Mul­ti­mil­jar­dair Elon Musk haalt uit naar Europese politiek: ‘Hij heeft te veel macht’

Elon Musk heeft de afgelopen tijd uitspraken gedaan over de Europese politiek. Hij steunt de radicaal-rechtse AfD in Duitsland, zegt dat de Duitse bondskanselier Olaf Scholz moet opstappen en beschuldigt de Britse premier Keir Starmer van nalatigheid in een groot misbruikschandaal. Musk vindt dat de Britse regering "tiranniek" is en adviseert koning Charles om de regering te ontbinden. Deze controversiële uitspraken zorgen voor bezorgdheid over de invloed van Musk op de politiek in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, en mogelijk heel Europa.

Critici, zoals geopolitiek analist Paul Verhagen, stellen dat Musk zich niet met buitenlandse politiek zou moeten bemoeien en zien zijn invloed als verkiezingsinmenging. Verhagen wijst erop dat Musk te veel macht heeft over platforms zoals X (voorheen Twitter), die invloed kunnen hebben op democratische processen zonder controle.

Journalist Wierd Duk vindt dat Musk op sommige punten gelijk heeft, bijvoorbeeld in het doorbreken van de censuur van conservatieve meningen op sociale media. Toch is hij ook waakzaam voor de gevolgen van de grote invloed van één persoon in de politiek, wat kan leiden tot ongewenste machtsconcentratie. Beide analisten zijn het erover eens dat er meer regulering van algoritmes nodig is om de transparantie en democratie te waarborgen.

De AfD werd in 2013 en begon als een eurosceptische beweging, vooral gericht op kritiek op het beleid van de Europese Unie en de reddingspakketten voor de eurozone. Sindsdien is de AfD steeds rechtser geworden en heeft de partij zich ontwikkeld tot een radicaal-rechtse partij met focus op thema's als immigratie, nationale soevereiniteit en islamkritiek.

De Duitse binnenlandse veiligheidsdienst heeft afdelingen van de AfD in drie deelstaten gekwalificeerd als rechtsextreem. Dan gaat het om de AfD in de oostelijke deelstaten Thüringen, Saksen en Saksen-Anhalt. Deze kwalificatie heeft plaatsgevonden op basis van uitspraken van partijkopstukken en jarenlang onderzoek. In zes van de zestien deelstaten zijn er serieuze verdenkingen tegen de partij.

Musk zegt in zijn stuk dat het label 'rechtsextreem' voor de AfD onterecht is en wijst op haar diversiteit. "Het neerzetten van de AfD als rechtsextreem is overduidelijk verkeerd, als je ziet dat partijvoorzitter Alice Weidel een partner van hetzelfde geslacht uit Sri Lanka heeft. Klinkt dat voor u als Hitler? Alstublieft!".

Door de publicatie ontstond er interne verdeeldheid binnen de redactie van Welt. Een deel van de redactie was fel tegen publicatie en het hoofd van het opiniekatern is vanwege het stuk opgestapt. Bondskanselierhet gaat hier over uitspraken die hij doet over Duitsland en Engeland, hij valt politici direct aan op X, en heeft door die positie erg veel macht. Er wordt minimaal ingezoomd op zijn rol in de regering van Trump, hebben ze het wel heel even over Scholz reageerde gelaten, maar wees erop dat multimiljardairs recht hebben op vrije meningsuiting.

Tussen 1997 en 2013 werden in verschillende Engelse steden zeker 1400 kinderen, vooral meisjes, slachtoffer van seksueel misbruik. Veel daders hadden een Pakistaanse achtergrond. Onderzoek toonde aan dat de slachtoffers slecht werden behandeld en dat meldingen werden genegeerd. Sommige verantwoordelijken kregen later disciplinaire waarschuwingen, maar veel daders zijn nooit veroordeeld.

Musk heeft opgeroepen tot de vrijlating van Tommy Robinson, de oud-leider van de uiterst rechtse English Defence League en ex-voetbalhooligan. Robinson zit vast omdat hij gerechtelijke bevelen heeft genegeerd. Hij is anti-islam, en besteedde in zijn campagnes tegen het geloof veel aandacht aan de misbruikbendes.

Robinson wordt door sommige Amerikanen bejubeld. Dit komt onder andere omdat hij samen een podcast maakte met de bekende psycholoog Jordan Peterson. Ook wordt hij door sommigen gezien als een politiek gevangene. In Engeland zelf wordt Robinson  gezien als buitenbeentje.

Dat Musk deze man steunt, vormde voor Farage een probleem. Hij zei in een interview dat hij Robinson ooit buiten de UKIP had gehouden – een uiterst rechtse partij waarvan Farage in het verleden de leider was – en dat hij ook geen plek voor hem ziet bij Reform UK. Hij zei dan ook dat Musk volgens hem een inschattingsfout had gemaakt met zijn uitspraken over Robinson. Maar daar was Musk niet blij mee: "De Reform-partij heeft een nieuwe leider nodig. Farage is niet geschikt", tweette hij direct.

Een cordon sanitaire is een politiek beleid waarbij partijen besluiten om niet samen te werken met een bepaalde andere partij, vaak omdat die partij als extreem of onaanvaardbaar wordt beschouwd. Dit wordt gebruikt om te voorkomen dat de invloed van zo’n partij toeneemt.

Veel gevestigde politieke partijen, zoals de SPD, CDU en die Grünen, hebben geweigerd samen te werken met de AfD, omdat zij deze partij beschouwen als extreemrechts. De AfD wordt vaak gezien als een bedreiging voor de democratische waarden van het land, vanwege hun standpunten over migratie en andere controversiële onderwerpen. Hierdoor wordt de AfD in veel gevallen uitgesloten van coalities en regeringsdeelname, wat een voorbeeld is van een cordon sanitaire.

Met "cultuuroorlog" in deze context wordt verwezen naar een diepgaande maatschappelijke en politieke strijd tussen groepen met verschillende wereldbeelden, waarden en normen. Het begrip wordt vaak gebruikt om conflicten te beschrijven over sociale en culturele onderwerpen zoals immigratie, gender, ras, klimaatverandering, vrijheid van meningsuiting, en de rol van technologie.

Verkiezingsinmenging betekent dat iemand of een groep probeert een verkiezing te beïnvloeden op een oneerlijke manier. Bijvoorbeeld door verkeerde informatie te verspreiden, stemmen te manipuleren, of een bepaalde kandidaat te helpen winnen door druk uit te oefenen.

Dit kan gedaan worden door andere landen, organisaties of zelfs mensen binnen het land zelf. Het doel is meestal om de uitslag van de verkiezing te veranderen of mensen te misleiden. Goede regels en controles helpen om verkiezingen eerlijk te houden en inmenging te voorkomen.

Een paar voorbeelden van verkiezingsinmenging:

1. Hacken van politieke partijen
   Bijvoorbeeld wanneer hackers inbreken in de computersystemen van politieke partijen om gevoelige informatie te stelen en te publiceren om een partij in een negatief daglicht te stellen.
2. Verspreiden van nepnieuws
   Het verspreiden van misleidende informatie of propaganda via sociale media om kiezers te beïnvloeden, zoals valse berichten over kandidaten of partijprogramma’s.
3. Manipuleren van sociale media-algoritmes
   Gebruik maken van bots en trollen om bepaalde berichten te promoten of discussies te verstoren, waardoor de publieke opinie kunstmatig wordt beïnvloed.
4. Cyberaanvallen op stemprocessen
   Pogingen om stemmachines of de technologie rondom verkiezingen te hacken, wat het vertrouwen in de uitslag kan ondermijnen.
5. Financiële inmenging
   Buitenlandse partijen of individuen kunnen illegaal geld doneren aan politieke campagnes om kandidaten te steunen die gunstig voor hen zijn.
6. Intimidatie van kiezers
   Proberen kiezers te beïnvloeden door dreigementen of valse claims, zoals het verspreiden van geruchten over arrestaties bij stembureaus.
7. Gebruik van deepfake-video's
   Het creëren van gemanipuleerde video's die politici woorden of daden toeschrijven die nooit hebben plaatsgevonden, om hun reputatie te schaden.
8. Verstoring van stemprocedures
   Buitenlandse actoren die zorgen voor verwarring over stemlocaties of -tijden, waardoor kiezers worden ontmoedigd om te stemmen.