Boontje komt om zijn loontje
Moet het salaris nog verder omhoog?
22 maart 2024 · 11:42
Update: 25 maart 2024 · 12:14
In gesprek met
Piet Fortuin
Voorzitter vakbond CNV
"Wij kijken als vakbonden heel erg naar wat goed is voor de koopkracht van werknemers."
Jannes van der Velde
Werkgeversorganisatie AWVN
"Het kan niet zo zijn dat wij in dit land wereldkampioen goedkope arbeid worden."
In het kort
Een hoger salaris is altijd fijn. Toch? Economisch gezien kan het juist nadelig zijn om het loon te blijven verhogen. Is het dan wel eerlijk dat vakbonden dit jaar wéér een hoge looneis op tafel leggen?
Wat denk jij?
Ben jij tevreden met je salaris?
Dit is de situatie
Forse looneisen
Nederland is een heel rijk land. Maar soms kan dat toch anders voelen. Bijvoorbeeld als je kijkt naar de kosten van je wekelijkse boodschappen. In 2021, volgens de meest recente cijfers van het CBS, verdienden Nederlanders gemiddeld 3.783 euro per maand. Daarmee staan we op plek 8 in Europa.
Jaarlijks wordt er onderhandeld over loonsverhogingen. Als je onder een cao valt, moet je werkgever minimaal het salaris betalen dat in je cao staat. Vakbonden pleiten tijdens cao-onderhandelingen vaak voor een loonsverhoging, vanwege bijvoorbeeld inflatie. Daar kwamen vorig jaar ook een aantal stakingen bij kijken, zoals in het openbaar vervoer.
Dit jaar komen vakbonden ook weer met forse looneisen. Bijvoorbeeld bij schoonmaakbedrijven en de timmerindustrie, die gaan voor respectievelijk 14% en 9,5% erbij. Maar het is de vraag of dat wel goed is voor de Nederlandse economie.
Dit is de discussie
Wereldkampioen goedkope arbeid
Die vraag bespreken woordvoerders van vakbond CNV en werkgeversvereniging AWVN in Geld of je Leven (EO). CNV-voorzitter Piet Fortuin legt uit dat die looneis niet voor de leuk is.
“We zijn altijd bezig met wat wel en niet kan. We hebben dit jaar een loonvraag neergelegd tussen de vijf en tien procent. Dan kijken we of het bedrijf al eerder de inflatie heeft gedekt of niet. We kijken altijd naar wat nodig is, ook in het kader van maatwerk. (...) Er zijn sectoren waar nog geen reparatie heeft plaatsgevonden, en waar de koopkracht dus op achterstand is. Daar gaan wij dus nog steeds een hogere loonvraag neerleggen.”
"Weet je wat het is met werkgevers? Op elk moment - of het een crisis is, of we hebben net crisis gehad, of er komt een crisis - er is altijd wel een argument om het niet te doen. Wij kijken als vakbonden heel erg naar wat goed is voor de koopkracht van werknemers."
Jannes van der Velde, van de werkgeversorganisatie AWVN, legt uit dat je dat ook weer kan omdraaien: vakbonden vinden ook altijd een reden om loonsverhogingen te vragen. Volgens Van der Velde komt daar meer bij kijken dan alleen koopkracht.
"De grote vraag is of bedrijven dat kunnen dragen. Loon heeft altijd een relatie tot de prestatie die mensen leveren. Op dit moment zien we dat in heel veel sectoren de productiviteit, dus de verbetering van de prestatie, achterblijft bij de stijging van de loonkosten. Dat betekent uiteindelijk dat de concurrentiepositie van bedrijven zwakker wordt en dat ze minder gaan verkopen."
Dat het niet goed gaat met de arbeidsproductiviteit, erkent ook Piet Fortuin. Maar dat zou geen invloed moeten hebben op het salaris, zegt hij.
"Ja, arbeidsproductiviteit, dat zie ik ook wel. Maar dat heeft ook te maken met het feit dat wij misschien in dit land veel te weinig investeren in automatisering, robotisering, in slimmer werken. Want arbeidsproductiviteit blijft inderdaad achter in dit land. Maar het kan niet zo zijn dat wij in dit land wereldkampioen goedkope arbeid worden."
Toch is Jannes van der Velde er niet gerust op. Hij maakt zich zorgen over de onderhandelingspositie van Nederlandse bedrijven als de salarissen maar blijven stijgen.
"We moeten niet vergeten dat sectoren niet alleen onderling concurreren, maar ook met het buitenland. Waar wordt straks geïnvesteerd? Dat zijn internationale markten. Je moet als Nederland zorgen dat je niet alleen nu, maar ook in de toekomst, hele goede banen hebt voor volgende generaties. Het fundament daarvoor wordt nu gelegd. (...) We zijn een zeer welvarend land en dat moeten we zo houden."
Wat denk jij?
Zijn loonsverhogingen een goed plan?
Dit schreven we eerder
Luister onze podcast
Ben je benieuwd naar het hele gesprek uit Geld of je Leven (EO)? Luister hieronder naar de podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen