Column Tijs van den Brink: Ge­mak­zuch­ti­ge politiek bestrijd je niet met ge­mak­zuch­ti­ge petities

Als Geert Wilders de islam wil verbieden, of als liberale partijen kerken en moskeeën willen beknotten in hun vrijheid van godsdienst, sta ik onmiddellijk aan de kant van de gelovigen: de staat gaat niet over wat mensen geloven. En als kerken zich met concreet beleid bemoeien, door bijvoorbeeld een ‘eeuwigdurende’ kerkdienst te houden om te voorkomen dat mensen uitgezet worden, denk ik: niet doen. De politiek gaat over beleid.

Natuurlijk geldt aan beide kanten dat er grenzen zijn. Als in moskeeën haat wordt gezaaid, moet de overheid ingrijpen. Tegelijkertijd ken ik niemand die het onterecht vond dat theologen in Hitler-Duitsland zich uitspraken tegen het nazisme. Maar wees alsjeblieft zo terughoudend mogelijk!

Ik kreeg ook kortsluiting toen ik hoorde hoeveel voorgangers en andersoortige christelijke leiders onlangs de petitie ‘Evangelie en extreem-rechts gaan niet samen’ hebben getekend: maar liefst 800!

De petitie is nogal kort door de bocht en eenzijdig. Partijen als de PVV en FvD worden extreem-rechtse partijen genoemd. Probleempje: politicologen zijn het erover eens dat de PVV geen extreem-rechtse partij is, maar een radicaal-rechtse. Belangrijkste verschil: extreem-rechtse partijen zijn anti-democratisch en sluiten geweld niet uit, radicaal-rechtse partijen accepteren de democratie en sluiten geweld uit. Waarom denken theologen meer verstand te hebben van politiek dan politicologen?

Verder blinkt de petitie uit in eenzijdigheid: letterlijk geen woord over de reden van de verkiezingswinst op de PVV, de toegenomen migratie. Wel veel nadruk op de totale gelijkheid en gelijkwaardigheid van alle mensen.

In de petitie wordt de suggestie gewekt dat een overheid geen verschil mag maken tussen mensen. Geen onderscheid maken tussen mensen is een uitstekend idee voor een kerk, maar een overheid doet niet anders: rijkere mensen betalen meer belasting, mensen die de wet overtreden gaan de gevangenis in en mensen die hier niet zijn geboren mogen hier niet automatisch wonen. Daar mag iedereen wat van vinden en wat aan proberen te veranderen: dat heet politiek.

Van een kerk en dus ook van voorgangers verwacht ik grote terughoudendheid en realisme over de politiek. Terughoudendheid omdat je vanuit je geloof tot hele verschillende partijpolitieke keuzes kunt komen. Realisme omdat politiek een zeer gecompliceerd vak is, waar hoogdravende principes botsen met de rauwe werkelijkheid.

Gemakzuchtige politiek verander je niet met gemakzuchtige petities.

Tijs