt Andy Makkink daar heel anders over. Hij is voorzitter van Bullmastiff Vereniging Nederland. Dat is een vereniging voor liefhebbers van de Bull Mastiff, een ras dat officieel op de lijst staat van hoogrisicohonden. Volgens Makkink moeten de bijtincidenten in Nederland eerst goed geregistreerd worden, voordat de minister de regels verandert. Hij benadrukt dat honden met bijvoorbeeld een brede kaak niet één op één gevaarlijk zijn.
Volgens Makkink komt het plan om bepaalde honden te verbieden eens in de zoveel jaar weer terug. Hij zegt er heel moe en verdrietig van te worden. Als er daadwerkelijk een verbod komt op de Bull Mastiff, dan betekent dat het einde van zijn vereniging.
"Ieder slachtoffer is er één te veel, maar dit plan gaat niet helpen om het aantal slachtoffers terug te brengen. Het is namelijk een plan dat nergens op gebaseerd is. We weten dat er bijtincidenten zijn, maar verder weten we niets. Er is geen goede landelijke registratie. Er zijn wel pogingen gedaan om het goed te registreren, wat ik ook toejuich, maar het is nog niet gelukt. Meten is weten. Er is dus geen enkele wetenschappelijke basis voor dit plan. Die lijst met risicohonden is ook nergens op gebaseerd. Als een labrador een baby grijpt, dan kan dat ook zorgen voor ernstig letsel."
Plastisch chirurg Martin Janssen vindt ook dat het plan van de VVD te ver gaat. Hij is het dan ook niet eens met zijn collega’s die willen dat er strengere regels komen. De politiek zou zich beter met andere problemen kunnen bezighouden, zo zegt hij.
"In anderhalf jaar zijn er 100 bijtincidenten geteld waarvoor plastische chirurgie nodig was. Hoeveel is dat op 17 miljoen inwoners? Het is heel vervelend hoor, als iemand gebeten wordt. Maar zijn er geen belangrijkere zaken waar we ons mee bezig kunnen houden? De eerste hulp zit vol met mensen die gewond zijn geraakt bij een val in huis. Kijk, voorkomen is beter dan genezen, maar om nu allerlei hondensoorten te gaan verbieden? Dat is besluiten nemen op basis van emotie. Ernstig betuttelend."
Als het gaat om het maken van nieuwe wetten en regels over honden in Nederland, dan speelt ook de Koninklijke Hondenbescherming een rol. Deze club wil dierenmishandeling voorkomen, zet zich in voor veilige losloopgebieden en wil dat er gezonde honden gefokt worden. Directeur Daphne Groenendijk denkt dat er een pakket aan maatregelen nodig is om het aantal bijtincidenten terug te brengen.
"Een verbod op kenmerken zou kunnen. Maar die kenmerken zijn wel lastig vast te stellen. We willen dan goed weten hoe die getoetst en gehandhaafd gaan worden. Daarnaast willen we dat mensen verplicht op cursus gaan of een soort hondvaardigheidsbewijs moeten halen, voordat ze een hond mogen houden. En ook wij willen dat er een goede registratie komt van het aantal bijtincidenten. De verantwoordelijkheid daarvoor zou niet meer bij de gemeenten moeten liggen, maar bij de landelijke overheid."
"Wij vinden natuurlijk ook dat de extreme bijtincidenten niet meer moeten plaatsvinden. Ieder slachtoffers is er één te veel. Dat er iets moet gebeuren is wel duidelijk. Wij mensen leven nu zo’n 15.000 tot 20.000 jaar samen met de hond. In die tijd hebben we honden gefokt op basis van onze behoeften. Een van die behoeften is het bieden van bescherming en daarbij zijn honden ontstaan die bepaalde gevaarlijke kenmerken hebben. We moeten ons afvragen of er voor die honden nog plek is in onze samenleving."
Lees ook:
Dit is de community
We vroegen in onze WhatsAppgroep naar jullie mening!
"Het is zeker een goed plan dat er een verbod komt op agressieve hoogrisicohonden. Reden? Het aantal bijtincidenten laat eigenlijk voldoende zien dat dit verbod er moet komen."
"Ik vind dit niet echt een onderwerp met een hoge prioriteit. De verantwoordelijkheid ligt bij de eigenaar, dat is al geregeld. Er zijn belangrijker thema’s aan de orde, waarvoor geen oplossing is."
"Zeker een goed plan. Mensen hebben het recht om zonder angst over straat te gaan. Baasjes hun verantwoordelijkheid laten nemen lukt niet altijd. Ik heb geen ervaringen met agressieve honden, ik ga ze uit de weg als ik bijvoorbeeld een hand zie met een muilkorf om."
"Nee, er moet geen verbod komen, dit is populisme voor de bühne en makkelijk proberen te scoren. Labradors zijn statistisch gezien de meeste bijters. Kleine honden bijten zelfs vaker en zijn agressiever. Ik ga zelf met mijn hond naar gehoorzaamheidstraining. Dat is leuk, en ben ik vanaf puppy blijven doen. Je blijft leren en het is gewoon goed om bij te houden. Al die bijt incidenten zijn te wijten aan mensen die hun kinderen met hun hond achterlaten. Geen enkel kind en geen enkele hond mogen alleen samen zijn."
"Ik heb zelf al ruim 30 jaar honden en ja, ik ben ook weleens gebeten door mijn eigen hond of de hond van een ander. Als kind ben ik gebeten door een agressieve hond maar daar was een reden voor: de hond zat namelijk vastgebonden aan een ketting óf opgesloten in een kelder. Ik kwam hem dan voeren en dat ging mis. Het heeft mij nooit het verlangen ontnomen om later zelf een hond te willen. Een leven zonder een hond kan ik me gewoonweg niet voorstellen!"
"Prima zo'n verbod op honden met hoogrisicokenmerken. Het welzijn van de mens is meer waard dan de emoties van de bezitter van de hond. De risico's zijn enorm, en makkelijk te voorkomen."
"Ik ben zeker voorstander van een algemeen verbod, maar ik denk wel dat dan er voor echte liefhebbers een soort vergunning zou moeten komen. Om zo’n vergunning te krijgen, zou je vooraf moeten worden gescreend op bekwaamheid, criminele geschiedenis, kennis van de risico's, et cetera. Daarnaast moet zo'n vergunning kunnen worden ingetrokken zodra de hond een ongeluk veroorzaakt dat met de juiste protocollen voorkomen had kunnen worden."
Wat denk jij?
