Laatste Wil stelt 'zelf­do­dings­kraag' voor: 'Je moet hem zelf in elkaar zetten'

Dit is de situatie

Na Middel X en zelfdodingscapsule is er nu de zelfdodingskraag

Nadat het omstreden Middel X en de zelfdodingscapsule juridisch niet houdbaar bleken, werkt Coöperatie Laatste Wil nu aan een zelfdodingskraag om mensen te helpen zelf uit het leven te stappen wanneer ze daarvoor kiezen. De zogeheten Kairos-kraag moet de persoon met de doodswens zelf in elkaar zetten.

Eerder lag de Coöperatie flink onder vuur rond Middel X. Er was een grote strafzaak over vanwege verspreiding van het chemische dodelijke middel. Dat is namelijk strafbaar. Ook zou het tot een minder humane dood leiden dan de stichting zelf voorhield.

Nu is er dus de zelfdodingskraag. De Coöperatie Laatste Wil gaat deze niet zelf leveren, maar wel laten zien hoe het werkt. Daarom is de stichting bezig met een ‘innovatiewerkplaats’ waar mensen met een doodswens hulp krijgen om de kraag in elkaar te zetten. Hier moeten leden van de stichting nog een besluit over nemen.

Het is nog niet duidelijk of de zelfdodingskraag tot een prettigere dood leidt dan Middel X. Dit wordt eerst nog verder getest.

Dit is de discussie

Zelfdodingskraag: een juridisch houdbaar middel?

Na Middel X en de zelfdodingscapsule komt Coöperatie Laatste Wil nu met een zelfdodingskraag. Is dit een juridisch houdbaar middel?

Hoogleraar ethiek Theo Boer ziet een aantal voordelen, maar heeft ook grote bezwaren bij de veiligheid. Hoe weet je nu zeker of dit niet opnieuw een misser is, vraagt hij zich af.

000

scherm sluiten

000

Theo Boer

Hoogleraar ethiek van de gezondheidszorg

"Het is fantastisch als je de zelfdoding bij artsen weghaalt, voor wie hulp bij zelfdoding soms heel traumatisch is. Ook geef je de persoon een hoop meer zelfbeschikking. Ten derde is het wel een goed middel als het de keus is tussen dit of voor de trein gaan liggen. Maar ik vraag me ook af: kan je hier ook misbruik van maken? Stel je voor dat ik zeg: het is de hoogste tijd dat opa overlijdt. Dan kun je je oude opa ook eerst bewusteloos maken en dan de kraag omdoen. Je krijgt er geheid juridische problemen mee."

000

Misbruik is makkelijker bij de kraag dan bij middel X, omdat het een smerig middel is, zegt Boer.

000

scherm sluiten

000

"Middel X is zo smerig, dat krijg je niet zomaar bij opa door zijn keel. Dat moet je echt heel bewust innemen. Terwijl bij de kraag wel echt mogelijk is dat je dit bij een onbewust iemand aanbrengt."

000

Ook zou hij meer onderzoek willen naar de redenen waarom mensen vroeg dood willen:

000

scherm sluiten

000

"Ik kan me heel goed voorstellen dat mensen dood willen, ik ben af en toe zelf behoorlijk somber. Maar dat je dood wil, is ergens een symptoom van. Ik heb 4000 euthanasieën gezien. Met name bij de oudere mensen met een wat langere levensverwachting, was in zo’n 30-40% van de gevallen eenzaamheid, zinloosheid en zelfs druk van familie mede een reden om dood te willen. Ik zie toch een zingevingscrisis en eenzaamheid."

000

Het is echt aan mensen zelf om de kraag in elkaar te zetten, zegt Frans Copini, voorzitter van de Coöperatie Laatste Wil.

000

scherm sluiten

000

Frans Copini

voorzitter van de Coöperatie Laatste Wil

"In principe gebeurt het bij mensen thuis. Je kunt bij wijze van spreken alle spullen bij de bouwmarkt halen en zo’n kraag in elkaar zitten. Het bestaat al, het nieuwe eraan is dat wij het nu gaan uitdragen. Als coöperatie zijn we voor onze leden voortdurend op zoek naar laatste-wil-middelen, die moeten zorgen voor een eenvoudige, maar waardige dood."

000

De kraag werkt goed en is veilig, maar misbruik kan altijd gebeuren, zegt Copini.

000

scherm sluiten

000

"We willen een innovatiewerkplaats inrichten, waar we dit soort vraagstukken ook behandelen. We willen dus ook zeker stellen dat het een middel is wat goed en veilig werkt. Alleen misbruik ligt altijd op de loer. Wat mij betreft moet iemand die zo’n kraag heeft, daar heel zorgvuldig mee omgaan. Er is verschil tussen moord en iemand die aan het einde van zijn leven een beetje geholpen wil worden. Wij richten ons op die laatste categorie."

000

De zingevingscrisis waar Boer het over heeft, herkent Copini niet. Hij vindt het niet gek dat mensen op een gegeven moment gaan nadenken over doodgaan:

000

scherm sluiten

000

"Het is heel normaal dat je als je ergens in de 80 of 90 bent, dat je denkt over een levenseinde. Dat komt, voor iedereen. En het is ook heel normaal om erover na te denken hoe je dan precies dood wilt. Ik stel niet voor dat mensen heel vroegtijdig uit het leven zouden moeten stappen. Daar zijn wij ook niet voor. Dus wij willen graag dat iedereen van het leven kan genieten, maar aan het eind ook van hun dood.”

000

Maar de kraag wordt straks geheid ook gebruikt door mensen van 40, 50 of 60 jaar, reageert ethicus Boer. Daarbij stelt hij dat Nederland erg progressief bezig is op het vlak van voltooid leven:

000

scherm sluiten

000

Theo Boer

Ethicus hoogleraar van de Gezondheidszorg

"In Nederland praten we ontzettend veel over het zelfgekozen levenseinde. Nergens wordt zoveel gepraat over dat je dood wil en dat vind ik een cultureel fenomeen. Dat fascineert me, maar ook beangstigt me ook een beetje."

000

Denk jij aan zelfdoding? Je bent niet alleen. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of bel 113 (lokaal tarief) of 0800-0113 (gratis).

Meer weten?

Luister naar Dit is de Dag (EO)

In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook

• Moet euthanasie bij psychisch lijden onder de 30 jaar mogelijk zijn?

  Moet euthanasie bij psychisch lijden onder de 30 jaar mogelijk zijn?

• Meer mensen willen samen euthanasie: 'We denken er te romantisch over'

  Meer mensen willen samen euthanasie: 'We denken er te romantisch over'

• Coöperatie Laatste Wil wil omstreden Sarco als zelfdodingsmiddel: goed idee of onethisch?

  Coöperatie Laatste Wil wil omstreden Sarco als zelfdodingsmiddel: goed idee of onethisch?

• Moet euthanasie in een 'zelfdodingscapsule' toegestaan worden? 'Je stikt gewoon'

  Moet euthanasie in een 'zelfdodingscapsule' toegestaan worden? 'Je stikt gewoon'