Volt-leider Dassen pleit voor Europees leger: 'Dan heb je een afschrikking die daadwerkelijk werkt'
4 maart 2025 · 16:55| Leestijd:5 min
Update: 4 maart 2025 · 17:02
In dit artikel aan het woord
"Een Europees leger geeft geen antwoord op de vragen waar we nu mee geconfronteerd worden en gaat onze veiligheid niet vergroten."
"Hadden we in 2014 een Europees leger gehad, dan had Poetin het niet in zijn hoofd gehaald om de Krim binnen te vallen."
In het kort
"De veiligheid van Europa wordt bedreigd", aldus EU-voorzitter Von der Leyen vandaag bij de presentatie van een miljardenplan voor defensie. Sommigen willen naast deze gezamenlijke investeringen nog verder gaan en pleiten voor het oprichten van een Europees leger. Draagt dit bij aan een veiliger Europa?
Samenvatting van DIT artikel
Donald Trump heeft de levering van wapens aan Oekraïne stopgezet. Europa reageerde snel met het miljardenplan ‘Herbewapen Europa’, dat 800 miljard euro beschikbaar stelt voor defensie. Dit moet Oekraïne ondersteunen en Europese landen stimuleren samen defensiemateriaal te kopen. Eerder deze week spraken Europese leiders, NAVO-chef Rutte en Zelensky over de gevolgen van Amerika’s terugtrekking. Er wordt nagedacht over een Europees leger. Uit onderzoek blijkt dat 49% van de Nederlanders hier nu voorstander van is.
Europa moet volgens NSC-lijsttrekker Gotink meer in defensie investeren, maar een Europees leger is volgens hem niet de oplossing. Hij vindt dat besluiten over militaire inzet bij nationale parlementen moeten blijven en dat samenwerking met de NAVO essentieel blijft. Volt-leider Dassen pleit juist voor een Europese defensiemacht. Volgens hem zou Europa sterker staan als het met één stem spreekt en militair verenigd is. Hij stelt dat Poetin dan minder agressief zou zijn. Dassen wil dat het Europees Parlement meer bevoegdheden krijgt om militaire besluiten te nemen, vergelijkbaar met de Nederlandse Tweede Kamer.
Wat denk jij?
Moet er een Europees leger komen?
Aantal reacties: 0
Europa gaat miljarden investeren in herbewapening
Dreigde Donald Trump eerst nog met het verminderen van Amerikaanse steun aan Oekraïne tijdens de ruzie met Zelensky, nu heeft hij ook echt de wapenleveranties stopgezet, voor hoelang is niet duidelijk. Europa presenteerde een paar uur later het miljardenplan 'Herbewapen Europa'.
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen lichtte het plan - dat al in de maak was voor de aankondiging van Trump - kort toe door te stellen dat we in gevaarlijke tijden leven en dat de veiligheid van Europa op een "zeer reële manier wordt bedreigd". De voorzitter zei dat Europa klaar is om zijn verantwoordelijkheid te nemen en dat de herbewapening bijdraagt aan een veilig en veerkrachtig Europa. Ze benadrukte daarnaast dat de EU nauw blijft samenwerken met NAVO-partners.
Wat staat er in het plan?
Het plan maakt 800 miljard euro aan extra uitgaven voor defensie mogelijk. Op deze manier wil de Europese Unie Oekraïne op korte en lange termijn voorzien van defensiemateriaal. In het plan staat ook dat de Europese lidstaten meer samen defensiemateriaal moeten gaan inkopen om kosten te verlagen en fragmentatie te verminderen.
Eerder deze week kwamen de Europese leiders, NAVO-chef Mark Rutte, de Oekraïense president Zelensky en de Canadese premier Trudeau op een ingelaste top bij elkaar om na te denken over wat te doen nu Amerika zich steeds meer terugtrekt. Na afloop zei de Britse premier Keir Starmer dat er een coalitie komt van landen die Oekraïne willen beschermen. Ook werd er op de top gesproken over een Europees leger.
Wat vindt Nederland van Europees leger?
Uit onderzoek van Ipsos I&O blijkt dat de steun onder Nederlanders voor een Europees leger toeneemt. Vorig jaar was 42% voorstander, nu is dat 49%. Dit is waarschijnlijk een reactie op de koerswijziging van de VS. Zeven op de tien (69%) vinden de EU te afhankelijk van de VS op het gebied van defensie. En maar drie op de tien (29%) verwachten dat de VS Europese NAVO-partners zal blijven beschermen.
Dit is de discussieMoet Europa een eigen leger krijgen?
In het Europees Parlement zijn de ontwikkelingen in Amerika de 'talk of the town', zegt lijsttrekker van NSC Dirk Gotink bij Dit is de Dag (EO). Hij vindt dat Europa qua defensie wat naïef is geweest afgelopen jaren:
"Sinds Obama is het al duidelijk dat Europa zijn broek moet gaan ophouden als het gaat over onze eigen defensie. De manier waarop dit nu gebeurt is gênant en schokkend, maar de trend is al heel lang zichtbaar. En Europa heeft de bal daarin wel een beetje laten vallen. Die hebben tien jaar lang te weinig geïnvesteerd in hun eigen militaire capaciteiten. We zijn nu heel grof wakkergeschud."
Een Europees leger is volgens Gotink alleen niet de manier om vrede te krijgen in Oekraïne.
"Ik denk dat we ook buiten de structuren van de Europese Unie moeten denken. Het Europese leger is een soort droom van Volt, maar dat geeft op dit moment geen enkel antwoord op de vragen waar we nu mee geconfronteerd worden en het gaat niet onze veiligheid vergroten. Wat we nodig hebben is een geloofwaardig plan waarbij de Amerikanen kunnen zeggen: 'Oké, we hebben nog wat aan de Europeanen.' En dat kan op de lange termijn stabiliteit en vrede brengen in Oekraïne."
"De Europese Unie is op dit moment volstrekt ongeschikt om besluiten te nemen over leven en dood over oorlog en vrede. Als het gaat over de uitzending van onze militairen, die beslissing zou dan door het Europees Parlement genomen moeten worden. Dat vind ik onverstandig. Ik vind dat de Tweede Kamer daarover moet beslissen."
We moeten samen blijven werken met Amerika en andere bondgenoten binnen de NAVO, vindt Gotink.
"Ik wil dat leidende landen op het gebied van militaire capaciteiten opstaan en gaan samenwerken en een plan naar voren brengen. De NAVO blijf je heel hard nodig hebben. We hebben de Amerikanen keihard nodig en we moeten zorgen dat ze aan boord blijven."
De uitspraken van Gotink, vindt Dassen schokkend. Hij is het met hem eens dat Europa al veel eerder actie had moeten ondernemen op het gebied van defensie, maar daar hoort volgens Dassen juist een Europese defensiemacht bij.
"Hoe sterk is het als Europa - een continent met 450 miljoen inwoners van de Europese Unie, terwijl de Verenigde Staten er 300 miljoen hebben en Rusland 140 miljoen - met één stem op het wereldtoneel gaat spreken. Op het moment dat de Verenigde Staten vijftig legertjes had gehad, dan kan ik u verzekeren dat ze niet met de kracht kunnen spreken in de wereld waarmee ze nu spreken. Op het moment dat wij een Europese defensiemacht hadden gehad in 2014, dan had Poetin het nooit in zijn hoofd gehaald om de Krim binnen te vallen."
"Op het moment dat wij in staat zijn om te spreken namens 450 miljoen Europeanen, dan heb je een afschrikking die daadwerkelijk werkt. Nu hebben we 27 verschillende legers met 27 verschillende leiders die 27 verschillende meningen geven. Poetin geniet ervan dat wij iedere keer tegen elkaar uitgespeeld worden. Dit is het moment dat we als een verenigd Europa moeten optreden. We moeten nu als Europa zeggen: 'We doen die stap naar voren, we hebben de politieke moed en we gaan het zelf regelen.' En dan horen daar de heilige huisjes van de vorige eeuw niet meer bij."
Dat de Europa nu niet de macht heeft om bijvoorbeeld militairen uit te zenden, dat erkent Dassen. Maar daar moet wat hem betreft verandering in komen.
"Op dit moment is de Europese Unie niet goed uitgerust om dit soort besluiten te nemen, omdat het Europees Parlement deze bevoegdheden nog niet heeft. Daarom willen we juist ook dat het Europees Parlement, net als de Tweede kamer, een artikel 100-procedure krijgt: hiermee kan je bepalen of je mensen uitzendt. De Europese burgers kiezen het parlement, dus het is uiteindelijk de stem van die 450 miljoen Europeanen."
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister Dit is de Dag terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Dirk Gotink (lijsttrekker NSC Europees Parlement) en Laurens Dassen (fractievoorzitter Volt). Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ookKan Europa zonder de steun van Amerika? 'Europese legers zijn nog geen geoliede gevechtsmachine'
Kan Europa zonder de steun van Amerika? 'Europese legers zijn nog geen geoliede gevechtsmachine'Ruzie tussen Trump en Zelensky: komt er een Derde Wereldoorlog aan?
Ruzie tussen Trump en Zelensky: komt er een Derde Wereldoorlog aan?Hoe reëel is de oorlogsdreiging? 'Rusland wordt groter gemaakt dan het is', zegt Maarten van Rossem
Hoe reëel is de oorlogsdreiging? 'Rusland wordt groter gemaakt dan het is', zegt Maarten van Rossem
