Levensbelangrijk
Mats (19) redde na zijn overlijden vier levens met zijn organen
24 oktober 2023 · 12:35
Update: 24 oktober 2023 · 12:35
In gesprek met
Niels van Oostrum
Vader Mats
"Het brengt Mats niet terug, maar het helpt dat zoiets tragisch toch iets goeds teweeg heeft gebracht."
Litania van Oostrum
Moeder Mats
"Of het ons geholpen heeft in de rouwverwerking? Dat denk ik wel."
Diederik Gommers
IC-arts
"Je weet dat je eerst het slechte nieuws moet vertellen, maar ook dat je daarna die volgende vraag moet stellen."
In het kort
Je moet er natuurlijk niet aan denken, maar stel dat je plotseling komt te overlijden... Mogen artsen jouw organen dan gebruiken om het leven van een ander te redden? In een spontaan gesprek over orgaandonatie zei de 19-jarige Mats tegen zijn opa en oma dat ze van hem bijna alles mogen hebben. Als de jongen een paar dagen later overlijdt na een metro-ongeluk, redden zijn organen vier levens.
Wat denk jij?
Ben jij orgaandonor?
Dit is de situatie
Zo werkt de donorwet
Heb jij aangegeven wat er na je dood met jouw organen en weefsels mag gebeuren? Nee? Dan sta je automatisch geregistreerd als donor. In 2020 ging namelijk, na jarenlang discussiëren, de nieuwe donorwet in. Iedereen die in Nederland woont, wordt automatisch geregistreerd als orgaandonor als ze de leeftijd van 18 jaar bereiken. Dit betekent dat als je overlijdt, je organen en weefsels gebruikt kunnen worden om levens te redden.
Je hebt de keuze om zelf te bepalen of je wel of geen donor wilt zijn. Je kunt je keuze registreren in het Donorregister. Daar kan je aangeven of je wel of geen donor wilt zijn, of dat je een nabestaande wilt laten bepalen wat er met je organen gebeurt. Je kunt je keuze op elk moment veranderen. Als je bijvoorbeeld eerst donor wilde zijn, maar later van gedachten verandert en geen donor wilt zijn, kun je dat eenvoudig aanpassen in het Donorregister.
Artikel gaat verder onder de video.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenHoeveel mensen in Nederland zijn orgaandonor?
Op 1 januari 2022 hadden 10,7 miljoen Nederlanders van 18 jaar of ouder een eigen keuze ingevuld in het Donorregister. Dat blijkt uit cijfers van het CBS en het Donorregister. Dat is 75% van de bevolking van 18 jaar of ouder. 4,8 miljoen mensen gaven toestemming voor orgaandonatie. Dat zijn er 21.000 meer dan op 1 juli 2021 en maar liefst een miljoen meer dan op 1 januari 2020 (voor het ingaan van de nieuwe donorwet).
Hoeveel donoren heeft jouw gemeente?
- De gemeenten met het hoogste aandeel mensen die toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Oost Gelre en Rozendaal (beide 46%) en Hilvarenbeek (45%).
- De gemeenten waar in verhouding de meeste mensen geen toestemming gaven voor orgaandonatie zijn Neder-Betuwe (41%), Tholen en Ridderkerk (40%), Pekela en Alblasserdam (39%).
Dit is zijn verhaal
Mats redde levens na tragisch ongeluk
Als Mats (19) op bezoek is bij zijn opa en oma, komt puur toevallig het onderwerp orgaandonatie ter sprake. De jongen zegt in dat gesprek dat ze bijna alles van hem mogen hebben, behalve zijn ogen en zijn huid.
Wrang genoeg komt Mats diezelfde week onverwachts te overlijden. Na een vrolijke avond uit volgt een reeks ongelukkige gebeurtenissen, waarbij hij wordt aangereden door een metro bij de Rotterdamse halte Blijdorp. Drie dagen later overlijdt Mats. Met zijn organen worden vier levens gered.
Zijn ouders Niels en Litania vertelden samen met IC-arts Diederik Gommers bij Op1 (EO) hoe één beslissing van Mats het leven van vier anderen veranderde. Volgens vader Niels is het heel belangrijk om met je naaste omgeving te praten over orgaandonatie.
"Er zijn vier mensen die een veel beter leven leiden dan eerst (bij de vijfde sloeg het orgaan helaas niet aan, red.). Het brengt Mats niet terug, maar het helpt dat zoiets tragisch toch iets goeds teweeg heeft gebracht."
Volgens moeder Litania kwam het onderwerp orgaandonatie thuis niet vaak ter sprake. Ze zegt dat het gezin het er wel eens over gehad heeft, maar dat het nou geen gesprek was dat jaarlijks terugkwam. Toen het moment daar was, kwam Litania zelf met het voorstel om Mats' organen te doneren.
"We zaten in die kamer en kregen de afschuwelijke bevestiging die we al een beetje voelden aan komen. Toen was het heel even stil. We lieten het even bezinken. Toen stelde ik zelf de vraag of Mats misschien nog andere mensen zou kunnen helpen. Of het ons geholpen heeft in de rouwverwerking? Dat denk ik wel."
IC-arts Diederik Gommers krijgt in zijn werk regelmatig met deze situatie te maken. Hij was ook degene die met de ouders van Mats besprak of hun zoon orgaandonor kon zijn: ze zeiden ja en die beslissing heeft levens gered. Maar het aangaan van zo'n gesprek is volgens Gommers altijd een zware opgave.
"Je gaat met lood in je schoenen naar zo’n gesprek. Je merkt aan jezelf dat je emotioneel bent, de hele afdeling is emotioneel. Je weet dat je eerst het slechte nieuws moet gaan vertellen, maar ook dat je daarna die volgende vraag moet stellen. Daarom is het zo belangrijk dat erover gesproken is. Als dat het geval is, valt er echt een last van je schouders."
Dit is het gesprek
Bekijk de uitzending van Op1
Benieuwd naar het volledige gesprek met Mats' ouders en IC-arts Diederik Gommers? Kijk dan hieronder naar het gesprek aan tafel bij Op1 (EO). En wil je meer afleveringen van Op1 zien? Ga dan naar NPO Start.
Dit maakten we ook
Wat denk jij?
