Waarom is benzine tanken zo duur? 'Prijs kan nog veel verder oplopen'
16 april 2024 · 18:03| Leestijd: 3 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:49
In dit artikel aan het woord
"Als we geen oorlog hadden in het Midden-Oosten, dan zou de olieprijs vijf, zes dollar lager zijn."
"Ik zie de accijnsverhoging met angst en beven tegemoet."
"Dikke schrik die benzineprijzen. Ik heb het geluk op de grens van België en Duitsland te wonen."
In het kort
Durf jij nog te tanken? De prijs van een tankbeurt is namelijk flink gestegen. Hoe komt benzine zo duur? En gaan de brandstofprijzen binnenkort ook weer dalen?
Wat denk jij?
Schrik jij van de prijs aan de pomp?
Aantal reacties: 0
Benzineprijzen stijgen tot grote hoogte
Tanken is op dit moment niet zo leuk, de adviesprijs voor bijvoorbeeld Euro95 is op dit moment € 2,28 per liter. Je bent dus een klein vermogen kwijt voor voor een volle tank benzine. De hoge brandstofprijs komt onder andere door de oorlogen in het Midden-Oosten en aan de rand van Europa.
Hoe is de brandstofprijs ogebouwd?
- Accijns, dat is een vaste heffing van de overheid (de accijns per liter is voor ongelode benzine € 0,7891, voor diesel € 0,5163 en voor LPG € 0,1862 cent)
- Btw (21%)
- Winst voor de oliemaatschappij en de pomphouder
- De olieprijs zelf
En de brandstofprijzen zullen waarschijnlijk alleen maar verder stijgen komende periode. Niet alleen door de onrust in de wereld, maar ook door een accijns- en btw-verhoging op 1 januari 2025. Het ministerie van Financiën liet aan De Telegraaf weten dat het op basis van voorlopige cijfers gaat om € 0,23 per liter benzine en € 0,15 per liter diesel.
Dit is de discussieWaarom is de brandstofprijs van benzine en diesel zo gestegen?
De brandstofprijzen zijn dus flink gestegen. Maar hoe komt dit precies? En is er ook zicht op een daling van de prijzen? Voor de stijging van de brandstofprijzen zijn verschillende redenen, zegt olie-expert Ronald de Zoete in Geld of je Leven (EO).
Spanningen Midden-Oosten
De stijging van de prijs aan de pomp komt volgens De Zoete allereerst door de oplopende spanningen in het Midden-Oosten. Daardoor komt er een 'war premium', een soort oorlogspremie, op de olieprijs.
"Normaal bepaalt vraag en aanbod de olieprijs. Maar zodra er onzekerheid komt, denk aan het beschadigen van olietanks of het blokkeren van vaarwegen, dan noemen ze dat de war premium. Dat is de extra waarde die je moet betalen voor een vat olie. Dus dat is ongeveer vijf, zes dollar hoger dan normaal. Zouden we geen geopolitieke spanningen hebben, geen oorlog in het Midden-Oosten, dan denk ik dat de olieprijs zo'n vijf, zes dollar lager zou zijn dan vandaag."
"De onzekerheid zorgt ervoor dat kopers niet zeker weten of ze over een of twee maanden tegen de huidige niveaus olie kunnen kopen. De vraag is dan ook of je genoeg olie kunt kopen voor je raffinaderijen om benzine, diesel en kerosine te maken. Want daar draait het natuurlijk om. Die war premium blijft voorlopig wel op de olieprijs. Ja, er hoeft niet veel te gebeuren [tussen Israël en Iran, red.]. En in hoeverre heb je de Houthi's onder controle rond de Rode Zee? Dat weet je allemaal niet."
Pomphouder Louis Roeleveld merkt heel duidelijk hoe de spanningen in het Midden-Oosten de inkoopprijzen beïnvloeden.
"Ik krijg de prijzen binnen en elke dag zijn ze weer hoger. Daar kan ik als pomphouder ook niets aan doen. Behalve de goedkoopste eruit pikken en op de juiste tijd inkopen. En de leveranciers een beetje tegen elkaar uitspelen. Ik ben een uitzondering. De meeste pomphouders zijn allemaal gebonden met contracten aan een oliemaatschappij. En dan legt de oliemaatschappij de prijs op."
Oorlog in Oekraïne
Ook de oorlog in Oekraïne heeft grote invloed op de wereldwijde olieprijzen en dus ook op de prijs van een tankbeurt.
"We zijn natuurlijk nu heel blij dat Rusland ver bij ons vandaan zit. Maar nog geen twee jaar geleden waren we heel blij dat we bootjes diesel relatief goedkoop naar Europa konden krijgen. En wat we nu zien is dat we toch eigenlijk door gebrek aan onze eigen oliewinning in Europa, dat we afhankelijk zijn van Rusland en van het Midden-Oosten. En dat zijn nou net de landen waar we niet op een hele goede voet mee staan. Daarbij komen ook de drone-aanvallen van Oekraïne die raffinaderijen proberen te beschadigen in Rusland. Dat kan ook leiden tot minder productie van benzine en diesel."
Chinese en Indiase olieraffinaderijen
De oorlog in Oekraïne heeft nog op een ander manier effect op de olieprijs. Het beïnvloedt namelijk de vraag naar olie vanuit Azië, zegt De Zoete. Hoe zit dit precies?
"Wat je nu ziet is dat heel veel raffinaderijen bijvoorbeeld in India en China goedkope Russische olie kunnen krijgen. Die zetten al die olie om in benzine en diesel. En dat komt richting Europa. Het wegvallen van de de Russische olie door de boycot, maakt het onmogelijk dat wij het als Europa raffineren. Heel dat proces vindt nu plaats in het Verre Oosten. Dus hoe meer vraag er is, hoe meer raffinaderijen daar olie om gaan zetten, omdat ze daar hogere marges maken dan in Europa. En hoe sneller ook die prijs weer omhoog kan."
Politieke keuzes
De spanningen in de wereld hebben dus directe invloed op de olieprijs. Maar ook de beslissingen van de Nederlandse overheid beïnvloeden de prijs aan de pomp.
"Ieder land kiest er voor hoe het zijn overheidsuitgaven wil financieren. Wij hebben er bijvoorbeeld voor gekozen om bijvoorbeeld hypotheekrenteaftrek toe te staan. Dat is gunstig voor huizenbezitters. De prijs die we daarvoor moeten betalen is meer accijns op brandstoffen. In Nederland heeft bijna iedereen een auto. Dus het is een vrij makkelijke manier voor de overheid om zo op een makkelijke en constante manier geld in de schatkist te krijgen."
Pomphouder Roeleveld maakt zich zorgen over de accijnsverhoging waarover De Telegraaf berichtte. Hij ziet nu al hoe veel Nederlanders de grens overgaan om in Duitsland of België te tanken.
"Ik zie het met angst en beven tegemoet. Ik hoop dat ze in Den Haag verstandig zijn en dat ze het niet doen en dat ze een Europese afspraak maken over de hoogte van de accijns van de benzine en de dieselolie. Het is niet leuk om tegen een oneerlijke concurrentie op te boksen."
Gaan prijzen dalen?
Volgens De Zoete gaat de prijs voor een volle tank voorlopig niet dalen. Veel hangt af van wat er nog gaat gebeuren tussen Israël en Iran. De prijs zal komende periode alleen maar verder oplopen, zegt De Zoete.
"We zijn nog niet van die hoge benzine- en dieselprijs af. Die kan nog heel ver oplopen omdat je nu juist in een periode komt, waarin we dus allemaal heel veel vliegen en rijden. Dus het is eerder de vraag: bij welke benzine-, diesel- of kerosineprijs zijn wij bereid minder te gaan vliegen en te gaan rijden? Daar is veel onderzoek naar gedaan. Maar pas bij vijf, zes, zeven euro per liter laten mensen hun auto echt massaal staan."
Schrik jij van de prijs aan de pomp?
We vroegen onze DIT-community of zij schrokken van de prijs aan de pomp. Dit waren hun reacties:
"Belachelijk… Zolang als in onze buurlanden de prijzen aan de pomp lager zijn, zou onze regering zich moeten schamen om hun burgers zo een poot uit te trekken."
"Jaaa dikke schrik die benzineprijzen😱 Ik heb het geluk op de grens van België en Duitsland te wonen, daar 4 dagen geleden nog voor €1,75 getankt. Ik vrees als de situatie in het oosten zo doorgaat dat we een wereldoorlog krijgen."
"Ha, ha, ik tank in Duitsland!"
"Vind ik prima middel om het benzineverbruik te drukken en/of mensen te stimuleren een hybride auto te kopen."
"Ik schrik er niet meer van. Het is al jaren zo duur de benzine prijzen."
Praat mee
Wat zou volgens jou helpen om de prijs aan de pomp te verlagen?
Luister naar Geld of je Leven
Meer weten over dit onderwerp? Luister naar Geld of je Leven (EO). Dat kan hier of via je favoriete podcast-app.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDit schreven we eerder
- Kun je straks je elektrische auto nog opladen in de avond?
Kun je straks je elektrische auto nog opladen in de avond?
- Moet Nederland luchtaanvallen op Houthi's in Jemen wel steunen?
Moet Nederland luchtaanvallen op Houthi's in Jemen wel steunen?
