Stervoetballers vertrekken naar Arabië: moeten we ze tegenhouden?
25 juli 2023 · 17:15| Leestijd: 6 min
Update: 8 augustus 2024 · 16:07
In dit artikel aan het woord
"We moeten niet vergeten dat hier een hele kwaadaardige kroonprins achter zit."
"Ik vind het kwalijk dat we altijd met het vingertje naar de sport wijzen."
In het kort
Ronaldo, Messi, Benzema… Misschien is jouw favoriete voetballer ondertussen ook wel naar het Midden-Oosten vertrokken. Steeds meer Europese stervoetballers worden namelijk voor woekerprijzen opgekocht door clubs in Saoedi-Arabië, de VAE en Qatar. Waarom is dat, en moeten wij daar in Europa een stokje voor steken?
Wat denk jij?
Vind jij dat Nederlandse teams de afgelopen jaren slechter zijn geworden?
Aantal reacties: 0
Waarom verkassen zoveel voetballers naar het Midden-Oosten?
Dat er veel voetballers vertrekken, heeft te maken met regelgeving.
Europese voetbalclubs staan al decennialang aan de top, maar we zijn in Europa ook nuchter. De UEFA, de Europese voetbalbond, wil niet dat voetbalclubs onverantwoordelijk veel geld uitgeven. Daarom hebben zij de Financial Fair Play-reglementen opgesteld; voetbalclubs mogen over een referentieperiode van drie jaar niet meer aan voetballers uitgeven dan ze binnenkrijgen. Soms wordt daar nog wel mee gesjoemeld, maar we leven die regels in Europa redelijk goed na.
In Arabische landen hebben ze die regeltjes niet. Midden-Oosterse voetbalclubs zijn dus vrij om Europese spelers gigantische geldbedragen aan te bieden. En hier in Europa zijn de clubs en spelers vrij om die bedragen te accepteren. De Financial Fair Play-regels zeggen daar namelijk niets over. En daar gaat het mis.
Waarom geven Arabische clubs zo bizar veel geld uit aan sterspelers?
Om het heel kort te zeggen, veel landen in het Midden-Oosten zijn ervan overtuigd dat ze erop vooruitgaan als ze zich manifesteren in de voetbalwereld. Ze willen macht, aanzien en nieuwe bronnen van inkomsten. Zeker omdat die olievoorraden waar ze nu zoveel aan verdienen in de toekomst moment leeg zullen raken.
Saoedi-Arabië
Saoedi-Arabië wil hét nieuwe voetbal-epicentrum van de wereld worden. In 2016 maakte kroonprins Mohammad Bin Salman zijn toekomstplannen bekend in een rapport genaamd Vision 2030. Bin Salman wil grote en spraakmakende sportevenementen en -competities organiseren, om het land aantrekkelijker te maken voor toerisme en daarmee de economie te boosten. Hij mikt nu zelfs op het WK van 2034.
De kroonprins investeert ook veel van zijn royale staatsbudget in de vier beste Saoedische voetbalclubs: Al-Hilal, Al-Ittihad, Al-Ahli en Al-Nassr. Hij heeft Cristiano Ronaldo kortgeleden zelfs gestrikt voor die laatste club. Het doel is dat de Saudi Pro League, de Eredivisie van Saoedi-Arabië, nog veel beter wordt dan Europese competities.
Het is belangrijk om op te merken dat bij de investeringsplannen van Saudi-Arabië het oog voor mensenrechten ontbreekt. Het onderliggende doel van deze investeringen is volgens Amnesty International dat Saudi-Arabië wil verbloemen dat er veel mis is wat betreft het naleven van mensenrechten. Dat oppoetsen of verdoezelen ten behoeve van een imago heeft ook een naam: sportswashing.
Andere Midden-Oosterse landen
Ook binnen de UAE en Qatar, het land wat in 2022 het WK voetbal organiseerde, zijn er investeringsfondsen opgetogen. Het is niet duidelijk welke partijen allemaal geld pompen in die fondsen, maar het zijn voornamelijk de koninklijke families van het land die de kar trekken.
En eerlijk is eerlijk, de geldbedragen die voetballers krijgen zijn ook wel héél dromerig. Zo verdient Ronaldo in Saoedi-Arabië nu zo’n tweehonderd miljoen euro per jaar. Dat is 22.831 euro(!) per uur. Voetbalclub Al Hilal kwam deze week ook met een flink aanbod voor Kylian Mbappé, de wonderspits van Paris Saint Germain: Mbappé krijgt een loonstrookje van zevenhonderd miljoen euro per jaar als hij bij Al Hilal komt. Daarmee kan 'ie best leuk op vakantie, denken we zo.
Kylian Mbappé slaat het riante aanbod uiteindelijk af. Hij wil niet naar het Midden-Oosten. Maar heel veel voetballers zullen een andere keuze maken. En dat is voor ons Europeanen best zorgelijk. Volgens Cristiano Ronaldo is het een kwestie van tijd voordat de Saudi Pro League onze Eredivisie in kwaliteit voorbij zal gaan. Deze uitspraak zorgt voor behoorlijk wat ophef, met name omdat het huidige voetbalniveau in Saudi-Arabië niet bijster hoog is.
Dit is de discussieMoeten we Europees voetbal beschermen?
De grote vraag is nu: moet de UEFA hier een stokje voor steken? De voetbalbond zou nieuwe regels kunnen opstellen om mega-deals vanuit Arabië te beperken. De vraag is of dat echt nodig is.
Sporteconoom Chris Woerts denkt in ieder geval van niet. In Saudi-Arabië kunnen ze geld uitgeven tot ze een ons wegen, maar dat gaat volgens hem op de lange termijn geen (voet)bal uitmaken.
"Gaat niet gebeuren. De internationale interesse in de Saoedische League in tv-rechten is nihil."
Voetbal heeft volgens hem namelijk met cultuur en goed beleid vanuit de clubs te maken. Mensen in Saoedi-Arabië zouden het helemaal niet gewend zijn om een club te leiden. Daarnaast zouden deze voetballers ervoor kunnen zorgen dat ze de liberalisering van Arabische landen bevroderen. Deze spelers hebben een enorm bereik en kunnen een andere cultuur bekender maken.
"Ik denk dat het juist heel goed is als de Europese spelers daar gaan spelen. Die komen van een andere, meer vrije cultuur. En als die cultuur bekend wordt in Saudi-Arabië, dan kan dat bijdragen aan de liberalisering van het land. Dus het heeft twee kanten."
Sportrechtadvocaat Colin Burger ziet wél gevaar in de transfer-trend, met name omdat niemand straks meer omkijkt naar Europese clubs. Dan kan het hard gaan, want dat zou inhouden dat straks de Wereldbeker de meest gerenommeerde prijs wordt, in plaats van de Champions League.
"Het gevaar wordt dat de Champions League niet meer het belangrijkste is. Dat de aandacht naar het Midden-Oosten verschuift. Mensen gaan dan naar die competitie kijken, en de populariteit van Europese clubs neemt af."
Arabist Laila al-Zwaini vreest dat de machtsverhouding tussen het Midden-Oosten en Europa zal veranderen. Europeanen zijn gek op voetbal, en als Arabië de voetbalwereld overneemt, kunnen zij ons beïnvloeden. En dat is gevaarlijk, want in Saudi-Arabië gaat veel mis op het gebied van mensenrechten.
"Voor Europeanen is voetbal echt cultuur. (...) Als Saudi-Arabië straks bepaalt wat de sterren doen, wat betekent dat voor ons? Zij zien dit als iets waarmee ze Europa kunnen manipuleren."
Ieder nadeel heb z'n voordeel
Onze volgers op Twitter kunnen iedere dag stemmen op een nieuwe Kwestie van de Dag. Volgers hebben vandaag gereageerd op de kwestie: Steeds meer Europese voetballers vertrekken voor woekerbedragen naar het Midden-Oosten. Moet de UEFA daar een stokje voor steken?
Als het op deze kwestie aankomt, zijn de meningen verdeeld. Op dit moment vindt maar liefst 41% van de volgers dat de UEFA nieuwe regels moet instellen om mega-deals met Arabische landen te voorkomen. 59% vindt dat we de vrije markt zijn gangetje moeten laten gaan.
Dit is het debatDIt is de Dag (EO)
Je kunt nu het debat nu terugluisteren. In Dit is de Dag (EO) gaan Colin Burger, Laila al-Zwaini en Chris Woerts met elkaar in gesprek, onder leiding van presentator Jan-Willem Wesselink.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Praat mee
Europese voetballers vertrekken voor woekerbedragen naar het Midden-Oosten. Moet de UEFA daar een stokje voor steken?