Vluchten door de toe­sla­gen­af­fai­re: 'Anders was ik mijn kind kwijt'

Dit is de situatie

Ouders en kinderen gescheiden door het toeslagenschandaal

Het is inmiddels al even geleden dat Nederland werd opgeschud door de toeslagenaffaire. In 2018 kwam naar buiten dat tienduizenden ouders met kinderopvangtoeslag tussen 2004 en 2019 onterecht waren aangewezen als fraudeur, met verstrekkende gevolgen. Veel ouders moesten de toeslagen geheel terugbetalen en raakten in enorme schulden.

Sindsdien is er veel gebeurd. Kabinet Rutte III is vanwege het toeslagenschandaal in 2021 afgetreden en er is ruim 7,2 miljoen euro uitgegeven aan de zogeheten 'hersteloperatie', die tot op de dag nog vandaag nog bezig is. Begin 2024 wachtten tienduizenden gezinnen nog op een beoordeling van hun dossier.

Voor enkele gezinnen was het echter geen optie om zo'n lange tijd te wachten op tegemoetkomingen. Ongeveer duizend ouders die slachtoffer werden van de toeslagenaffaire zijn Nederland ontvlucht. Wat dreef hen om dat drastische besluit te nemen? En hoe gaat het nu met hen?

• Voor kinderen van de toeslagenaffaire gaat leed door: 'Hoop dat overheid ziet hoeveel levens zijn verpest'

  Voor kinderen van de toeslagenaffaire gaat leed door: 'Hoop dat overheid ziet hoeveel levens zijn verpest'

Dit is het gesprek

Familie Schols

De Limburgse Mariska en Guide Schols besloten om met hun kinderen naar België te vluchten. Het koppel werd beschuldigd van fraude en kregen een grote schuldsom opgelegd, waardoor ze in Nederland de huur niet meer konden betalen. Die situatie liep zo uit de hand dat jeugdzorg hun vijf kinderen uit huis plaatste. Toen de kinderen na drie weken weer thuiskwamen, besloten Mariska en Guido te vertrekken. Mariska vertelt in Dit is de Kwestie (EO):

000

scherm sluiten

000

Mariska Schols

Gevluchte moeder

"In het begin heb ik getwijfeld. Het is geen makkelijke keuze geweest. Maar achteraf gezien ben ik blij dat we die keuze wel hebben gemaakt. Anders waren we de kinderen kwijt geweest. (...) Dit was onze enige oplossing. En kijk wat we nu hebben. De kinderen hebben we kunnen houden. Ze zijn ontiegelijk gelukkig nu."

000

Guide kreeg ondertussen een hersenbloeding door alle stress en verloor daarbij veel van zijn geheugen. Door het geheugenverlies heeft hij wel het gevoel dat hij opnieuw kan beginnen met zijn gezin in België, voegt hij toe.

De kinderen van de familie Schols zijn opgelucht dat ze Nederland achter zich hebben gelaten. Dochter Sadya vertelt dat ze het wel spannend vond om te vluchten, want het voelde net alsof de jeugdzorg ze achtervolgde.

000

scherm sluiten

000

Sadya Schols

Gevluchte dochter

"Ze kunnen niet meer achter ons aan zitten. Het is veel leuker dat ze ons niet kunnen opzoeken. Daar is het in België veel te moeilijk voor. Nu ben ik hier veilig."

000

Familie Wehl

Shenandaoh Wehl woont sinds twee jaar weer in Nederland. Door de toeslagenaffaire raakte ze financieel aan de grond. Uit angst voor jeugdzorg vluchtte ze naar België, Suriname en Frans-Guyana. Uiteindelijk was ze tien jaar lang met haar vier kinderen op de vlucht.

000

scherm sluiten

000

Shenandaoh Wehl

Gevluchte moeder

"Vreselijk. Maar ja, we hadden geen andere optie. Het was echt heel erg. Ik weet nog dat we daar aankwamen en dat de kinderen moesten huilen. Het was een houten huisje zonder riolering in de jungle. (...) Wie gelooft jou als de Belastingdienst zegt dat je fouten hebt gemaakt? Mijn familie niet, mijn vrienden niet. (...) Al die tijd was het overleven. Ze zitten nog steeds in die overlevingsstand."

000

Dochter Shanice herinnert zich de periode nog goed. Vooral de honger en kou zijn blijven hangen.

000

scherm sluiten

000

Shanice Wehl

Gevluchte dochter

"Er was weinig eten. Dan zette mijn moeder een pot water op het vuur. Een paar runderbouillonblokjes erin om het wat smaak te geven. Dan uien snijden en erin gooien, want dat was het enige wat we hadden. En dat aten we dan."

000

000

scherm sluiten

000

"We hadden zo'n huis met een kachel. Dan gingen we alles in het huis verzamelen wat we in brand konden steken, omdat het zo koud was. Ik was zo boos, want dat waren mijn schoolboeken. We moesten die verbranden. Mijn tenen waren in bed aan elkaar gevroren."

000

Dit is hun verhaal

Yvanca, Jaeden, Luna en Sadya vluchtten uit Nederland

Yvanca, Jaeden, Luna en Sadya doen hun verhaal over de hectische periode waarin ze van Nederland naar België zijn gevlucht. De vader en moeder van de kinderen werden slachtoffer van de toeslagenaffaire en raakten hun kinderen voor een korte periode kwijt. De kinderen vertellen over hun pijnlijke ervaringen…

Dit is de uitzending

Dit is de kwestie

Benieuwd naar de tv-uitzending over dit onderwerp? Kijk Dit is de Kwestie (EO) hier of op NPO Start, daar zie je ook eerdere afleveringen.

Dit schreven we eerder

• Hoe voorkomen we een nieuwe toeslagenaffaire?

  Hoe voorkomen we een nieuwe toeslagenaffaire?