Inloggen bij dit

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

boeren co2-belasting denemarken stikstof bbb.

Moeten boeren betalen voor de uitstoot van hun koeien? 'Ze staan met hun rug tegen de muur'

20 november 2024 · 13:19| Leestijd: 4 min

Update: 20 november 2024 · 13:36

In dit artikel aan het woord

Laura Bromet
Laura BrometTweede Kamerlid voor GroenLinks-PvdA
"Er is heel veel verzet tegen elke maatregel. We moeten onze afspraken nakomen."
Erik Luiten
Erik LuitenBoerenorganisatie Agractie
"Boeren voelen zich met de rug tegen de muur gezet."

In het kort

In Denemarken neemt de overheid een opvallende maatregel: boeren moeten CO2-belasting gaan betalen. De maatregel is onderdeel van een ambitieus landbouwakkoord dat de uitstoot van broeikasgassen en stikstof moet verminderen. Is zo'n CO2-belasting ook een idee voor Nederland?

Samenvatting van DIT artikel

Een CO2-belasting voor boeren zoals in Denemarken roept in Nederland gemengde reacties op. Voorstanders, zoals Laura Bromet (GroenLinks-PvdA), zien het als een noodzakelijke stap om klimaat- en milieuproblemen aan te pakken. Volgens haar moet de landbouw bijdragen aan verduurzaming, net zoals de industrie en huishoudens. Ze pleit voor minder intensieve veeteelt en meer ruimte voor natuur en CO2-afvang, zoals door bosaanplant. Daarnaast ziet ze kansen voor boeren om via duurzame initiatieven zoals klimaatlandbouw inkomsten te genereren. Ze benadrukt dat Nederland zijn internationale klimaatdoelen moet halen, ondanks weerstand.

Critici zoals Erik Luiten van Agractie staan hier lijnrecht tegenover. Hij vindt een CO2-belasting onrechtvaardig en waarschuwt dat het boeren dwingt vruchtbare landbouwgrond op te geven. In plaats daarvan benadrukt hij het belang van technologische innovaties, zoals enzymen die uitstoot verminderen, hoewel hij deze oplossingen niet ideaal acht. Hij hekelt het gebrek aan steun en dialoog vanuit de overheid, waardoor boeren zich gemarginaliseerd voelen. Voor Luiten is het behoud van voedselproductie en het verantwoord omgaan met landbouwgrond essentieel voor een duurzame toekomst.

Wat denk jij?

Heb jij boeren in jouw omgeving?

Dit is de situatie

Denemarken gaat CO2-belasting innen bij boeren

Als eerste land ter wereld voert Denemarken een CO2-belasting in voor de landbouw. Boeren moeten dus gaan betalen voor de uitstoot van hun koeien. Deze maatregel maakt deel uit van een groot landbouwakkoord dat de uitstoot van stikstof en broeikasgassen flink moet verminderen. Volgens de Deense regering betekent dit de grootste verandering van het landschap in honderd jaar.

Wat houdt het plan in?

Om te beginnen wordt vijftien procent van de Deense landbouwgrond omgezet in bos en natuur. De komende twintig jaar wil de regering bijna een miljard bomen planten. Boeren krijgen een vergoeding, want de regering koopt hun grond op voor maar liefst 5,7 miljard euro. Tegelijkertijd moeten boeren hun stikstofuitstoot terugdringen en betalen voor de methaanuitstoot van hun vee. In 2030 gaat dat zo'n 16 euro per ton uitstoot kosten, en in 2035 wordt dat zelfs 40 euro.

Denemarken neemt de boel flink op de schop. Tegen 2027 moet de landbouw 14.000 ton minder stikstof uitstoten. Dit is een serieuze operatie en volgens de regering broodnodig om de natuur en het klimaat te redden. Er is al een CO2-belasting voor de industrie in Denemarken, dus de boeren zijn niet de eersten die moeten bijdragen.

Niet iedereen is enthousiast. In Nieuw-Zeeland waren er ook plannen voor zo’n belasting, maar die werden geschrapt toen een nieuwe, conservatieve regering aan de macht kwam. In Nederland lukt het tot nu toe ook niet om een akkoord te sluiten. Hier liep boerenorganisatie LTO weg van de onderhandelingstafel omdat ze de eisen te streng vonden. Minister Van der Wal (BBB) richt zich nu vooral op technologische innovaties in de landbouw.

Dit is de discussie

Gaat Denemarken een voorbeeld zijn voor Nederland?

Het Deense plan is een wereldprimeur die veel discussie oproept: werkt zo'n aanpak ook voor Nederland? Tweede Kamerlid Laura Bromet van GroenLinks-PvdA is enthousiast. Nederland moet nou eenmaal stappen zetten vanwege de grote klimaatproblemen, stelt ze bij Dit is de Dag (EO).

Laura Bromet
Laura BrometTweede Kamerlid voor GroenLinks-PvdA

"We hebben in Nederland grote problemen met de natuur. Daar moet iedereen wat aan doen. In Nederland worden plannen gemaakt door de industrie, de overheid en huishoudens. Boeren moeten dat ook doen. Maar in Nederland liggen nog bijzonder weinig plannen om die CO2-uitstoot omlaag te krijgen."

Bromet heeft allerlei ideeën om de landbouw duurzamer te maken. Volgens haar is de huidige veestapel onhoudbaar, en moet er meer landbouwgrond gebruikt worden voor voedselproductie voor mensen in plaats van vee.

"Je kunt als boer CO2 afvangen als je bomen neerzet en met lage waterstanden verdwijnt heel veel CO2 uit de bodem. Dat zou ook een verdienmodel kunnen zijn voor boeren: klimaatboer worden. (...) Wij hebben allerlei ideeën om boeren juist te belonen. Maar er is heel veel verzet tegen elke maatregel hier. We hebben die afspraken gemaakt in Parijs, en die moeten we ook nakomen."

Erik Luiten van boerenorganisatie Agractie ziet niks in al die plannen. Hij vindt het verkeerd om vruchtbare landbouwgrond op te geven voor bos en natuur. Ook benadrukt hij dat boeren al bijdragen aan verduurzaming.

Erik Luiten
Erik LuitenBoerenorganisatie Agractie

"Dit moet je echt niet doen. Het is beter om de bestaande natuur goed te verzorgen. Om de belasting te beperken zullen boeren gaan werken met een enzym. Maar dat zijn zaken die eigenlijk niet thuishoren in het rantsoen van een koe. We raken van het pad af."

Luiten vindt innovatie een betere route, maar bekritiseert het gebrek aan ondersteuning vanuit de overheid.

"Het lijkt een akkoord tussen de overheid, boeren en natuurorganisaties, maar boeren voelen zich met de rug tegen de muur gezet. (...) Het is iets principieels. Op welke manier kunnen we goed omgaan met voedselproductie, klimaat en milieu? Het is niet verstandig om de meest vruchtbare landbouwgrond te onttrekken aan landbouwproductie."

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?

Inloggen bij eo

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Meer weten?

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Erik Luiten van Agractie en Laura Bromet, Tweede Kamerlid voor GroenLinks/PvdA. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook
Dit is de dag
Dit is de dag

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de dag

Dit is de dag
Dit is de dag

Dit artikel hoort bij de podcast

Dit is de dag

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook