Waarom stemmen we wél op de Tweede Kamer, maar niet op de premier?

De Tweede Kamerverkiezingen komen eraan. Over een paar weken gaat heel Nederland weer naar de stembus om te kiezen wie ons land de komende vier jaar gaat regeren. In Nederland kies je Kamerleden, geen premier. Hoe werkt dat? We leggen je uit hoe het zit en hoe de minister-president wél in beeld komt.

Wat doet de Tweede Kamer precies?

De Tweede Kamer is het belangrijkste onderdeel van het Nederlandse parlement, dat bestaat uit de Eerste en de Tweede Kamer. Officieel heet dit orgaan de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

De Kamer heeft drie hoofdtaken:

• Wetten maken en wijzigen
• De regering controleren
• De bevolking vertegenwoordigen

Juist dat laatste maakt de Tweede Kamerverkiezingen zo belangrijk: burgers kiezen wie hun stem vertegenwoordigt en wie grote keuzes mag maken over ons land.

Waarom zijn de verkiezingen zo belangrijk?

De Tweede Kamerverkiezingen vormen de kern vormen van onze Nederlandse democratie. Burgers kiezen door wie zij vertegenwoordigd willen worden in het machtigste politieke orgaan van het land. Hoe meer zetels een partij behaalt, hoe groter de kans dat die partij ook in de regering terechtkomt en dus invloed krijgt op de koers van Nederland.

De regering maakt dan plannen over de koers die Nederland de komende jaren gaat varen en dat is van invloed op ons allemaal. Door te stemmen oefen je dus direct invloed uit op het beleid: van zorg en onderwijs tot klimaat en belastingen. Zo blijft de democratie levend en krijgen burgers echt een stem in de politiek.

Waarom stemmen we niet op de premier?

Veel mensen vragen zich af waarom we in Nederland niet rechtstreeks op de premier stemmen. Dat heeft te maken met ons parlementaire systeem. In Nederland kiezen we geen president of minister-president zoals in sommige andere landen, maar stemmen we op politieke partijen en Kamerleden. Uit die verkiezingsuitslag volgen coalitieonderhandelingen. De partijen die samen een meerderheid vormen, beslissen wie de minister-president wordt. Vaak is dat de lijsttrekker van de grootste regeringspartij, maar dat is geen vaststaande regel. De premier is dus in feite het resultaat van politieke afspraken, en niet van een directe volksstemming.

Wat doet de Eerste Kamer dan?

De Eerste Kamer, ook wel de Senaat genoemd, vormt samen met de Tweede Kamer het Nederlandse parlement. Zij beoordelen wetsvoorstellen die al door de Tweede Kamer zijn aangenomen, maar in tegenstelling tot de Tweede Kamer kunnen ze zelf geen wetten bedenken of aanpassen. De Senaat kan een voorstel alleen goedkeuren of verwerpen en kijkt daarbij vooral of het juridisch klopt, uitvoerbaar is en geen onbedoelde gevolgen heeft.

De leden van de Eerste Kamer worden niet rechtstreeks door de burgers gekozen, maar indirect via de leden van de Provinciale Staten. Waar de Tweede Kamer zich vooral bezighoudt met politiek en beleid, richt de Eerste Kamer zich op de kwaliteit en zorgvuldigheid van wetgeving. Daarmee fungeert de Eerste Kamer vooral als extra controle en laatste check voordat een wet in werking treedt.

Bekijk de socials van DIT #EOstemhulp

• Politieke partijen onder de loep: wat moet er gebeuren met defensie?

  Politieke partijen onder de loep: wat moet er gebeuren met defensie?