Is het erg als bijzonder onderwijs botst met democratie? 'Af en toe rotte appels'
gisteren · 16:49| Leestijd:4 min
Update: gisteren · 16:49
In dit artikel aan het woord
"Niet iedereen hoeft door de liberale hoepel te springen."
"Iedereen moet welkom zijn."
"Het is niet oké als je op school krijgt aangeleerd dat vrouwen minder waarde hebben."
"Een grondrecht mag niet onder druk komen te staan vanwege godsdienst."
"Kinderen zijn van hun ouders en niet van de staat."
"We hebben een prima systeem dat goed functioneert."
In het kort
Democratie en geloof: botsen die waarden in het bijzonder onderwijs? En is dat erg? Mirjam Bikker (CU) vindt van niet: "Kinderen zijn van hun ouders, niet van de staat."
Wat denk jij?
Heb jij op bijzonder onderwijs gezeten?
Wat is bijzonder onderwijs?
Onze democratie botst met boodschappen in het bijzonder onderwijs, berichtte Nieuwsuur. Maar wat houdt dat eigenlijk in?
Als onderwijs wordt gegeven vanuit een specifieke levensovertuiging, zoals religie, noemen we dat 'bijzonder onderwijs'. Ongeveer 70 procent van de basisscholen in Nederland vallen onder bijzonder onderwijs. Dat zijn voornamelijk scholen vanuit een christelijke of islamitische overtuiging. Het recht op dat soort onderwijs is vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet en wordt betaald vanuit belastinggeld.
De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de kwaliteit van het onderwijs van al die scholen. Volgens Nieuwsuur is de inspectie tekortgeschoten: de lessen in het bijzonder onderwijs zouden niet rijmen met onze democratische waarden.
Zulke zorgen bestaan al langer over weekendscholen. Het kabinet-Schoof kwam daarom met een wetsvoorstel waarmee de onderwijsinspectie voortaan zulke kan bezoeken. Ook werd in 2021 vastgelegd dat reguliere scholen, waaronder dus bijzonder onderwijs, de "basiswaarden van de democratische rechtsstaat" moeten bevorderen.
Is het erg dat democratie botst met bijzonder onderwijs?
Het onderzoek van Nieuwsuur leidt tot discussie. Zo ook op de CHE, waar DIT en NPO Radio 1 een debat organiseerden. SGP-leider Chris Stoffer, wiens achterban zich veel bevindt in het bijzonder onderwijs, ziet geen probleem in het schuren van grondrechten.
Chris Stoffer
SGP"Grondrechten mogen schuren. Man en vrouw zijn gelijkwaardig, maar je mag ook best onderscheid maken. Niet iedereen hoeft door de liberale hoepel te springen. Je mag ook een ander mensbeeld neerzetten en alsnog goed met elkaar samenleven."
Tijdens het debat op de Christelijke Hogeschool Ede, gaf D66-Kamerlid Jan Paternotte een heel ander standpunt. Wat hem betreft is de vrijheid van onderwijs niet meer van deze tijd.
Jan Paternotte
D66"Discrimineren in de klas, moet je dat willen in Nederland? Iedereen moet welkom zijn op een school die betaald wordt met belastinggeld."
Daar sluit Lisa Westerveld van GroenLinks-PvdA zich bij aan. Vooral de positie van vrouwen schuurt bij haar.
Lisa Westerveld
GroenLinks-PvdA"Mijn ouders zijn christelijk-gereformeerd, maar ik ben weggegaan bij de kerk. Ik snapte niet waarom vrouwen geen enkele officiële functie mochten hebben. Vrijheid van onderwijs is hartstikke mooi, maar dat moet wel passen binnen onze grondwet. Als je op school krijgt aangeleerd dat vrouwen minder waarde hebben en niet gelijk zijn, dan is dat niet oké."
Ook de VVD zou artikel 23 het liefst hervormen. Staatssecretaris Jurgen Nobel vindt het onderzoek van Nieuwsuur "schokkend".
Jurgen Nobel
VVD"We leven in een vrij land. Je moet verliefd kunnen worden op wie je wilt. Dit laat zien waarom we als VVD kritisch zijn op artikel 23. We moeten hervormen om dit tegen te gaan. Een grondrecht mag niet onder druk komen te staan vanwege godsdienst."
Toch deelt ChristenUnie-leider Mirjam Bikker de mening van Chris Stoffer. De overheid moet niet bepalen hoe mensen denken, zegt ze.
Mirjam Bikker
ChristenUnie"Je moet ook verschil kunnen hebben in hoe je je kinderen grootbrengt. Het is aan de schoolinspectie om in te grijpen in onveilige situaties. Maar we moeten niet een soort neutrale deken over alles heen gooien. Kinderen zijn van hun ouders en niet van de staat."
Ook CDA’er Derk Boswijk vindt dat er te snel wordt gesproken over het afschaffen van de vrijheid van onderwijs.
Derk Boswijk
CDA"Er zijn ontiegelijk veel christelijke basisscholen en hogescholen die een ontzettende meerwaarde tonen. We hebben een prima systeem dat goed functioneert. Het is waardeloos dat je een paar rotte appels hebt, maar die heb je helaas overal in de samenleving."
Praat mee
Hoe voel je je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister naar Dit is de dag
In Dit is de dag (EO) gaat Joram Kaat verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook- Politieke partijen onder de loep: wat moet er gebeuren met onderwijs?
Politieke partijen onder de loep: wat moet er gebeuren met onderwijs?
- Wilders wil verbod op islamitische scholen: 'Kinderen verdwijnen in bubbels'
Wilders wil verbod op islamitische scholen: 'Kinderen verdwijnen in bubbels'
