Europese Verkiezingen: zó willen politieke partijen het woningtekort te lijf gaan
5 juni 2024 · 15:40| Leestijd: 4 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:46
In dit artikel aan het woord
'We moeten woningcorporaties helpen om meer betaalbare woningen voor middeninkomens te realiseren'
'Onder daklozen zijn veel Oost-Europese arbeidsmigranten, zorg dat je de groei van de bevolking beter aanstuurt'
'Kijk of het een tandje minder kan met Oost-Europese arbeidsmigranten'
In het kort
Er is een flink tekort aan woningen in Nederland, waardoor het voor veel mensen moeilijk is om een betaalbaar huurwoning of koophuis te vinden. Met de Europese verkiezingen voor de deur vertellen verschillende politieke partijen in het DIDD Verkiezingscafé hoe zij dit willen oplossen.
Wat denk jij?
Is het woontekort een belangrijk thema voor jou bij de Europese Verkiezingen?
Aantal reacties: 0
Een groot tekort aan woningen
Je hebt er vast wel van gehoord of misschien ben je er zelf flink de dupe van: er is een tekort aan woningen in Nederland. Dat komt door verschillende oorzaken. Zo kent Nederland een grote migratiestroom en blijven ouderen langer thuiswonen, schreef onderzoeksbureau ABF Research vorig jaar. Denk bij de migratie bijvoorbeeld aan arbeidsmigranten, statushouders en buitenlandse studenten. Ook wonen we steeds vaker en langer alleen.
Ook zijn er handelaren actief op de woningmarkt die het er niet makkelijker op maken. Zij zien kans om geld te verdienen, door bijvoorbeeld grond op te kopen en daarmee de prijs op te drijven.
De economische crisis van 2008 speelt ook een belangrijke rol. Zo gingen veel bouwbedrijven failliet. Bouwvakkers moesten ander werk zoeken en een deel daarvan kwam niet meer terug. Daardoor is er nu een tekort aan bouwvakkers. Ook zijn de bouwkosten momenteel hoog.
Daarbij zijn er op politiek vlak niet altijd handige keuzes gemaakt en werd wonen steeds meer aan de markt over gelaten. Zo werd het ministerie van Volkshuisvesting zelfs opgeheven. Ook werd woningcorporaties flink de wind uit de zeilen gehaald met de zogeheten 'huurdersheffing'.
Wat is de huurdersheffing?
Tijdens de economische crisis in 2013 werd de huurdersheffing ingevoerd als crisismaatregel. Woningcorporaties, die destijds veel winst maakten, moesten door deze regeling miljarden extra belasting afstaan aan de staat. Daardoor konden zij minder investeren in nieuwbouw. Ook kwam het op het bordje van huurders terecht, omdat verhuurders de heffing doorrekenden. Inmiddels is de heffing weer afgeschaft.
Door dit alles is er dus een flink tekort aan woningen. Vorig jaar was er een tekort aan 390.000 woningen. Daardoor stijgen de huizenprijzen flink. Een optie is om te huren in de vrije sector, maar ook dit is niet goedkoop.
De strijd aan met het woningtekort
Elke politieke partij heeft zo zijn eigen ideeën hoe het woningtekort aangepakt moet worden. Een deel van hen deelde deze ideeëen in het DIDD Verkiezingscafé. Ook lees je het in elk verkiezingsprogramma wel terug.
D66: Minder arbeidsmigratie
Terwijl Nederland alle dakloosheid tegen wil gaan, neemt het aantal mensen zonder dak boven hun hoofd neemt alleen maar toe. Onder hen bevinden zich met name arbeidsmigranten vanuit bijvoorbeeld Oost-Europa, die hier zijn gekomen om te werken. Het realiseren van betaalbare woningen voor middeninkomens kan daarin flink helpen, aldus D66-fractievoorzitter Jan Paternotte in het DIDD-Verkiezingscafé.
"Er moet meer geld komen om meer huizen te bouwen. Het grootste tekort bestaat uit betaalbare woningen voor middeninkomens. Van Europa willen we toestemming om woningcorporaties te helpen om die woningen te bouwen. Want de woningmarkt zit heel erg vast. Er zijn veel sociale huurwoningen waar daklozen graag willen wonen, maar daar wonen juist weer vaak mensen in die niet kunnen doorstromen naar een andere betaalbare huurwoning. Dus daar zouden we een groot verschil kunnen maken."
"Veel Oost-Europese arbeidsmigranten komen hier naartoe voor laag betaald werk. Ze worden uitgebuit en komen vervolgens op straat. Het is belangrijk om daar streng op te handhaven. Een verschil is dat mensen in Europa niet zo gewend zijn om terug te verhuizen als je je baan verliest. Dat gebeurt hier nog te weinig: teruggaan is juist goed voor een dynamische Europese economie."
GroenLinks-PvdA: Stel aparte Eurocommissaris aan
Er moet meer gebouwd worden, maar ook meer gestuurd worden op de groei van de bevolking, aldus Frans Timmermans, leider van GroenLinks-PvdA, in het DIDD Verkiezingscafé.
“Een groot deel van daklozen in Nederland zijn arbeidsmigranten uit Centraal- en Oost-Europa. Dus wil je meer woningen, moet je meer bouwen en daar maken wij ook veel geld voor vrij. Maar je moet ook een consistent beleid voeren over bevolking en migratie. In het rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 staat hoe we de groei van de bevolking sturen en reguleren zodat het niet te snel gaat en er niet te veel druk op de voorzieningen komt. Dat is de echte oplossing."
Ook moeten tussenhandelaren aangepakt worden, stelt de partij. Zo pleit GroenLinks-PvdA voor een speciale Eurocommissaris Wonen.
“Dit is in heel Europa een probleem. Er zijn allerlei private sectoren, de handelaren en tussenhandelaren, die van wonen een winstmodel hebben gemaakt. Wij willen dat wonen een recht wordt voor iedereen. Dat betekent dat je de hele commercialisering van de woonsector keihard moet aanpakken. Daar moeten Europese regels voor komen, omdat veel van die partijen wereldwijd zijn."
SGP: Begrens de instroom van arbeidsmigranten
Onder daklozen bevinden zich vaak arbeidsmigranten uit andere EU-landen. Wat de SGP betreft, komt er een limiet aan het aantal arbeidsmigranten dat hiernaartoe komt, aldus fractievoorzitter Chris Stoffer in het DIDD Verkiezingscafé. Ook ziet hij kansen voor de inzet van werklozen.
"Er zijn ook mensen in Nederland die geen werk hebben, die kan je ook inzetten. Ik snap dat mensen uit de land- en tuinbouwsector liever iemand hebben uit Polen, want zij werken hier voor weinig geld heel hard. Ondertussen worden ze, als je niet uitkijkt, in slechte woonomstandigheden neergezet. Je moet gaan kijken waar het minder kan. Maar dat los je niet vandaag of morgen op."
Hoe denken politieke partijen over migratie? Je leest het hier:
- Europese verkiezingen: hoe denken politieke partijen over migratie?
Europese verkiezingen: hoe denken politieke partijen over migratie?
Weet je nog niet wat je moet stemmen tijdens de Europese Verkiezingen op 6 juni? Bekijk hier de uitzendingen van het DIDD Verkiezingscafé terug en ontdek meer over de partijen!
- Terugkijken: DIDD Verkiezingscafé
Terugkijken: DIDD Verkiezingscafé
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag