In een klein hoekje
Pakkans verkeersaso's moet hoger: meer macht voor boa's?
8 maart 2024 · 11:37
Update: 8 maart 2024 · 13:49
In gesprek met
Gerard Tertoolen
Verkeerspsycholoog
"Na corona zijn we asocialer geworden. We hebben kortere lontjes en men verdraagt steeds minder van elkaar."
Lot van Hooijdonk
Wethouder mobiliteit in Utrecht
"Waarom mag [een boa, red.] wel een fietser beboeten, maar niet een automobilist? Het echte risico komt van aanrijdingen met gemotoriseerd verkeer."
In het kort
Het aantal verkeersdoden neemt weer toe. Grote steden komen daarom met een plan: meer bevoegdheden voor boa's en meer flitspalen. Is dat echt de beste oplossing? Die vraag staat centraal in Dit is de Dag (EO).
Wat denk jij?
Ken jij iemand die is overleden in een verkeersongeluk?
Dit is de situatie
Steden komen met een plan
Kijk jij altijd goed bij het oversteken? Vooral in grote steden word je namelijk zo van je sokken gereden. Sinds 2022 neemt het aantal verkeersdoden en -gewonden ineens weer toe. Dat jaar vielen er 745 doden en 8.300 ernstig gewonden. En dat terwijl het juist zo goed ging: het aantal verkeersdoden liep van 1,166 doden in 2000 naar 581 doden in 2021. Hoe kan dat?
Auto, fiets of wandelaar: wie loopt het meeste risico?
Verkeersdoden zijn meestal ouder dan 70 jaar (236), gevolgd door 60- tot 70-jarigen (63). Daarna komen de meeste verkeersdoden voor onder twintigers (59).
In elke leeftijdscategorie zijn de meeste verkeersdoden mannen. In totaal overleden 522 mannen en 215 vrouwen als gevolg van een verkeersongeval in 2022.
In de provincies Noord-Brabant (141) en Zuid-Holland (114) vielen de meeste verkeersdoden. De minste doden vielen in in Flevoland (14).
Volgens de vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag) ligt de pakkans nu te laag. Daardoor durven 'verkeersaso's' grotere risico's te nemen, die dus ook vaker leiden tot ongelukken. Voor die steden is nu de maat vol. Zij willen strenger handhaven op verkeersovertredingen. Vooral door de inzet van extra boa's met meer bevoegdheden en flitspalen. Is dat de beste aanpak?
Dit is de discussie
Hoe wordt het verkeer in de stad veiliger?
Dat er te veel ongelukken gebeuren is duidelijk. Maar hoe lossen we dat op? Dat bespreekt presentator Tijs van den Brink in Dit is de Dag (EO). Volgens Lot van Hooijdonk, wethouder mobiliteit in Utrecht, zijn er meerdere verklaringen voor de toename.
"Eén is dat steeds meer ouderen steeds langer actief blijven in het verkeer, ook op fietsen. We hebben ook wel het gevoel dat het gedrag in het verkeer slechter is geworden door corona. Ook zien we steeds meer mensen die allerlei media gebruiken in het verkeer. Dus telefoons, muziek, social media. Dat is ook echt geen goed idee, zeg ik maar even voor de duidelijkheid."
Dat mensen asocialer zijn geworden sinds corona, klopt helemaal volgens verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen. Daar zijn natuurlijk ook redenen voor, die niet per se met corona te maken hebben, zegt hij.
"In de tijdspanne na corona zijn we zeker asocialer geworden. We hebben kortere lontjes en men verdraagt steeds minder van elkaar. Dat heeft er ook mee te maken dat het natuurlijk steeds drukker wordt in de stad en op de wegen. Daar worden mensen voor hun gevoel steeds vaker in hun vrijheid belemmerd. En dat leidt tot irritatie en agressie. En mensen uiten dat helaas ook makkelijker."
In Utrecht oefenen ze daarom al jaren met de inzet van boa's. En volgens wethouder Van Hooijdonk werkt dat heel goed. Alleen mogen boa's nu alleen voetgangers en fietsers beboeten. En dus bijvoorbeeld geen automobilisten. Dat snapt Van Hooijdonk niet.
"Wij zeggen: zij kunnen dat ene hartstikke goed, waarom zou je dat niet uitbreiden. Want ook heel veel mensen snappen daar niks van… Waarom mag [een boa, red.] wel een fietser beboeten, maar niet een automobilist? Terwijl het echte risico van aanrijdingen met gemotoriseerd verkeer komt."
Maar Tertoolen is niet zo'n fan van het idee om boa's meer bevoegdheden te geven. Ze hebben namelijk niet zo'n goed imago. Het is dan niet slim om ze in het verkeer voor de leeuwen te gooien, zegt Tertoolen.
"Ze worden toch niet helemaal voor vol gezien door heel veel mensen. Dus ze zijn kwetsbaar. Want het is natuurlijk wel zo dat juist in dat verkeer, die emoties verschrikkelijk hoog kunnen oplopen. Er ontstaat heel makkelijk agressie. En dan ga je daar een groep aan blootstellen, die ook misschien niet - dat zeg ik heel voorzichtig hoor - de psychologische opleiding en capaciteit heeft gehad om daarmee om te gaan."
Wethouder Lot van Hooijdonk is ook voorstander van meer flitspalen. Die boetes kunnen dan ook weer besteed worden aan de inzet van handhaving, zegt ze. Tertoolen vindt dat een goed plan, maar dan moet het opgebrachte geld wel écht naar die verkeersmaatregelen. Uiteindelijk werken mobiele controles namelijk beter, zegt hij. Zelf is Tertoolen meer voorstander van een plan om wegen optisch te versmallen.
"Met optische versmalling en met kleur is heel veel te doen om die snelheid naar beneden te krijgen. Het is noodzakelijk... Als je een hele brede weg hebt met een heel goed zichtveld, en ook nog eens een keer niet heel veel drukte eromheen, dan gaan heel veel mensen hard rijden. En dan kan je wel gaan beboeten. Maar dan zit je in feite iedereen te beboeten."
Dit is het debat
Luister onze podcast
Ben je benieuwd naar het hele gesprek in Dit is de Dag (EO)? Luister hieronder naar de podcast:
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenWat denk jij?
