Geen cent te makken
1 op de 4 jongeren in de schulden: hoe kunnen we ze helpen?
14 mei 2024 · 14:30
Update: 14 mei 2024 · 14:40
In gesprek met
"Online winkels zouden eens moeten stoppen met: buy now, pay later."
"Het schuldhulptraject met de gemeente was heel onpersoonlijk en lastig."
In het kort
De zorgverzekering die niet betaald kan worden, een rekening van die nieuwe schoenen die blijft liggen en de Tikkie van je beste vriend dat nét even niet uitkomt. Steeds meer jongeren kampen met schulden en hebben moeite om hun rekeningen te betalen. Wat kunnen we doen om jongeren uit de rode cijfers te helpen?
Wat denk jij?
Heb jij ooit grote schulden gehad?
Dit is de situatie
4 op de 10 jongeren kan rekening moeilijk betalen
Heb jij wel eens moeite met het betalen van een rekening? Dan ben je zeker niet de enige. Vooral onder jongeren is dit een bekend probleem. Ongeveer 40% van de mensen tussen de 18 en 30 jaar heeft het afgelopen jaar weleens moeite gehad met het betalen van een rekening, van wie een deel meerdere keren.
Dat blijkt uit onderzoek van incassobureau Flanderijn. Vooral het betalen van de zorgpremie zorgde voor problemen: 1 op de 3 jongeren geeft aan dat die rekening weleens blijft liggen.
Een kwart heeft schulden
Volgens Flanderijn heeft een kwart van de jongeren op dit moment een schuld (studieschuld en hypotheek tellen niet mee). Bij de meeste jongeren gaat het om een best kleine schuld van hooguit 250 euro. Van de ondervraagden zegt 5% een schuld te hebben tussen de 3.000 en 20.000 euro. Flanderijn deed het onderzoek omdat de organisatie sinds 2020 steeds meer schulden bij jongeren moet innen.
"In 2021 begonnen wij ons hier zorgen over te maken, maar helaas is er nog steeds geen kentering zichtbaar in deze trend."
Volgens Flanderijn ontstaan de problemen vooral doordat jongeren vaak in de verleiding komen om geld uit te geven, bijvoorbeeld aan kleding en uitgaan. En als er dan een betalingsachterstand ontstaat, ondernemen de jongeren niet snel actie. De meerderheid schaamt zich ervoor en vindt het moeilijk om erover te praten.
Daarnaast speelt belangst mee: veel jongeren pakken minder snel de telefoon, omdat ze gewend zijn om te communiceren via WhatsApp of social media. Het is daardoor lastiger voor ze om hulp in te schakelen. Ook weten sommige jongeren niet dat ze bijvoorbeeld recht hebben op zorgtoeslag.
Wat denk jij?
Test je kennis: In welke gemeente is het percentage huishoudens met problematische schulden het hoogst?
Het antwoord vind je onderaan het artikel.
Dit is de discussie
Hoe kunnen we jongeren uit de penarie helpen?
Onbetaalde zorgpremies of spullen op de pof kopen: er komen steeds meer jongeren met problematische schulden bij in ons land. Wat moet er gebeuren om dit probleem op te lossen?
Volgens schuldrustcoach Willem Los beginnen veel financiële problemen van jongeren bij de zorgpremie. Als je 18 jaar wordt is dat het eerste waar je zelf verantwoordelijk voor bent. Maar veel jongeren begrijpen op dat moment niet goed genoeg wat dat precies betekent, zegt Los in Geld of je Leven (EO). En dus vindt hij dat dit systeem op de schop moet.
"Zorg is voor mij de kanarie in de kolenmijn, daar zie je het eerst dat het fout gaat. Vroeger had je een vangnet in de vorm van het ziekenfonds, iedereen was volledig verzekerd. Dat werd betaald vanuit je salaris of je uitkering. Toen het ziekenfonds werd afgeschaft, moesten mensen zelf zorgpremie gaan betalen en zelf zorgtoeslag aanvragen. Alle jongeren hebben recht op zorgtoeslag, maar zeker 25% vraagt het niet aan. Die weten het niet of begrijpen het niet."
Wat doet een schuldrustcoach?
- Op een rij zetten welke schulden er zijn
- Een budget maken: overzicht maken van de inkomsten en uitgaven
- Onderhandelen met schuldeisers
- Een plan van aanpak maken
Layla Badoella zat jarenlang in de schulden en zit nu in de laatste fase van het aflossen daarvan. Toen ze net in de schulden zat kwam ze in contact met een schuldhulpverlener van de gemeente. Om jongeren beter te helpen, zou die hulpverlening wel wat beter kunnen, vindt ze.
"Ik vond het traject met de gemeente heel onpersoonlijk en heel lastig. Ik moest continu aan de gemeente trekken met de vraag om te helpen. Terwijl ik al in een stresssituatie zat waarvan ik niet goed wist wat ik ermee aan moest. Ik schaamde me enorm voor de schulden die ik had gemaakt. Voelde me ontzettend stom dat ik hier in terecht was gekomen. Toen kreeg ik een gesprek met iemand die gaat vragen hoe het zover heeft kunnen komen. Daar zit ik niet op te wachten. Dat snap ik zelf ook wel."
Maar natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. En om te voorkomen dat zoveel jongeren in de schulden belanden, heeft Willem Los nog wel een idee.
"Online winkels moeten stoppen met 'buy now, pay later'. Dat is niets anders dan inspelen op de hersenprikkels van jongeren. Terwijl we weten dat de hersenen pas rond de 25 jaar volgroeid zijn. Winkels verleiden jongeren op die manier om dingen te kopen die ze eigenlijk helemaal niet nodig hebben."
Dit is het debat
Luister onze podcast
Ben je benieuwd naar het hele gesprek in Geld of je Leven (EO)? Luister hieronder naar de podcast, waarin presentator Jan Willem Wesselink in gesprek gaat met schuldrustcoach Willem Los en ervaringsdeskundige Layla Badoella.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDit maakten we ook
Wat denk jij?
Wat moet er gebeuren zodat minder jongeren in de schulden belanden?
Antwoord quizvraag: Rotterdam heeft het hoogste percentage huishoudens met problematische schulden (17%), gevolgd door Den Haag en Schiedam (beiden 15%). Rozendaal, Veere en Eersel scoren met ongeveer 3% de laagste percentages. Bron: CBS.
